NEOLOGIZMY I ICH RODZAJE LEKCJA DLA III KLASY GIMNAZJUM 1
CZYM SĄ NEOLOGIZMY ? Neologizm to każdy nowo utworzony wyraz, wyrażenie lub konstrukcja składniowa. Po co je tworzymy? Po co, po co! Po to, żeby nazwać na przykład nowe przedmioty, pojęcia, osoby! Rozumiem już, dziękuję za wyjaśnienie. I jeszcze jedno. Neologizmy przestają być neologizmami, gdy na stałe wychodzą do języka ogólnopolskiego.
Wyjaśnij, co to są neologizmy znaczeniowe. Neologizmy znaczeniowe to wyrazy, które już istniały w naszym języku, a którym nadano nowe znaczenie. W ten sposób powstają homonimy.
A TERAZ DO ĆWICZEŃ! okno mysz komórka sprawdź Co przedstawiają poniższe animowane obrazki? Znajdź jeszcze inne neologizmy znaczeniowe, które weszły do języka w związku z nowymi technologiami. okno sprawdź mysz komórka
Ćwiczenie – wykonaj, zaprezentuj wyraz znaczenie podstawowe nowe znaczenie ikona program aplikacja dysk kosz aplikacja Windows umożliwiająca usuwanie plików, folderów folder Jakie znaczenie mają zaprezentowane wyrazy? ozdobny wzór naszyty na tkaninę drewniany krążek do rzutów w dal
Porozmawiajmy teraz o neologizmach słowotwórczych. To bardzo szeroki i skomplikowany temat. Temu zagadnieniu poświęcimy osobną lekcję. Teraz krótko. Nowe wyrazy powstają według istniejącego w naszym systemie językowym wzorca. Poprawny neologizm musi być utworzony według tego wzorca. Przykłady znajdziesz na następnym slajdzie.
Ćwiczenie A. formanty: -anie, -enie, -cie, -ość Rzeczowniki abstrakcyjne powstają w języku polskim przez dodanie do tematu wyrazu podstawowego określonych formantów A. formanty: -anie, -enie, -cie, -ość przewidywalny – przewidywaln ość upolitycznić – upolityczni enie,
Ćwiczenie – ciąg dalszy B. Formanty: - stwo, -ctwo, -two – erstwo, Utwórz wyraz pochodny. Oddziel formant od podstawy słowotwórczej. Czy te neologizmy weszły już do języka ogólnego? krytyk polityka pozorant menedżer krytyki erstwo polityki erstwo sprawdź pozoranc two menedżer stwo
Ćwiczenie – ciąg dalszy Przyrostki pochodzenia obcego: -acja, - izm, -ing. Utwórz wyraz pochodny. Oddziel formant od podstawy słowotwórczej. Czy te neologizmy weszły już do języka ogólnego? infiltr acja global izm monitor ing infiltrować globalizować monitorować sprawdź
Podobno do neologizmów zaliczamy także zapożyczenia z języków obcych... Tak. A czy wiesz z jakiego języka mamy dziś najwięcej zapożyczeń ? Wyjaśnij, dlaczego. Nie tylko wiem, ale również znam nazwę takich zapożyczeń i przyczyny, dlaczego trafiły do naszego języka. A Ty odpowiedz na powyższe pytania w karcie pracy.
Ćwiczenie Do jakich zakresów tematycznych należą poniższe zapożyczenia? Zakwalifikuj je, później skonfrontuj swoją odpowiedź z odpowiedzią autorki. chip, broker, telebim, drink, monitoring, developer, fitness club, CD-ROM, leasing, catering, peeling, billing, body, haker, sitcom, casting, briefing Po wykonaniu ćwiczenia przejdź do następnego slajdu i porównaj odpowiedzi.
SPRAWDŹ technika polityka uroda żywienie rozrywka ludzie ekonomia moda briefing, news technika chip, telebim, CD-ROM uroda peeling, fitnesclub żywienie drink, catering rozrywka sitcom, casting ludzie developer, haker ekonomia leasing, broker, billing, monitoring moda body, top
Kiedy neologizm jest poprawny? Po pierwsze – powinien być potrzebny. Po drugie – powinien być utworzony zgodnie z normami gramatycznymi naszego języka. Po trzecie – powinien być trafny i zrozumiały. Z A P A M I Ę T A J !