Struktura i zakres kognicji Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (Europejski Trybunał Sprawiedliwości) Struktura i zakres kognicji

Struktura 1. Trybunał Sprawiedliwości 2. Sąd ( Sąd Pierwszej Instancji ) 3. Sądy wyspecjalizowane (Izby Sądowe) Struktura ta została ostatecznie przyjęta w Traktacie z Lizbony

Zakres kognicji TSUE TSUE orzeka w sprawach 1. skarg wniesionych przez Państwa Członkowskie, instytucje lub osoby fizyczne lub prawne; 2. w trybie prejudycjalnym, na wniosek sądów Państw Członkowskich, w sprawie wykładni prawa Unii lub ważności aktów przyjętych przez instytucje;

cd. 3. w innych sprawach przewidzianych w Traktatach.

Sądy wyspecjalizowane (Izby Sądowe) Do zakresu kompetencji należą sprawy w I instancji określone w decyzji rady powołującej Sąd (Izbę). Od rozstrzygnięcia przyjętego przez Izbę przysługuje odwołanie do Sądu (SPI).

Sąd (Sąd Pierwszej Instancji) Zakres kompetencji obejmuje odwołania od Izb Sądowych (jeśli zostaną powołane). W tym znaczeniu jest to więc także sąd odwoławczy. W pierwszej instancji rozpatruje następujące sprawy: 1. skargi o stwierdzenie nieważności aktu wspólnotowego, art. 266 TFUE (art. 230 TWE); 2. skargi na bezczynność instytucji UE, art. 265 TFUE (art.. 232 TWE);

cd. 3. skargi odszkodowawcze przeciwko instytucjom UE, art. 268 TFUE (art. 235 TWE) 4. skargi pracownicze wnoszone przez funkcjonariuszy wspólnotowych przeciwko UE, art. 270 TFUE (art.. 236 TWE); 5. skargi oparte na klauzuli arbitrażowej umów zawartych przez WE lub w jej imieniu, art. 272 TFUE (art.. 238 TWE).

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej – zakres kognicji TSUE (ETS) należy traktować jako „rzeczywisty sąd najwyższy” Wyróżniamy dwie kategorie jurysdykcji ETS: 1. sporną i 2. niesporną, czyli opiniodawczą Jurysdykcja sporna obejmuje orzekanie w następujących sprawach: Skargi na nieważność (art. 230 TWE), bezczynność (art.. 232 TWE) i skargi odszkodowawcze, wniesione przez państwa członkowskie, instytucje WE lub EBC Skargi przeciwko państwu członkowskiemu o niewywiązywanie się ze zobowiązań wspólnotowych.

cd Jurysdykcja niesporna obejmuje orzekanie w następujących sprawach: a. zgodności umowy międzynarodowej, która ma być zawarta, z Traktatem; b. pytań prejudycjalnych, które są kierowane przez sądy krajowe (art.. 234 TWE) Ponadto rozpatruje odwołania od orzeczeń Sądu.

Trybunał Obrachunkowy Skład i sposób powoływania: TO składa się z przedstawicieli (1) państw członkowskich. Są powoływani przez Radę po konsultacji z PE. Kandydat musi mieć obywatelstwo państwa członkowskiego. Ponadto musi posiadać kwalifikacje do piastowania takiego stanowiska lub wchodzić w skład organu kontrolnego w danym państwie. Jest możliwa reelekcja.

cd. Prezesa TO powołują członkowie tego organu ze swego grona. Por. art. 286 TFUE (art. 247 ust. 6 TWE), który stanowi formalną gwarancję niezależności. TO nie jest sądem. Nie stanowi prawa. Jest to kolegialny organ kontroli skarbowej.

TO – zadania i funkcje TO kontroluje rachunki wszystkich dochodów i wydatków Wspólnoty. Opracowuje roczne sprawozdanie po zamknięciu roku budżetowego. Wspomaga PE i Radzę w sprawowaniu kontroli wykonania budżetu. Jest uprawniony przeprowadzać kontrole w państwach członkowskich. Nie kontroluje osób fizycznych.

Organy pomocnicze (Instytucje doradcze) UE art. 13 TUE (7 TWE) – do organów doradczych zaliczamy: 1. Komitet Ekonomiczno-Społeczny 2. Komitet Regionów Są to organy doradcze PE, Rady i Komisji.

Komitet Ekonomiczno-Społeczny 1.art. 300 TFUE – w skład wchodzą przedstawiciele organizacji pracodawców, pracowników oraz inni przedstawiciele podmiotów reprezentujących społeczeństwo obywatelskie, w szczególności z dziedzin społeczno-ekonomicznej, obywatelskiej, zawodowej i kultury. Nie więcej niż 350 członków. Mianowanie na podstawie zgłoszenia przez państwo członkowskie Kadencja 5 lat. Możliwa reelekcja. Polskę reprezentuje 21 przedstawicieli; Niemcy, Włochy, UK, Francję – 24.

cd. Kadencja 5 lat. Możliwa reelekcja. Polskę reprezentuje 21 przedstawicieli; Niemcy, Włochy, UK, Francję – 24. - Po zmianach w TL jest to organ doradczy nie tylko Rady i KE, ale również PE. Kadencja ulega wydłużeniu do 5 lat. Skład ulega zmianie.

Zadania i sposób działania Przedstawia opinie zgodnie ze stanowiskiem różnych grup interesu w sprawie planowanych aktów prawnych oraz problemów politycznych. Dąży by organy UE podjęły decyzje zgodnie ze stanowiskiem grup interesu. Opinie mogą być obligatoryjne lub fakultatywne. Żadna opinia nie jest wiążąca, ale jeśli było obligatoryjne zasięgnięcie opinii, to jej brak może stanowić podstawę skargi do ETS.

Komitet Regionów Instytucja doradcza Rady i Komisji oraz PE. Skład: przedstawiciele wspólnot regionalnych i lokalnych. Max. 350 członków reprezentujących regionalne lub lokalne wspólnoty. Państwa decydują, które jednostki samorządowe są reprezentowane. Członkowie są niezależni; działają wyłącznie w interesie Wspólnoty.

Zadania Komitetu Regionów Swoje zadania wykonuje wobec Rady, Komisji i PE. Przedstawia opinie na temat polityki lokalnej i regionalnej. Działania KR są ściśle powiązane z koncepcją Europy Regionów. Opierają się na zasadzie pomocniczości. Opinie nie są wiążące, ale uzyskanie stanowiska KR może być obligatoryjne.

Instytucje finansowe UE Na system składają się: 1. Europejski System Banków Centralnych: 1). Europejski Bank Centralny 2). Krajowe banki centralne 3. Europejski Bank Inwestycyjny

Europejski Bank Centralny i Europejski System Banków Centralnych 1. EBC – posiada osobowość prawną; jest niezależny; jest bankiem emisyjnym dla obszaru Unii Gospodarczej i Walutowej 2. Czuwa nad zgodnością działania centralnych banków krajowych z postanowieniami Traktatu. 3. Jest kierowniczym bankiem w systemie ESBC

Europejski Bank Inwestycyjny Art. 309 TFUE 1. W skład wchodzą państwa członkowskie. Partycypują one w kapitale Banku wpłacając odpowiednie kwoty. 2. Zadania Banku: 2.1. wspieranie polityki trwałego i zrównoważonego rozwoju; 2.2. prowadzi działalność niedochodową 2.3. udziela pożyczek i gwarancji umożliwiających finansowanie projektów we wszystkich sektorach gospodarczych. W szczególności dotyczy to projektów służących rozwojowi słabych regionów i projektów modernizacyjnych.

Zasada równowagi instytucjonalnej 1. Art.. 7 TWE – każda instytucja działa w zakresie uprawnień w niej wskazanych. 2. Wyjaśnienia ETS: 2.1. autonomia każdej instytucji konieczna do wykonywania przez nią zadań; 2.2. generalny zakaz przekazywania własnych uprawnień innej instytucji; 2.3. konieczność brania pod uwagę uprawnień innych instytucji w procesie podejmowania własnych zadań.