Model przestrzenny Diagramu Obiegu Dokumentów Stanisław Niepostyn, Ilona Bluemke Instytut Informatyki, Politechnika Warszawska

Wprowadzenie Sposoby weryfikacji architektury oprogramowania: - badanie prototypu (idea proof-of-concept) - przegląd/inspekcja modelu (scenariusze). Moment zakończenia prac nad architekturą oprogramowania: - „kompletność” modelu - termin przeglądu/inspekcji modelu Przedstawiony będzie model przestrzenny DOD (Diagram Obiegu Dokumentów) – 3DOD. Służy on do spójnego i kompletnego opisu architektury oprogramowania w perspektywie projektowej, a także do wygenerowania modeli UML przedstawiających strukturę, zachowanie i funkcjonalność systemu informatycznego.

Plan prezentacji Opis architektury oprogramowania Wymiary architektury oprogramowania Diagramy obiegu dokumentów (DOD) Model przestrzenny DOD Wymiar funkcjonalności DOD Wymiar struktury DOD Wymiar zachowania DOD Automatyczne mapowanie elementów Podsumowanie

Opis architektury oprogramowania Nie jest możliwe utworzenie prostego i zrozumiałego modelu opisującego wszystkie aspekty projektowanego systemu Architektura składa się z wielu powiązanych modeli opisujących wybrane aspekty Najważniejsze aspekty architektury (model perspektyw architektonicznych „4 + 1”): Perspektywa przypadków użycia Perspektywa projektowa Perspektywa implementacyjna Perspektywa procesowa Perspektywa wdrożeniowa

Opis architektury oprogramowania ciąg dalszy Ogólny model projektowania architektury oprogramowania (Hofmeister, Kruchten, Nord) : Architektoniczna Analiza – wynik: Architektonicznie Znaczące Wymagania Architektoniczna Synteza – wynik: Propozycje rozwiązań architektonicznych Architektoniczne Oszacowanie – wynik: Zweryfikowana architektura oprogramowania

Opis architektury oprogramowania ciąg dalszy Cele analizy architektonicznej (The four „C”s) Kompletność (ang. Completeness) Zewnętrzna – powiązanie z wymaganiami Wewnętrzna – zamodelowanie wszystkich elementów Spójność (ang. Consistency) - nazw, interfejsów, zachowania, interakcji Niesprzeczność elementów różnych modeli Niesprzeczność elementów tego samego modelu Kompatybilność (ang. Compatibility) Prawidłowość (ang. Correctness)

Wymiary architektury oprogramowania ciąg dalszy Perspektywę projektową (logiczną) można w sposób wystarczający przedstawić za pomocą modeli (wymiarów) opisujących: Strukturę – np. diagram klas, Zachowanie – np. diagram stanów, Funkcjonalność – np. diagram przypadków użycia Brak reguł wiązania elementów w danej perspektywie, np. w projektowej: Struktura, Zachowanie, Funkcjonalność Główny powód: stosowanie języka UML, którego semantyka określona jest w języku naturalnym

Wymiary architektury oprogramowania ciąg dalszy

Diagram Obiegu Dokumentów funkcjonalność, zachowanie, struktura w jednym modelu Diagram Obiegu Dokumentów umożliwia za pomocą jednego diagramu (modelu) zaprezentować trzy wymiary: Strukturę – nagłówek diagramu, Zachowanie – operacje na obiektach, Funkcjonalność – operacje zgrupowane w partycje. Umieszczenie elementów DOD w przestrzeni umożliwia otrzymanie rzutów tych elementów wraz z ich związkami na płaszczyzny, które można interpretować jako wymiary: struktury, zachowania, funkcjonalności.

Diagram Obiegu Dokumentów funkcjonalność, zachowanie, struktura w jednym modelu

Model przestrzenny DOD wizualizacja przestrzenna Diagramu Obiegu Dokumentów

Model przestrzenny DOD wymiary Rzut prawy boczny 3DOD pozwala obejrzeć funkcjonalność modelu. Rzut górny 3DOD pozwala obejrzeć strukturę modelu. Rzut dolny 3DOD obejrzeć zachowanie obiektów modelu. Rzut główny 3DOD to „płaski” diagram obiegu dokumentów.

Model przestrzenny DOD wymiar funkcjonalności

Model przestrzenny DOD wymiar struktury

Model przestrzenny DOD wymiar zachowania

Model przestrzenny DOD wymiar zachowania – c.d.

Model przestrzenny DOD Diagram Obiegu Dokumentów – rzut prostopadły

DOD – mapowanie elementów Z diagramu DOD można wygenerować w prosty sposób (proste transformacje) trzy diagramy UML wystarczająco opisujące architekturę oprogramowania w perspektywie projektowej: Diagram klas Diagram stanów Diagram przypadków użycia.

DOD – mapowanie elementów Diagram obiektów – wymiar struktury Diagram stanów – wymiar zachowania Diagram Obiegu Dokumentów DOD = funkcjonalność + struktura + zachowanie Diagram przypadków użycia – wymiar funkcjonalności

Podsumowanie - 1 Przedstawiono model przestrzenny DOD do modelowania architektury oprogramowania w perspektywie projektowej. Zaleta modelu przestrzennego DOD – zrozumiałość, spójność (ang. Consistency) wygenerowanych diagramów UML, kompletność opisu (ang. Completeness). Automatyczne zachowanie spójności i kompletności opisu przy modyfikacji, wprowadzaniu, usunięciu elementu w jednym z trzech wymiarów (ang. Refinement)

Podsumowanie - 2 Na podstawie jednego diagramu modelu przestrzennego DOD można wygenerować kilka diagramów UML opisujących spójnie i kompletnie system informatyczny w perspektywie projektowej. Transformacje elementów z trzech podstawowych diagramów UML do modelu przestrzennego DOD może wspierać architektów przy ocenie spójności i kompletności perspektywy projektowej – moment zakończenia prac projektowych.

Pytania ?