Czy można korzystać z przypadków? Czy nauka, technika, przemysł odnoszą korzyści z przypadkowych skojarzeń?

Isaac Newton (1642-1727)

Studiował w Cambridge, od 1669 roku był profesorem matematyki Studiował w Cambridge, od 1669 roku był profesorem matematyki. Poza osiągnięciami z fizyki był jednym z najznakomitszych matematyków wszech czasów. Odkrył niezależnie od Leibnitza rachunek różniczkowy i całkowy. Jego pasją była Biblia. Interesowała go te astrologia, nie mogąc zrozumieć rysunków, kupił książkę o trygonometrii, a następnie Elementy Euklidesa

Jako pierwszy wykazał, że te same prawa rządzą ruchem ciał na Ziemi jak ciał niebieskich. ego dociekania doprowadziły do rewolucji naukowej i przyjęcia teorii heliocentryzmu. Podał matematyczne uzasadnienie dla praw Keplera i rozszerzył je udowadniając, że orbity są nie tylko eliptyczne, ale mogą być też hiperboliczne i paraboliczne . Głosił, że światło ma naturę korpuskularną, czyli że składa się z cząstek. Był pierwszym, który zdał sobie sprawę, że widmo barw obserwowane podczas padania białego światła na pryzmat jest cechą padającego światła, a nie pryzmatu.

Anegdota o jabłku spadającym Pisarz Willam Stukeley opisał w swoich Memoirs of Sir Isaac Newton's Life rozmowę z Isaakiem Newtonem w Kensington 1726 r., w której Newton powiedział mu, że "kiedy pierwszy raz przyszło mu na myśl pojęcie grawitacji, było to przy okazji widoku spadającego jabłka, kiedy siedział w będąc w nastroju kontemplacyjnym. Zadał sobie wtedy pytanie, dlaczego jabłko zawsze spada pionowo w kierunku ziemi. Dlaczego nie podąża na boki albo ku górze ale zawsze w kierunku centrum Ziemi".

Joseph Fraunhofer (1787-1826)

Był samoukiem. Zdobył wiedzę z zakresu matematyki oraz wyrabiania szkła i soczewek. Z Fraunhoferem współpracował mistrz szklarski Pierre Guinard. Wspólnie opracowali metodę wytapiania szkła wolnego od zanieczyszczeń i deformacji. Fraunhofer opracował metodę sprawdzania powierzchni i kształtu soczewek. Wykonywał doskonałe obiektywy do badań astronomicznych. Zajmował się badaniem zjawiska dyfrakcji. Wprowadził siatki dyfrakcyjne do badania widm.

Angielski chemik W. H. Wollaston był w 1802 roku pierwszą osobą, która zauważyła pewne ciemne struktury w widmie słonecznym. W1814, Fraunhofer niezależnie odkrył te linie za pomocą pryzmatu i zaczął ich systematyczną analizę oraz ostrożne mierzenie długości f ali im odpowiadających. W sumie stwierdził istnienie ponad 570 linii i nazwał podstawowe linie literami od A do K, zaś słabsze pozostałymi.

Fraunhofer demonstruje swój przyrząd

Ciemne prążki na tle widma słonecznego

Jan Czochralski (1985-1953)

Urodził się w Kcyni (zabór pruski) Był ósmym z dziesięciorga dzieci wielkopolskich rzemieślników, Franciszka Czochralskiego i Marty z Suchomskich. Zgodnie z wolą ojca ukończył Seminarium Nauczycielskie w Kcyni. W 1904 roku wyjechał do Berlina i rozpoczął pracę w aptece dr. A. Herbranda . Pracował też w Kabelwerke Oberspree. Zajmował się określaniem jakości i czystości metali, stopów oraz ich półproduktów oraz rafinowaniem miedzi. Uczęszczał na wykłady chemii specjalnej na Politechnice w Charlottenburgu pod Berlinem.

W latach 1911 - 1914 był asystentem W W latach 1911 - 1914 był asystentem W. von Moellendorffa, z którym opublikował swoją pierwszą pracę poświęconą krystalografii metali, a dokładniej - podwalinom późniejszej teorii dyslokacji. Największy rozgłos przyniosła mu opracowana w 1916 r. metoda pomiaru szybkości krystalizacji metali], wykorzystywana obecnie do produkcji monokryształów krzemu. Ponadto opatentował bezcynowy stop łożyskowy dla kolejnictwa, zwany metalem B. Patent z 1924 r. zakupiony został przez największe gospodarczo państwa świata, w tym USA, Francję i Anglię.

Metoda wyciągania kryształów Jan Czochralski Metoda Czochralskiego - technika otrzymywania monokryształów, która polega na powolnym, stopniowym wyciąganiu z roztopionego materiału zarodka krystalicznego w sposób zapewniający kontrolowaną i stabilną krystalizację na jego powierzchni. Dodatkowo, jeśli wymagają tego warunki procesu krystalizacji zarodek oraz tygiel mogą zostać wprawione w ruch obrotowy celem polepszenia warunków transportu masy i ciepła.

W rezultacie otrzymuje się cylindryczny monokryształ o orientacji krystalograficznej zarodka. Wymiary i kształt hodowanego kryształu (średnica oraz długość) kontrolowane są poprzez prędkość przesuwu i prędkość obrotową zarodka, ograniczone są jednak poprzez parametry układu zastosowanego do hodowli. Metoda Czochralskiego jest najstarszą i jedną z najpowszechniej stosowanych metod produkcji monokryształów metali i ich stopów. Została opracowana w 1916. Metodę stosuje się na skalę przemysłową.

Proces Czochralskiego                                                                                             Proces Czochralskiego

Monokryształ krzemu

Detektory pozycyjne I Au Si typu n I(x) x Irena Gronowska Barbara Madejczyk I Au Si typu n Zasilacz I(x) x

Typy detektorów pozycyjnych