Natalia Kuś

Początek wojny... Mieszkańcy Pszczyny zaczęli uciekać do Krakowa. Wrócili po 3 tygodniach. My uciekliśmy do pobliskiej miejscowości na 4 dni. Kiedy wracaliśmy spotkaliśmy Niemców. Moja siostra miała wtedy prawie rok, była śliczną dziewczynką z czupryną loków. Niemcy zabrali ją z naszego wozu, nosili, bawili, huśtali, podawali ją sobie po kolei, z wozu na wóz. Potem przynieśli ją na rękach razem z torbą pełną czekolad. Der Beginn des Krieges… Einwohner von Pszczyna fingen an, nach Krakau zu fliehen. Sie kamen zurück nach 3 Wochen. Wir fuhren 4 Tage zu einer nahegelegenen Stadt. Als wir zurückkehrten, trafen wir Deutsche. Meine Schwester war damals ein Jahr, sie war ein schönes Mädchen mit blodnem lockigen Haar. Deutsche nahmen sie von unserem Wagen, trugen in den Armen, zeigten den Anderen, dann brachten sie sie wieder mit einer Tasche voller Schokolade.

Niemcy spalili kilka domów, stodół, myśleli, że tam ukrywają się polscy żołnierze, spaliły się zwierzęta, zboże, słoma. Jednak u nas były to sporadyczne przypadki. Niemcy pomagali poszkodowanym odbudować to, co sami zniszczyli. Dbali o rodziny, mieliśmy wszystkiego dostateczną ilość. Deutsche brannten einige Häuser, Scheunen, sie dachten, dass sich dort polnische Soldaten verstecken. So verbrannten Tiere, Getreide, Stroh. Doch für uns waren das einzelne Fälle. Deutschen halfen den Opfern ihre Häuser wieder aufzubauen, das was sie zerstörten. Sie sorgten für die Familien, wir hatten genug von allem.

My nie mieliśmy się źle, oprócz tego, że brat, taki młody musiał iść do wojska. Służył we Francji, 15 miesięcy. Tam w nocy zbombardowano oddział, 13 sierpnia. Wszystkie jego rzeczy dostaliśmy. Niemcy byli bardzo dokładni. Niemcy zorganizowali wyjazd na groby ofiar wojny. Z każdej rodziny mogły jechać 2 osoby. Opłacili autobus, pociąg, noclegi, wyżywienie. Cmentarze były bardzo zadbane, groby także, później zwiedzali miasta. Było to około 25 lat po wojnie. Wir hatten es nicht schlecht, außer der Tatsache, dass mein Bruder musste zur Wehrmacht – so jung. Er diente 15 Monate in Frankreich. In der Nacht am 13. August wurde sein Abteil bombardiert. Wir bekamen alle seine Sachen. Die Deutschen waren sehr pedantisch. Die Deutschen organisierten eine Fahrt zu Begräbnisplätzen der Opfern des Zwieten Weltkrieges. Sie bezahlten alles: Bus, Zug, Unterkunft und Verpflegung. Die Friedhöfe waren gepflegt. Dann gab es Besichtigungen. Das war etwa 25. Jahre nach dem Krieg.

W szkołach uczyliśmy się po niemiecku, nie można było mówić po polsku, za złamanie zakazu nauczyciel bił. Dużo śpiewaliśmy po niemiecku. Życie codzienne było normalne, tylko należało mówić po niemiecku. Nie przymuszano nas do żadnej pracy. In der Schule lernten wir Deutsch, man konnte nicht Polnisch sprechen. Verstöße gegen das Verbot wurden bestraft. Der Lehrer schlug die Kinder. Wir sangen viele deutsche Lieder. Täglisches Leben war normal, man musste nur Deutsch sprechen. Wir wurden zu keiner Arbeit gezwungen.

Żołnierze niemieccy przyszli do nas na nocleg, przygotowaliśmy im 2 pokoje, spali na podłodze, przygotowywali śniadania, obiady, kolację, a my jedliśmy razem z nimi. Mówili, że skoro oni przygotowują posiłki, to niepotrzebnie nasza rodzina będzie to robić dla siebie. Pomagali w pracy na polu, pytali, czy trzeba pomóc. Zawsze byli chętni do pomocy. Deutsche Soldaten kamen zu uns zur Unterkunft, wir bereiteten ihnen 2 Zimmer vor. Sie schliefen auf dem Boden. Sie bereiteten Frühstück, Mittagessen, Abendessen für sich und wir aßen ihnen. Sie sagten, dass da sie Mahlzeiten zubereiten, ist es unnötig, dass unsere Familie tut es für sich selbst. Bei der Arbeit auf dem Feld halfen und fragten, ob wir Hilfe benötigen. Sie waren immer hilfsbereit.

Pewien Rosjanin uciekał do Niemiec, zgłosił się tam jako ochotnik do wojska. Jechał razem ze swoją żoną, ją jednak zostawił u nas, nie chciał jej tam zabierać. Tej samej nocy przyszedł do nas żołnierz niemiecki, chciał ją zastrzelić, moja mama wybłagała, by tego nie robił. Powiedział, że będziemy tego żałować, kiedy Rosjanie przyjdą. Kiedy ci przyszli, zabrali ją, traktowali ją jako zdrajcę. Nie wiemy co się z nią stało. Ein Russe floh nach Deutschland. Er wollte sich dort bei der Armee frei melden. Er ließ bei uns seine Frau – sie wollte er nicht mitnehmen. In der Nacht kamen deutsche Soldaten und wollten sie erschießen. Meine Mutter flehte ihn, das nicht zu tun. Er sagte, wir werden es bereuen, wenn die Russen kommen. Als die Russen kamen, nahmen sie und behandelten sie wie Verräterin. Wir wissen nicht, was mit ihr weiter war.

Pobytu Niemców tutaj nie wspominam źle. Trzeba było im się podporządkować, wtedy nie robili krzywdy. Nas traktowali dobrze, tych co zawinili okrutnie. Die Stationierung der Deutschen, die Besatzung in meiner Region war für uns nicht lästig. Ich habe damit keine schlechte Erinnerungen. Wir mussten uns nur zuordnen und uns wurde nichts Schlechtes getan. Die Unterworfenen behandelten sie gut, die Gegner – grausam.