Krótki przewodnik dla nauczycieli Prawo autorskie a TI Krótki przewodnik dla nauczycieli Opracowała Dorota Janczak

Rola nauczycieli Postęp techniczny kryzys prawa autorskiego Sposób przeciwdziałania łamaniu prawa autorskiego „wychowywanie” Zadanie dla nauczycieli Opracowała Dorota Janczak

O czym będzie mowa? Przepisy prawne Podstawowe pojęcia Przykładowe problemy szkolne Opracowała Dorota Janczak

POLSKIE PRZEPISY PRAWNE ZWIĄZANE Z PRAWEM AUTORSKIM - ustawy: Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych - 4.02.1994 r. Ustawa o ochronie baz danych – z 27.07.2001 roku w kształcie z 10.11.2002 Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną – z 18.07.2002, weszła w życie 10.03.2003 Ustawa Prawo własności przemysłowej - 30.06.2000 Ustawa o radiofonii i telewizji - 29.12.1992, z późniejszymi zmianami Opracowała Dorota Janczak

POLSKIE PRZEPISY PRAWNE ZWIĄZANE Z PRAWEM AUTORSKIM - ustawy: Ustawa Prawo prasowe - 26.01.1984, z późniejszymi zmianami Ustawa o dostępie do informacji publicznej - 6.09.2001 Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów - 15.12.2000 Ustawa o ochronie danych osobowych - 29.08.1997 Ustawa o kinematografii - 16.07.1987 Ustawa o podpisie elektronicznym - 18.09.2000 Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji - 16.04.1993 z późniejszymi zmianami Opracowała Dorota Janczak

POLSKIE PRZEPISY PRAWNE ZWIĄZANE Z PRAWEM AUTORSKIM - inne akty normatywne: Konstytucja RP z dn. 2.04.1997 Kodeks Cywilny (tu szczeg.: roszczenia, współwłasność, umowy o dzieło, przyrzeczenie publiczne) Kodeks postępowania cywilnego Kodeks rodzinny i opiekuńczy Kodeks postępowania karnego Kodeks pracy Kodeks celny Ustawa o zamówieniach publicznych Ustawa Prawo budowlane ustawy podatkowe i inne Opracowała Dorota Janczak

Przedmiot prawa autorskiego Podstawowe pojęcia Utwór Przedmiot prawa autorskiego Opracowała Dorota Janczak

Utwór czyli każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia, sposobu wyrażenia. Nie podlegają ochronie reguły matematyczne i logiczne zastosowane w programie, pomysły, metody i procedury, będące podstawą algorytmów, reguły posługiwania się językiem programowania, Opracowała Dorota Janczak

Przykłady: strona internetowa, praca dyplomowa, program komputerowy, zdjęcie, artykuł, utwór muzyczny, film, książka ... Opracowała Dorota Janczak

Nie podlegają ochronie pomysły, metody i procedury, będące podstawą algorytmów, znaki i symbole - w tym państwowe oraz dotyczące samorządu terytorialnego, akty normatywne (kodeksy, ustawy, rozporządzenia), proste informacje prasowe... Opracowała Dorota Janczak

Bazy danych - szczególny przypadek „Twórcze” podlegają wyjątkowej ochronie Dozwolone jest: Zwielokrotnienie dla użytku prywatnego (wyjątek – elektroniczne) korzystanie w celach zilustrowania nauczania lub badań naukowych Opracowała Dorota Janczak

Utwór jest chroniony Bez rejestracji Bez adnotacji Bez formalności Opracowała Dorota Janczak

Podmiotem prawa autorskiego może być każda osoba, niezależnie od tego, czy posiada zdolności do czynności prawnych np. małoletni, ubezwłasnowolniony z powodu choroby psychicznej Nie może jedynie samodzielnie dysponować prawami autorskimi. Opracowała Dorota Janczak

Prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa (o prawie autorskim i prawach pokrewnych) nie stanowi inaczej. Opracowała Dorota Janczak

Autorskie prawa: Osobiste Majątkowe Opracowała Dorota Janczak

Autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i nie podlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, Opracowała Dorota Janczak

W szczególności chronią prawo do: autorstwa utworu, oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo, nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania, decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności, nadzoru nad sposobem korzystania z utworu. Opracowała Dorota Janczak

Autorskie prawa majątkowe Wyrażają się w wyłącznym prawie twórcy do: korzystania i rozporządzania utworem, do wynagrodzenia za korzystanie z utworu przez inne osoby. Opracowała Dorota Janczak

Przenoszenie praw majątkowych Autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy. Opracowała Dorota Janczak

Z utworu może korzystać Lub nim rozporządzać tylko osoba uprawniona: Twórca, Osoba, która nabyła prawa majątkowe, Osoba posiadająca licencję. Opracowała Dorota Janczak

Ograniczenia monopolu autorskiego Dozwolony użytek prywatny (osobisty) Dozwolony użytek publiczny Nie można: naruszać normalnego korzystania z utworu, godzić w słuszne interesy twórcy. Opracowała Dorota Janczak

Dozwolony użytek prywatny Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego Opracowała Dorota Janczak

Zakres własnego użytku osobistego obejmuje Krąg osób pozostających w związku osobistym (rodzina) W stosunku towarzyskim (koledzy) Warunek - brak korzyści materialnych Opracowała Dorota Janczak

Uwaga! Tak określany użytek osobisty nie dotyczy programów komputerowych !!! Opracowała Dorota Janczak

Dozwolony użytek publiczny Prawo przedruku Prawo cytatu Specjalne uprawnienia instytucji o charakterze oświatowym i ośrodków informacyjnych Opracowała Dorota Janczak

Cytowanie Urywków rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, Dozwolone jest jedynie w utworach stanowiących samoistną całość W zakresie uzasadnionym: wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem, prawami gatunku twórczości (pastisz, parodia, karykatura) Opracowała Dorota Janczak

Warunek Podajemy źródła Dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy. Opracowała Dorota Janczak

Specjalne uprawnienia szkół Szkoły mogą w celach dydaktycznych: Korzystać z opublikowanych utworów Sporządzać w tym celu egzemplarze fragmentów opublikowanych utworów Opracowała Dorota Janczak

Specjalne uprawnienia szkół Szkoły mogą w celach dydaktycznych: Udostępniać nieodpłatnie egzemplarze utworów opublikowanych (biblioteki, gazetki szkolne) Opracowała Dorota Janczak

Przykładowe problemy szkolne Prace nauczycieli i uczniów Szkolna strona internetowa Gazetka szkolna Opracowała Dorota Janczak

Prace nauczycieli i uczniów Do wykorzystania na zajęciach w szkole Specjalne uprawnienia szkół Do publikacji Autorskie prawa osobiste Opracowała Dorota Janczak

Szkolna strona internetowa Rozpowszechnianie Ochrona wizerunku Opracowała Dorota Janczak

1.Rozpowszechnianie na stronach WWW Dopóki nie uzyskamy zgody autora na umieszczenie dzieła na stronie WWW, nie mamy prawa tego zrobić. Twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim oraz do wynagrodzenia. Opracowała Dorota Janczak

Zgoda na rozpowszechnianie Najczęściej wyrażona w formie umowy licencyjnej – może być ustna. Umieszczona bezpośrednio w publikacji. Opracowała Dorota Janczak

2. Ochrona wizerunku: Dwa wyjątki: 1) rozpowszechnianie wizerunku osoby znanej, jeśli fotografię wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych 2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości, np. jest ona elementem zgromadzenia, krajobrazu czy imprezy publicznej. Opracowała Dorota Janczak

Gazetka szkolna Wersja drukowana (bezpłatna) Wersja internetowa Specjalne uprawnienia szkół Prawo cytatu Wersja internetowa Opracowała Dorota Janczak

Przestrzeganie prawa Znajomość przepisów Ich umiejętna interpretacja Chęć przestrzegania Opracowała Dorota Janczak

Dziękuję za uwagę Artykuł z rozwinięciem tematu: www.oeiizk.edu.pl Kontakt: dorota@oeiizk.waw.pl Opracowała Dorota Janczak