HISTORIA LICZB

Pojęcie słowa liczba Liczba – pojęcie abstrakcyjne, jedno z najczęściej używanych w matematyce.Określenie „liczba” bez żadnego przymiotnika jest nieścisłe, gdyż matematycy nie definiują „liczb”, lecz „liczby naturalne”, „liczby całkowite”, itp. Poszczególne rodzaje liczb są definiowane za pomocą aksjomatów lub konstruowane z bardziej podstawowych pojęć, takich jak np.zbiór.

Ciekawostka  Dawniej określano liczbą nie tylko coś co można było zobaczyć , ale także myśli ,znaczenia ludzi ,magiczne ,święte siły.

Sposoby zapisywania Symbole : najstarsze kreski, nacięcia na patyku, węzełki na sznurku. Systemy addytywne : każdy pojedynczy znak ma swoją wartość, wartość układu jest równa sumie wartości poszczególnych znaków. Systemy pozycyjne : wartość znaku jest zależna od miejsca, w którym jest zapisany.

Liczby naturalne Uważa się, że po raz pierwszy liczb zaczęto używać ok. 30 000 lat p.n.e. Z tego okresu pochodzą kości i inne artefakty, na których znaleziono ślady nacięć, uważane za próbę liczenia. Nie wiadomo, czy zliczano dobra, dni, czy może np. ludzi w konkurencyjnej grupie. Najstarszy znany przykład malowidła z kreskami, sugerującymi liczenie, pochodzi z jaskini w południowej Afryce.

ZERO Użycie zera jako liczby powinno zostać odróżnione od użycia jako cyfry. Wiele starożytnych indyjskich tekstów używało sanskryckiego słowa shunya w znaczeniu pustki. W tekstach matematycznych używano go jako liczbę zero. Zapiski pokazują, że starożytni Grecy nie byli pewni co do statusu zera jako liczby: pytali "jak nic może być czymś?", co doprowadziło do interesujących filozoficznych argumentów na temat natury i istnienia zera i próżni. Paradoksy Zenona z Elei w części pochodzą z dwuznacznej interpretacji zera. Starożytni Grecy kwestionowali zresztą także jedynkę jako liczbę.

Liczby ujemne Abstrakcyjna koncepcja liczb ujemnych powstała w pierwszej połowie I wieku p.n.e. Chińska praca Jiu-zhang Suanshu (Dziewięć tekstów o sztuce matematyki) zawierała metody znajdowania powierzchni figur. Czerwone znaki były używane do oznaczania dodatnich współczynników, a czarne – ujemnych. To najwcześniejsza znana wzmianka o liczbach ujemnych na świecie. W kulturze zachodniej pierwsze użycie liczb ujemnych pochodzi z III wieku, kiedy grek Diofantos rozważał zadanie, sprowadzające się do równania 4x + 20 = 0 w dziele Arithmetica, twierdząc, że to równanie daje absurdalne rozwiązanie.

Liczby wymierne Prawdopodobnie idea ułamków pojawiła się już w czasach prehistorycznych. Nawet starożytni Egipcjanie pisali teksty matematyczne z użyciem ułamków. Klasyczni Grecy i matematycy indyjscy opracowali teorię liczb wymiernych. Najbardziej znanym przykładem ich użycia są Elementy Euklidesa (ok. 300 p.n.e.). Z tekstów indyjskich najbardziej godna wzmianki jest Sthananga Sutra.

Elementy Euklidesa

Liczby Niewymierne Po raz pierwszy liczby niewymierne użyte zostały w indyjskich tekstach Shulba Sutras, napisanych między 800 a 500 rokiem p.n.e. Pierwszy dowód istnienia liczb niewymiernych jest zwykle przypisywany Hippasusowi z Mezopotamii, pitagorejczykowi, który udowodnił niewymierność pierwiastka z dwóch. Związana jest z tym pewna opowieść, nie wiadomo czy prawdziwa: Pitagoras wierzył w absolutną naturę liczb, i nie potrafił zaakceptować odkrycia swego ucznia. Intelektualnie nie potrafił wprawdzie obalić dowodu, jednak podważało to fundamenty jego wiary, skazał więc Hippasusa na śmierć przez utopienie.

Liczba 1 Uważana za liczbę najdoskonalsza. Wszystkie liczby od niej pochodzą. Pierwsza liczba nieparzysta.

Liczba 2 Pierwsza liczba parzysta. Liczba złowieszcza. Oznaczenie szpiegów, policjantów, wysłanników.

Liczba 3 Liczba przynosząca szczęście. Pisarze, bajarze, wróżki chętnie posługiwali się tą liczbą , trzej muszkieterowie, trzy wróżki, trzy zadania. Do trzech razy sztuka. Przysłowie łacińskie : wszystko, co złożone z trzech jest doskonałe Pleść „trzy po trzy”.

Liczba 13 Symbol katastrofy. Liczba pechowa, złowróżbna. W magii 13 demonów, w sabatach 12. czarownic + 1 diabeł = 13. W hotelach unika się oznaczenia pokoju nr 13. Marynarze niechętnie wypływają w rejs nr.13.

Magiczny kwadrat Chronił od złych mocy i chorób. Dziewięć pól z wpisanymi liczbami, które dodawane we wszystkich kierunkach dają taka sama liczbę (najprostszy kwadrat=15) 4 9 2 3 5 7 8 1 6

Dziękuję za uwagę. Rafał Paliński