Zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i pod postacią somatyczną - rozpoznawanie i postępowanie

(F40 - F48) Zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod postacią somatyczną Są to: Lęki, fobie, natręctwa, zaburzenia adaptacyjne, ASD, PTSD, zaburzenia występujące pod postacią somatyczną

Błędne koło objawów

(zewnętrzny lub wewnętrzny) Czynnik wyzwalający (zewnętrzny lub wewnętrzny) Stres, zmęczenie, złość, wypicie kawy, zielonej herbaty Spostrzegane zagrożenie („coś jest nie tak’) LĘK Błędna interpretacja Objawy z ciała Myśli katastroficzne

Przykład Zauważam skurcze mięśni klatki piersiowej Myśl: „Coś jest nie tak w mojej klatce piersiowej, może mam zawał” Lęk Napinają się mięśnie klatki piersiowej i pleców Zawroty głowy, serce mocniej wali, suchość w ustach 5) Myśli: „ Moje serce zatrzyma się i umrę” „Ludzie zobaczą, że się boję” „Nikt mi nie pomoże”

Błędne koło objawów Lęk - punkt krystalizacyjny dla innych objawów lęk wyzwala przyspieszoną akcję serca, co błędnie interpretowane przez osobę np. jako objawy przedzawałowe, te myśli nasilają jej lęk, ten z kolei dodatkowo wzmacnia zaburzenie pracy serca..

OBJAWY SOMATYCZNE

UKŁAD NERWOWY Kołatanie serca/ „ciężar na sercu” Pocenie się Drżenie lub dygotanie Suchość w jamie ustnej Uderzenia gorąca i tzw. „wędrujące ciepło” Porażenia narządów ruchu (najczęściej ręka) Brak czucia pewnych obszarów skóry, zaburzenia wzroku, słuchu lub nadmierna wrażliwość na bodźce Objawy skórne!!

Klatka piersiowa i brzuch Duszności (patrz również hiperwentylacja) Uczucie dławienia się („gulka” w gardle) Ból, ucisk i dyskomfort w klatce piersiowej Nudności, wymioty, biegunki

Objawy obejmujące stan psychiczny Zawroty głowy, brak równowagi, wrażenie omdlewania, uczucie oszołomienia Poczucie nierealności przedmiotów (derealizacja) albo dystansu czy „nierealności” samego siebie (depersonalizacja) Obawa utraty kontroli, „zwariowania”, „wyłączania się” Obawa śmierci

Inne Zaburzenia seksualne (np. zaburzenia erekcji, obniżone libido, anorgazmia itd.) Zaburzenia snu Zaburzenia łaknienia

ROZPOZNAWANIE 1) Objawy somatyczne ( najczęściej: „gulka” w gardle, serce, „wędrujące ciepło”) 2)Egocentryzm nerwicowy czyli – bardzo silna i nadmierna koncentracja uwagi na sobie i swoim samopoczuciu, ciągłe analizowanie odczuć płynących z ciała, i mówienie o tych objawach. 3)Krytycyzm nerwicowiec zdaje sobie sprawę z irracjonalności swoich przekonań i leków, z osoba z psychozą nie

ROZPOZNAWANIE Główny objaw lęk! (nigdy nie jest to tylko jeden lęk) Nerwica to nie jest załamanie nerwowe!!! Na zaburzenia nerwicowe nie cierpi osoba przechodząca chwilowy kryzys

POSTĘPOWANIE Skierowanie do psychologa/ psychiatry. LECZENIE: psychoterapia + farmakoterapia (wspomagająco) -Psychoterapia: poznawczo – behawioralna / psychodynamiczna Terapia lęku napadowego: 8-15 sesji -Leczenie sanatoryjne Relaksacja Trening relaksacji progresywnej metodą Jacobsona Trening autogenny Schulza Medytacje Metody oddechowe (tzw. oddech na 3)

POSTĘPOWANIE Środki lecznicze bez recepty -Nerwonal -krople L72 -passiflora Przy lęku odstawienie używek, oraz wszystkiego co ma w sobie kofeinę! Uwaga na alkohol i narkotyki!! Sport –biegi (sporty nie wymagające rywalizacji)

Postępowanie Edukacja (element terapii) Książki autoterapia: 1. Judith Bemis Amr Barrada OSWOIĆ LĘK Jak radzić sobie z niepokojem i napadami paniki? 2. Susan Jeffers „Nie bój się bać”

W terapii ZMIANA SPOSOBU MYŚLENIA Zapytaj sam siebie:   Czy to, co myślę, jest logiczne, realistyczne? Czy można wytłumaczyć to inaczej? • Gdzie jest dowód potwierdzający moje odczucia? • Czy wszyscy mają takie podejście jak ja? Jeśli nie, to dlaczego? • Czy za miesiąc, rok ta sprawa będzie dla mnie równie ważna? • Jeśli tego nie zniosę, nie wytrzymam – to co się stanie? • Czy moje odczucia pomagają mi w życiu? Czy dzięki nim osiągam swoje cele? • Jaki skutek ma takie myślenie? • Czy nie biorę tego zbyt osobiście? Czy nie przesadzam z wagą tego problemu? • Kto mi obiecał, że będzie tak, jak oczekuję? Czy mam gwarancję? • Dlaczego ktoś coś powinien? • Czy nie boleję nad tym, że rzeczy nie są takie, jakie chciałbym, żeby były, zamiast zająć się takimi, jakie naprawdę są? • Co mogę zrobić?