Ogrodzenia

Wiadomości wstępne Zasady: Ogrodzenia wykonuje się w linii regulacyjnej ulicy lub drogi Ogrodzenia nie mogą ograniczać dostępu światła do sąsiednich działek Jeżeli następuje naturalny spływ wody, to ogrodzenie nie może stanowić dla niej bariery Zabronione jest stosowanie drutów kolczastych, tłuczonego szkła na wysokości do 1,8 m ogrodzenia

Bramki i furtki powinny otwierać się do środka posesji Każdy projekt architektoniczny konsultuje się z odpowiednim organem administracyjnym, który może ustalić materiał, konstrukcję i kolor ogrodzenia (zharmonizowanie z otoczeniem) Ogrodzenie na zbiegu dwóch dróg o kącie mniejszym niż 60 st. musi mieć ścięcie narożnika do głębokości 3 m w celu poprawienia widoczności kierującym pojazdami Ogrodzenia między sąsiednimi działkami wymagają ustawienia słupów, tak aby lico ogrodzenia znajdowało się na linii znaków granicznych

Elementy Słupki (słupy) – stanowią konstrukcję ogrodzenia Na słupach mocowane są wypełnienia (przęsła), bramy i furtki Między słupami wypełnienia do których przytwierdza się sztachety, pręty, siatki Ogrodzenia drewniane => rygiel Ogrodzenia metalowe => rama

Fundamenty Ogrodzenia o charakterze słupowym Pod słupem fundament na głębokość 80-120 cm

Ogrodzenia z cokołem (niski murek między słupkami) Głębokość fundamentu 80-120 cm Na gruntach zwięzłych można fundament pod cokoły zmniejszyć – zastępuje się beton warstwą 40-60 cm gruboziarnistego piasku i na nim posadawiamy fundament Jeśli grunt przepuszczalny Fundament pod cokół może mieć głębokość 40-60 cm z pominięciem warstwy piasku

Szczeliny dylatacyjne w fundamencie (odcinki nie dłuższe niż 10 m) i części cokołowej Podwójna warstwa papy lub wkładka z tworzyw sztucznych Jeśli w linii ogrodzenia rośnie drzewo, to należy ogrodzenie złamać w celu jego ominięcia Ważne rozmieszczenie fundamentów – rozmieszczone słupowo lub w postaci łuków biegnących nad korzeniami Zbrojenie takich elementów

Na terenie o pochyłości do 10 stopni fundament wykonuje się tak, jak na terenie płaskim Przy większym spadku stosujemy FUNDAMENTOWANIE SCHODKOWE Zalewanie mieszanki betonowej – bezpośrednio w rowach wykopanych w gruncie (grunty zwięzłe) lub w deskowaniu ustawionym na dnie wykopu Warstwy zalewanego betonu nie powinny przekraczać 20 cm, po czym mieszankę zagęszczamy

Fundamenty można wykonać z kamieni (zgodnie z zasadami murarki) Fundament wysuwa się 10-15 cm ponad powierzchnię gruntu (lepsze zabezpieczenie elementów ogrodzenia przed wilgocią) Fundamenty można wykonać z kamieni (zgodnie z zasadami murarki) Stosuje się zaprawy cementowe lub cementowo-wapienne (1:5) Jeśli – kamień niesortowany Fundament układamy w szalunku warstwami, zalewając poszczególne poziomy zaprawą cementową (1:6)

Podział ogrodzeń ze względu na wysokość: Cokoły: Element poprawiający wygląd i statykę ogrodzeń Mogą też pełnić funkcję murku oporowego Podział ogrodzeń ze względu na wysokość: Ogrodzenia niski – od 5 do 60 cm Ogrodzenia średnie – od 60 do 120 cm Ogrodzenia wysokie – powyżej 130 cm

Podział ze względu na rodzaj materiału: Ogrodzenia murowane z wypełnieniem drewnianym lub metalowym Ogrodzenia betonowe z wypełnieniem drewnianym lub metalowym Ogrodzenia metalowe Ogrodzenia drewniane Ogrodzenia z elementów prefabrykowanych

Ogrodzenia murowane z wypełnieniem drewnianym lub metalowym Elementy: Słupy kamienne lub ceramiczne Cokoły Przęsła Ze sztachet drewnianych Z elementów metalowych

Słupy murowane Na fundamentach betonowych (80-120 cm głębokości) Szerokość słupa (i fundamentu): Ogrodzenia niższe (do 130 cm) – 25x25 cm Ogrodzenia wyższe – 38x38 cm Szczególnie przy słupach kamiennych szerokość ta może być większa Ograniczone wykorzystanie kamieni polnych i kamieni niesortowanych do budowy słupów – trudność przy zachowaniu odpowiednich wiązań między elementami wpływa na ich małą wytrzymałość

Murowanie słupów z kamieni – metody podobne jak przy stawianiu murów Najczęściej wykonuje się murarkę: Rzędową Warstwową Cyklopową Podobnie murujemy cokoły Przed murowaniem Wykonuje się na fundamentach słupów i cokołów izolację poziomą z zaprawy wodoodpornej lub z podwójnej warstwy papy zlepionej materiałem bitumicznym

Słupy i cokoły można zwieńczyć Układanie na zaprawie profilowanych płyt kamiennych Słupy i cokoły z elementów ceramicznych Murowane z cegieł klinkierowych lub silikatowych Ogrodzenia średnie Układamy przemiennie dwie cegły (szerokość słupa 25x25 cm; wymiar zależy od cegły) Słupy szersze (38x38 cm) Przemienny układ cegieł: strona główki, strona wozówki (warstwy układamy na przemian)

Przy takim sposobie murowania w środku słupa tworzy się pusta przestrzeń Zalewamy zaprawą cementową lub mieszanką betonową Dodatkowo można wykonać zbrojenie 4 pręty o Ø 10-12 mm (umieszczane w fundamencie w czasie jego zalewania do głębokości 30-50 cm oraz wykonujemy ożebrowanie z drutu zbrojarskiego) Po wymurowaniu szkielet zbrojenia zalewamy mieszanką betonową Takie rozwiązanie dobrze zastosować na narożach ogrodzenie i przy przęsłach graniczących z bramą i furtką

Cokoły z cegieł murujemy po wykonaniu izolacji poziomej Szerokość cokołów może być mniejsza niż słupów Po zakończeniu murarki – fugujemy fugi wynoszą 0,5 cm Mocuje się zwieńczenia zarówno cokołów, jak i słupów Gotowe elementy ceramiczne lub kamienne Dachówki ceramiczne lub cegły elewacyjne profilowane

Między słupami mocujemy przęsła W ogrodzeniach murowanych z cokołami konieczne jest wykonanie dylatacji Co 10 m Na środku przęsła lub na styku kolejnego przęsła ze słupem Między słupami mocujemy przęsła Wykonane z drewna, metalu, w połączeniu ze sztachetami drewnianymi lub wyłącznie z metalu

Sztachety drewniane przytwierdza się do rygli drewnianych za pomocą wkrętów, śrub lub gwoździ Między elementami pozostają odstępy

Mocowanie przęsła do słupa Do ścianki przęsła montuje się stalowy łącznik (z płaskich prętów lub kątowników) Rozcięty koniec, tworzący kotwę, montujemy między elementami słupów w czasie ich murowania Wystający fragment kotwy musi mieć otwór do zamocowania przęsła za pomocą śruby Montuje się po dwa takie elementy na ściance środkowej słupa

Inna metoda – zastosowanie łącznika z kątownika Przykręcamy go do słupa na śruby kotwiące (rozporowe) Podobnie montuje się rygle stalowe, których profil może być wykonany z rur o przekroju prostokątnym, kątowników lub ceowników Do stalowych rygli przykręca się drewniane sztachety za pomocą śrub lub wkrętów do drewna Dobrze jest użyć śrub z łbami płaskimi (tzw. zamkowe)

Wypełnienie metalowe, tj. pręty stalowe profilowane Stosuje się rygle, przytwierdzane do przęseł za pomocą śrub lub spawania Poszczególne pręty mocuje się do konstrukcji za pomocą spawania Elementy stalowe można przytwierdzić do konstrukcji ramowej (nieco mniejsza od szerokości między słupami) – rama z ceowników lub kątowników Wypełnienie ramy – siatki ogrodzeniowe, stalowe pręty Gotową ramę mocujemy do słupów, stosując stalowe kotwy z prętów płaskich lub kątowników

Wszelkie elementy stalowe muszą być zabezpieczone przed korozją, a sztachety i drewniane rygle - zaimpregnowane

Ogrodzenia betonowe z wypełnieniem drewnianym lub metalowym Na przygotowanym fundamencie (głębokość 80-120 cm) ustawia się szalunek dla słupów lub cokołów Zalewa się mieszanką betonową o lepszych właściwościach (C16/20) Zagęszczanie kolejnych warstw Słupy – konieczne jest zbrojenie

Jeśli są cokoły – robi się dylatacje Przed zakopaniem fundamentów dobrze jest wykonać izolację pionową przeciwwilgociową (z substancji bitumicznych rozprowadzonych na powierzchni fundamentu do poziomu gruntu) Jako wykończenie powierzchni słupów i cokołów można zastosować: Beton fakturowany Tynk płukany Okładziny kamienne lub ceramiczne

Elementy łącznikowe dla przęseł możemy mocować za pomocą śrub rozporowych lub kotew wmurowanych w słup W czasie wykonywania wylewek betonowych w szalunku mocujemy fragmenty styropianu w miejscach przyszłych kotew Po usunięciu w odlanych słupach posadawiamy za pomocą zaprawy montażowej łączniki kotwiące

Tego typu ogrodzenia nie wymagają specjalnych zwieńczeń Na górnej części słupa i cokołu wyprofilować spadki (1%) jednostronne lub dwustronne Zwieńczenia z płyt kamiennych, kształtek ceramicznych lub betonowych (montowane na zaprawie cementowej) – uatrakcyjnienie wyglądu Można wykonać zwieńczenie poprzez jego odlanie w odpowiednim szalunku na górnej części słupa lub cokołu Wszystkie zwieńczenia powinny być wyposażone w kapinos

Ogrodzenia drewniane Elementy Słupy Rygle drewniane (metalowe) Sztachety, deski lub żerdzie Wszystkie elementy powinny być okorowane, wygładzone i zaimpregnowane przed wilgocią i grzybami

Słupki: Drewno, beton lub stal Słupki drewniane – okrągłe, kwadratowe lub wielokątne Słupki wykonywane najczęściej z drewna okrągłego lub z tarcicy obrzynanej obrobionej W każdym słupie wykonuje się dwa gniazda (wcięcia ciesielskie) w nich umieszcza się rygle Głębokość do 20% grubości słupka Wykorzystuje się drewno dębowe, sosnowe lub swierkowe

Nie zaleca się zwieńczać słupków z drewna dodatkowymi deszczułkami lub blachą Nadmierne zawilgocenie szczytu słupa (szybsze zniszczenie) Wystarczy wyprofilować skośnie górną powierzchnię słupa w jednym, dwóch lub czterech kierunkach

Najważniejsze – właściwe ustawienie słupów Ogrodzenia z tarcicy okrągłej Słupy można wkopać bezpośrednio w grunt Końce zabezpieczamy substancją bitumiczną do poziomu gruntu Głębokość wkopania nie mniejsza niż 50 cm (zależy od wysokości ogrodzenia) Można zastosować gruby piasek lub żwir (10-15 cm) – zabezpieczenie przed podsiąkaniem wody i lepsze ustabilizowanie Między słupami przymocowujemy w gniazdach rygle

Rygle – z drewna świerkowego lub sosnowego Rygle wykonane z żerdzi o Ø 10-15 cm lub krawędziaków o przekroju 8-10 cm Przy zastosowaniu krawędziaków górny bok skośnie obrabiamy (ułatwi spływ wody) Rygle – z drewna świerkowego lub sosnowego Sztachety wykonane z łat lub desek, a także z żerdzi okrągłych lub przepiłowanych wzdłuż na pół Zakończenia różne

Wszystkie elementy łączymy za pomocą gwoździ (po dwa na każde łączenie rygli oraz szerokich sztachet lub desek) Sztachety węższe możemy przybijać pionowo, skośnie lub na krzyż, stosując po jednym gwoździu po jednej stronie lub po obu stronach rygli Do łączenia elementów używamy gwoździ trzykrotnie dłuższych od przekroju przybijanego elementu

Dość trudne – wykonanie połączeń rygli na słupie Stosuje się łączenie ciesielskie „na zakład” Po starannym dopasowaniu przybija się rygle do słupa na gwoździe Nadają się także wkręty do drewna Ustawienie sztachet 10-15 cm ponad poziom gruntu (zabezpieczenie przed zawilgoceniem)

Wszystkie elementy drewniane powinny być zaimpregnowane przed montażem Przy montażu słupów drewnianych w ogrodzeniach o podwyższonej trwałości – zastosowanie cokołu betonowego Fundament betonowy (głębokości 50-60 cm) z cokołem wystającym 10 cm ponad poziom gruntu Podczas wylewania mieszanki betonowej – umieszcza się dwa płaskowniki – w odległości o szerokości słupka (głębokość zakotwienia elementów stalowych – 15-20 cm) Ich zakończenia muszą mieć rozcięcia kotwiące Zabezpieczenie antykorozyjne płaskowników (przed zabetonowaniem) – najbardziej narażone miejsce – styk na poziomie betonu

Słupy do płaskowników montujemy za pomocą dwóch śrub Zostawia się odstęp między słupem a fundamentem – 1-2 cm Przyśpiesza to wysychanie dolnego czoła słupa i zapobiega wsiąkaniu wody opadowej w drewno Można zastosować cokoły betonowe między słupami Odstęp sztachet od cokołu – ok. 10 cm

Do wykonania ogrodzeń drewnianych nadają się także żelbetonowe słupy prefabrykowane Powinny mieć miejsca na gniazda dla drewnianych rygli Wyprofilowana górna część (dwu- lub czterospadowa) Przed wkopaniem – zabezpieczamy dolną część słupa substancją bitumiczną

Mocowanie rygli Fragmenty, które będą umieszczone w gniazdach trzeba dodatkowo zabezpieczyć substancją bitumiczną lub wycinkiem papy izolacyjnej, ułożonym wewnątrz gniazda Elementy skręcamy za pomocą śruby (otwór fabrycznie wykonany w prefabrykacie)

Jeśli słupy nie mają wyprofilowanych gniazd, to możemy zamontować rygle na dwa sposoby Przytwierdzenie do słupów dwóch płaskowników, których końce z otworami są wypuszczone po obu stronach słupa i do nich przykręcamy rygle II sposób – zamocowanie po obu stronach słupa obejm, które przy połączeniu z ryglem zaciskane są za pomocą czterech śrub na słupie

Do zmocowania przęseł drewnianych możemy także wykorzystać rury lub kształtowniki stalowe Fundament – w czasie zalewania mieszanki betonowej zamocować metalowy słupek do głębokości 30 cm Słupki powinny mieć elementy kotwiące w postaci rozcięć lub przyspawanych fragmentów prętów Górną powierzchnię cokołu profilujemy za pomocą zaprawy skośnie na zewnątrz, tak aby woda nie gromadziła się wokół słupka

Jeżeli górna część słupka jest wykonana z rur o przekroju okrągłym lub kwadratowym Zabezpieczona przyspawanym metalowym daszkiem lub zaślepką wykonaną z metalu lub tworzywa sztucznego Zapobiega wciekaniu wody opadowej do wnętrza słupka Rygle montowane za pomocą śrub (nawiercony otwór w słupku lub do przyspawanych płaskowników stalowych)

Przy wykonywaniu ogrodzeń drewnianych można zrezygnować ze stawiania słupków Proste rozwiązanie – palisada – po zaimpregnowaniu wkopujemy w grunt W górnej części przewierca się otwory i przewleka przez nie pręt lub drut (na końcach zaginamy albo po nagwintowaniu końcówek i nałożeniu podkładki, dokręcamy nakrętki)

Inny sposób – wykorzystanie belek Montuje się na przemian, w takim układzie, że każda belka jest elementem składowym przęsła Utworzy się ogrodzenie ażurowe Zakład belek powinien wynosić tyle, ile grubość danych elementów W miejscach styku belek – fundament betonowy głębokości 50 cm i mocuje się w nim pręt stalowy o Ø 10-15 mm z nagwintowaną końcówką

Każdy element drewniany powinien być nawiercony i nałożony na pręt Po nałożeniu ostatniej belki nakładamy szeroką podkładkę i skręcamy całość nakrętką Podkładki i nakrętki chowamy w górnej belce przez wywiercenie szerokiego otworu (zaślepiamy maskownicą – drewniany krążek) Ważne – ułożenie paska papy izolacyjnej na fundamencie i podwójne zaimpregnowanie powierzchni na styku poszczególnych elementów drewnianych

Podobne - wykonanie ogrodzenia z żerdzi poziomych, które przybija się do słupów drewnianych okrągłych wkopanych bezpośrednio w grunt lub ustabilizowanych na cokołach betonowych

Płot z gotowych paneli Mają najczęściej wymiary 180x180 cm Wykonane najczęściej na ramiakach 44x44 mm Wypełnienie ramy Listwy 8x95 mm W układzie poziomym, pionowym lub skośnym Impregnowane ciśnieniowo Słupy drewniane na fundamentach betonowych z zamocowaniem łącznikami stalowymi w kształcie kątowników

OGRODZENIA METALOWE Podstawowy materiał – stal Często jako dodatki – elementy mosiężne, miedziane czy aluminiowe Podział ze względu na konstrukcję: Siatkowe Prętowe

OGRODZENIA SIATKOWE Mocujemy siatki bezpośrednio do słupków lub rozpięte na ramach Ustawienie i ustabilizowanie słupków Rury albo kształtowniki stalowe T- lub C-kształtne Fundamenty – głębokość 80-120 cm Słupki w odstępach 2-3 m Zwracamy uwagę na: Miejsca mocowania bram i furtek Miejsca zmiany kierunku ogrodzenia Gdy odległość w prostej linii jest dłuższa niż 30 m W tych punktach wykonuje się specjalne podpory – odskosy pod kątem 45̊ - ich końce powinny być zabetonowane

Końce słupków zabezpiecza się przed wciekaniem wody Napinanie siatki (po 2-3 dniach od ustawienia słupków) Przytwierdzenie boku siatki do słupka bramowego lub narożnego Do mocowania wykorzystuje się pręty przeplecione przez oczka siatki Następnie mocuje się linki napinające Linki stalowe rozpina się na dolnej i górnej krawędzi ogrodzenia (wyższe ogrodzenie – także w środku) Po napięciu linek rozwijamy siatkę, opierając ją o linki Napinanie siatki wykonujemy z zastosowaniem przyrządu, który w kilku miejscach zaczepiamy o siatkę Odpowiednie napięcie uzyskujemy za pomocą stalowego drąga lub napinarki mechanicznej Siatka powinna mieć taki naciąg, który nie powoduje zniekształcenia jej oczek

Miejsca mocowania siatki do konstrukcji powinny znajdować się na każdym słupku oraz co 50-70 cm na lince środkowej Siatkę w tych miejscach przytwierdzamy za pomocą drutu Górną i dolną linkę przymocowujemy przez zaginanie wąsów siatki Kolejne zwoje siatki łączy się, wplatając między oczka drut z sąsiedniego zwoju Skracanie siatki – przez wyplecenie jednego z elementów

Drugi sposób Siatka w ramach zespawanych z kształtowników stalowych Ramy najczęściej z kątowników Na płaskich prętach zaplata się wąsy z górnej i dolnej krawędzi siatki, a boczne przetykamy przez oczka i tak wykonany element punktowo spawamy w ramie Ramy można przyspawać lub zastosować śruby Na rynku dostępne – gotowe ogrodzenia metalowe

OGRODZENIA Z ELEMENTÓW PREFABRYKOWANYCH Najprostsze w montażu – ogrodzenia z żelbetowych elementów prefabrykowanych Słupki z rowkami Przęsła pełne (szer.30 cm) i ażurowe (szer. 60 cm) – długość przęseł – 202 cm Wkopywanie słupków, wsuwanie przęseł i wkopywanie kolejnych słupków Dolny element przęsła można wkopać na głębokość 10-20 cm

Problem – zmiana kierunku linii ogrodzenia Dwa słupki połączone ze sobą za pomocą zaprawy cementowej (1:3) Skracanie ogrodzenia – przecięcie elementów

Systemy pustaków ogrodzeniowych Wykonanie ogrodzeń pełnych lub niepełnych (słupki z pustaków, wypełnienie – panele przęsłowe drewniane lub metalowe) Elementy mają wykończenie z kruszywa ozdobnego lub są fakturowane i barwione Wylanie fundamentów i ustawienie na zaprawie poszczególnych elementów Wypełnia się komory pustaków zaprawą cementową

BRAMY I FURTKI Bramy o szerokości od 2 do 3 m Bramy konstrukcyjnie dzielimy na: Drewniane Metalowe Drewniano-metalowe

Wypełnienie ram – sztachety lub deski Bramy ze skrzydłami wykonanymi z drewna najczęściej opierają się najczęściej na konstrukcji ramowej z elementami pionowymi o przekroju 70-80x100 mm i poziomymi o przekroju 60-70x100 mm Połączenia na czopy z zastosowaniem klejów wodoodpornych Dodatkowe wzmocnienie kołki lub wkręty Wypełnienie ram – sztachety lub deski

Bramy metalowe – rama z kątowników 45x45x5 lub 50x50x6 mm, albo rury Bramy można podzielić na: Zwykłe Z cokołem Poprzeczny element z kątownika na poziomie występującego w ogrodzeniu cokołu Wypełnienie bram metalowych – siatki lub pręty Aby zapobiec odkształcaniu się bram – pręty wspawane po przekątnej

FURTKI Szerokość 0,8-1 m Powinny otwierać się do środka posesji Elementy skośne zapobiegają odkształceniom Mogą być częścią bramy

Zawieszanie bram i furtek Zależy od konstrukcji samej bramy jak i słupków ościeżnicowych Bramy i furtki drewniane zawieszamy na zawiasach licowych (wykonane z płaskowników grubości 5-10 mm) Mogą to być zawiasy czołowe, które powinny sięgać do ½ szerokości bramy lub furtki Można stosować zawiasy kątowe, które spełnią funkcje narożników, wzmacniając konstrukcję

Zawiasy mocuje się za pomocą śrub Bramy zawiesza się na hakach zawiasowych wmurowanych w słupki ościeżnicowe Bramy i furtki metalowe lekkie zawiesza się na zawiasach sworzniowych Ciężkie – na tzw. uchach Nad zawiasem górnym można umieszczać różne rozwiązania techniczne, które zapobiegają zdjęciu bramy lub furtki

Do zamykania furtek drewnianych przeznaczone są zamki skrzynkowe, a do metalowych – zamki wpuszczane w kasecie metalowej