Dzisiaj powtarzamy umiejętności związane z tematem- „Skala mapy”

Co oznacza słowo "skala"? Słowo "skala" ma kilka znaczeń, np. często mówi się o skali zjawiska, skali zniszczeń, skali głosu, skali barw (chodzi tu o "wielkość", "rozmiar", "rozpiętość", "zakres").

W jakim znaczeniu będziemy używać dzisiaj słowa skala ? Skala to liczba określająca, ile razy rzeczywiste rozmiary przedmiotu zostały zmienione na rysunku (pomniejszone lub powiększone).

Co to jest mapa? Mapa to obraz powierzchni Ziemi wykonany w pomniejszeniu – -czyli w skali.

Co to jest skala mapy? Skala mapy to stosunek liczbowy przedstawiający wielkość zmniejszenia odległości na mapie względem rzeczywistych odległości w terenie. Skalę mapy zapisuje się w postaci ułamka, np. 1: 10 000 oznacza, że dowolna odległość na mapie jest w terenie 10 000 razy większa. ?

Co to znaczy, że skala mapy jest duża albo mała? Skala mapy jest tym większa im mniejszy mianownik skali i na odwrót: skala mapy mniejsza – mianownik większy. Na przykład - › 1 : 5 000 1 : 50 000

Ćwiczenie 1 Podane skale uporządkuj, od największej do najmniejszej. 1:600 1:1 1:30 1:4000 1:100

Określenie "duża" lub "mała" skala związane jest też z rozmiarami obiektów na mapie. Jeżeli np. duże miasto oznaczone jest na mapie kropką, to ta mapa ma mniejszą skalę. Jeśli zaś to samo miasto na innej mapie zajmuje pewną powierzchnię, to wówczas mamy do czynienia z mapą w większej skali.

Pora przypomnieć sobie podstawowe jednostki długości.

Znajomość poniższych zależności jest bardzo ważna, ponieważ innymi jednostkami posługujemy się na kartce papieru (centymetry, milimetry), a innymi w terenie (metry, kilometry). 1km = 1 000 m 1cm = 10 mm 1m = 100 cm 1km = 100 000 cm 1m = 1 000 mm

Ćwiczenie 2 Przelicz jednostki: 3 km = ………m 7 m = ………cm 365 cm = …….m 2 500 m = …….km 6,7 3 km = ………m 7 m = ………cm 8,7 km = …………cm 3 000 700 3, 65 870 000 2, 5

Uwaga!!! Ten rysunek będzie Was informował, że zadanie wykonujecie w grupach.

Ćwiczenie 3. Przeliczcie jednostki: 250 000 cm = ………….m 250 000 cm = ………….km 180 000 000 cm = ……………..m 180 000 000 cm = ………….km 2 500 2, 5 1 800 000 1 800

Jakie poznaliśmy sposoby zapisywania skali na mapach?

1 : 500 000 (czytamy - jeden do pięciuset tysięcy) skala liczbowa – zapisywana również w postaci ułamka zwykłego oznacza, że obraz terenu przedstawiony na mapie jest 500 000 razy mniejszy niż w rzeczywistości, czyli np. jeśli na mapie odległość między dwoma punktami wynosi 1 cm, to w rzeczywistości wynosi ona 500 000 cm = 5000 m = 5 km.

1 cm – 5 km skala mianowana – rozumie się ją następująco: 1 cm na mapie odpowiada 5 km w terenie; taki zapis pozwala na szybkie przeliczanie odległości z mapy na odległości rzeczywiste.

podziałka liniowa – bardzo ułatwia określanie przybliżonych odległości na mapie./o tym dalej/

Jak korzystamy z podziałki liniowej i kroczka ? 6 • 2km=12km

Ćwiczenie 4 Przelicz podane skale mianowane na skale liczbowe: 1cm - 250 km 1 : 25 000 000 1cm - 7,5 km 1 : 750 000 1cm - 100 km 1 : 10 000 000

Ćwiczenie 5 Oblicz rzeczywistą odległość między Lubinem i Gnieznem. 7cm . 2 250 000 = 15 750 000 cm 15 750 000 cm = 157, 5 km Odp.: Rzeczywista odległość między Lubinem, a Gnieznem wynosi 157, 5 km.

Ćwiczenie 6 Oblicz rzeczywistą odległość między Warszawą a Sydney. Dokładność pomiaru przy użyciu linijki -1 cm. 17cm . 90 000 000 = 1530 000 000 cm 1530 000 000 cm= 15 300 km Odp.: Rzeczywista odległość między Warszawą a Sydney wynosi 15 300 km.

Ćwiczenie 7. Korzystając z podziałki liniowej i kroczków oblicz rzeczywistą odległość jaką musi pokonać pociąg jadący z Częstochowy przez Warszawę do Białegostoku. 16 • 25 km = 400 km Odp.: Pociąg pokona odległość ok. 400 km.

Ćwiczenie 8. Warta to największy dopływ Odry o długości 808 km. Na mapie jej długość wynosi 20,2 cm. Oblicz skalę mapy. 808 km = 808 000 m = 80 800 000 cm 80 800 000 cm : 20,2 cm = 4 000 000 Odp.: Skala tej mapy to 1: 4 000 000.

Ćwiczenie 9. 3 4 5 6 7 8 9 P R O S T A U N K M I W L G F E D Z Ł C Y 1 Nie ma początku, ani końca. W matematyce oznaczamy go wielką literą. W zapisie ułamka: licznik, kreska ułamkowa i ……….. Uproszczony rysunek terenu lub przedmiotu, widzianych z góry. Nauka o sporządzaniu i czytaniu map. Podstawowa jednostka długości. Jest nim Sosnowiec lub Warszawa Rodzaj skali - ………….liniowa. Możesz użyć go zamiast kroczka. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 P R O S T A U N K M I W L G F E D Z Ł C Y

Nie wiem jak Wy, ale ja trochę się zmęczyłam, więc pójdę teraz na spacer. Do widzenia !