FESTIWAL INNOWATORÓW 17, 18 maja 2013 Urszula Andrulewicz IIIc

W dniach 17-18 maja w ACE w Augustowie po raz czwarty, ostatni odbył się Festiwal Innowatorów zorganizowany w ramach projektu „Mały Archimedes". Celem festiwalu była popularyzacja nauki poprzez czynny udział uczniów w nowoczesnych eksperymentach naukowych wykonywanych przez naukowców z Uniwersytetu w Białymstoku w ramach sześciu bloków tematycznych.

Z naszej szkoły w Festiwalu wzięły udział uczennice: Z naszej szkoły w Festiwalu wzięły udział uczennice: * Urszula Namiotko z kl. IIIb *Izabela Pietuszewska z kl. IIIb *Olga Krzywicka z kl. IIIa *Urszula Andrulewicz z kl. IIIc wraz z opiekunami: Panią Aliną Ogórkis oraz Panią Małgorzatą Polkowską

W Festiwalu uczestniczyło 30 szkół z całej Polski, z każdej po dwóch nauczycieli opiekunów szkół oraz czterech uczniów, łącznie 120 uczniów, którzy zostali podzieleni na 6 grup: żółtą (pani Alina oraz Ula Namiotko i Ula Andrulewicz), zieloną (pani Małgosia, Iza Pietuszewska i Olga Krzywicka) oraz niebieską, czerwoną, różową i pomarańczową.

W piątek – 17 maja około 13.00 zakwaterowaliśmy się w hotelu Amber Bay & Aqua Park nad malowniczym jeziorem w Augustowie. Program wyjazdu był następujący:

O godz. 15:00 rozpoczęliśmy Festiwal Innowatorów w Sali Konferencyjnej Augustowskiego Ośrodka Edukacyjnego. Wzięliśmy udział w sześciu interesujących wykładach z dziedziny chemii, fizyki i biologii: *„ Konstruktorzy, wynalazcy, mistrzowie przetrwania – intrygujący świat bezkręgowców” * „Świat kolorów” * „Fizyka – jakie to ciekawe” * „Barwa, światło, czas” * „Chemia od kuchni” * „Fascynujący świat”

Oto ich streszczenia: Temat 1: „Konstruktorzy, wynalazcy, mistrzowie przetrwania – intrygujący świat bezkręgowców ” Prowadzący: mgr Agata Kostro-Ambroziak Instytut Biologii, Uniwersytet w Białymstoku Bezkręgowce zadziwiają różnorodnością budowy, sposobem zdobywania pokarmu, umiejętnością kamuflażu. W trakcie wykładu przyjrzeliśmy się im z bliska oraz znaleźliśmy odpowiedź na kilka pytań: Kim są i na czym grają „muzycy” w trakcie koncertów w trawie? Jak odróżnić motyla od ćmy, a samicę od samca pająka?

Temat 2: „Świat kolorów” Prowadzący: mgr Elżbieta Regulska Instytut Chemii, Uniwersytet w Białymstoku Wykład ten był niezwykle przyjemny dla oka, gdyż składał się z zestawu doświadczeń, ukazujących szeroką paletę barw. Sprawdziliśmy jak reaktywować kolory Frugo, wykryć skrobię, czy zabarwić ciecz kolorami świateł drogowych. Każdy z nas mógł aktywnie wziąć udział w zajęciach np. odkrywając ukryte napisy na kartce za pomocą heksacyjanożelazianu (II) potasu (doświadczenie „Atrament Sympatyczny”- opis)

Temat 3: „Fizyka – jakie to ciekawe” Prowadzący: dr Paweł Rodziewicz Instytut Chemii, Uniwersytet w Białymstoku Te zajęcia przyniosły nam odpowiedzi na kilka intrygujących pytań, do których podpowiedziami były doświadczenia o charakterze chemiczno – fizycznym. Dowiedzieliśmy się na przykład, czym jest ciecz nienewtonowska, lodowy dotyk. Jak wykonać baterię z cytryny lub ogórka?

Temat 4: „Barwa, światło i czas” Prowadzący: dr Krzysztof Brzeziński Instytut Chemii, Uniwersytet w Białymstoku Świat chemii i fizyki zawiera w sobie wiele efektownych zjawisk. Na zajęciach przypatrzyliśmy się kilku z nich, związanych z barwą, światłem i czasem. Poznaliśmy roztwory, które kilkakrotnie zmieniają barwę lub świecą w ciemności.

Temat 5: „Chemia od kuchni” Prowadzący: mgr Joanna Breczko Instytut Chemii, Uniwersytet w Białymstoku Okazuje się, że produktów spożywczych używa się do wielu ciekawych doświadczeń chemicznych. Mogą nam posłużyć jako wskaźnik pH (wywar z czerwonej kapusty) lub jako odtwórcy Morza Martwego (woda z solą w szklance). Zajęcia „Chemia od kuchni” pokazały nam również, że wystarczy kilka kropel atramentu, woda, olej oraz tabletka musująca, by w butelce powstała okazała „Lampa Lava”

Temat 6: „Fascynujący świat” Prowadzący: mgr Diana M Temat 6: „Fascynujący świat” Prowadzący: mgr Diana M. Bruś Instytut Chemii, Uniwersytet w Białymstoku Na wykładzie bawiliśmy się barwami kolorując ciecz „pochmurnym granatem”, a następnie rozjaśniając niebo „słoneczną żółcią”. Dzięki solom metali przejściowych udało nam się również w kilka minut stworzyć podwodny ogród chemiczny.

Festiwal Innowatorów zakończył się podsumowaniem wykładów, prezentacją eksperymentu chemicznego, przygotowanego przez dr Krzysztofa Brzezińskiego, a następnie rozdaniem nagród uczestnikom projektu, którzy zdecydowali się zaprezentować wiedzę zdobytą podczas festiwalu, omawiając podane wykłady. O godzinie 14.00 zadowoleni opuściliśmy piękny Augustów.

ATRAMENT SYMPATYCZNY ODCZYNNIKI I SPRZĘT: -roztwór chlorku żelaza (III) -roztwór siarczanu (VI) miedzi (II) -roztwór heksacyjanożelazianu (II) potasu -dwie zlewki -spryskiwacz WYKONANIE: Na kartce papieru za pomocą pędzla piszemy lub rysujemy obrazki roztworem chlorku żelaza (III) oraz roztworem siarczanu (VI) miedzi (II). Następnie kartkę spryskujemy roztworem heksacyjanożelazianu (II) potasu. Na kartce pojawiają się narysowane wcześniej obrazki. WYJAŚNIENIE : Po dodaniu heksacyjanożelazianu (II) potasu napisy wykonane chlorkiem żelaza (III) przybierają barwę ciemnoniebieską, a napisy wykonane siarczanem (VI) miedzi (II) barwią się na kolor czerwonobrunatny.

LAMPA LAVA POTRZEBUJEMY: -kilka kropel atramentu -przeźroczyste naczynie np. butelkę -tabletkę musującą -odrobinę wody -szklankę oleju WYKONANIE Do naczynia wlewamy wodę, następnie olej. Dodajemy kilka kropel kolorowego atramentu. Wrzucamy tabletkę i obserwujemy efektowny ruch kropelek w naczyniu. WYJAŚNIENIE Woda jest cięższa od oleju przez co opada na dno. Tabletka musująca powoduje wytwarzanie się bąbelków, a one z kolei wypychają zabarwioną wodę ku górze.

CHEMICZNY OGRÓDEK POTRZEBUJEMY: -roztwór krzemianu sodu (szkła wodnego) z wodą destylowaną -kryształy soli metali przejściowych: chlorek kobaltu - CoCl2, azotan niklu - Ni(NO3)2, chlorek żelaza - FeCl3, chlorek niklu – NiCl, chlorek miedzi - CuCl2, siarczan miedzi - CuSO4 WYKONANIE Do szkła wodnego wrzucany kilka kryształków podanych wyżej soli i obserwujemy wzrost „chemicznych roślinek”. WYJAŚNIENIE Wytworzone w roztworze kolorowe wykwity są efektem reakcji soli. Oto one: chlorek kobaltu - CoCl2*2H2O (fioletowo-różowy), azotan niklu - Ni(NO3)2*6H2O (błękitny), chlorek żelaza - FeCl3 (pomarańczowy), chlorek niklu - NiCl*6H2O (zielony), chlorek miedzi - CuCl2*2H2O (jasnoniebieski) i siarczan miedzi - CuSO4*5H2O (ciemnoniebieski)

CIECZ NIENEWTONOWSKA nazywana czasami również płynem nienewtonowskim, to niesamowita substancja, która w zależności od siły z jaką na nią działamy zachowuje się albo jak ciecz, albo ciało stałe. Dodatkowo substancja ta jest niesamowicie prosta do przygotowania (skrobia ziemniaczana lub kukurydziana + woda)

Koniec