"Granice mojego języka są granicami mojego świata". /cyt. z "Traktatu logiczno - filozoficznego" Ludwika Wittgensteina/

zaburzenia procesu uogólniania i abstrakcji Objawowa klasyfikacja zaburzeń mowy według Leona Kaczmarka -cz. 1 Zaburzenia treści: zaburzenia procesu uogólniania i abstrakcji brak logiki w budowanych tekstach nieprawidłowości w ukierunkowaniu myślenia (schizofazja)

Zaburzenia języka (formy językowej): - niemota - afazja Objawowa klasyfikacja zaburzeń mowy według Leona Kaczmarka -cz. 2 Zaburzenia języka (formy językowej): - niemota - afazja - alalia - agramatyzm - przejęzyczenia (lapsus)

Objawowa klasyfikacja zaburzeń mowy według Leona Kaczmarka -cz. 3 Zaburzenia substancji: a) w płaszczyźnie suprasegmentalnej (akcent, tempo, rytm, melodia): - jąkanie - rynolalia (nosowanie) - mowa bezkrtaniowców - afonia - bradylalia (zwolnione tempo mowy) - tachylalia (b. szybkie tempo mówienia) - giełkot (mowa bezładna - tachylalia + chaotyczny sposób językowego formułowania myśli) b) w płaszczyźnie segmentalnej (głoski): - dyslalia - dysortofonia c) w płaszczyźnie supra- i segmentalnej: - palatolalia (rynolalia+ dyslalia złożona) - mutyzm (zamilknięcie)

PODZIAŁ DYSLALII ZE WZGLĄDU NA NIEPRAWIDŁOWĄ REALIZACJĘ POSZCZEGÓLNYCH GŁOSEK-cz.1 W obrębie dyslalii  wyodrębniamy następujące wady wymowy: sygmatyzm - nieprawidłowa realizacja głosek dentalizowanych (=głosek trzech szeregów: ś,ź,ć,dź; s,z,c,dz; sz,ż,cz,dż ); W ramach sygmatyzmu wyróżnia się następujące sposoby realizacji dźwięków: 1. deformacje (mówimy wtedy o sygmatyzmie właściwym), 2. substytucje (parasygmatyzm), czyli zastępowanie jednych głosek dentalizowanych innymi, realizowanymi prawidłowo. 3. elizje (mogisygmatyzm), czyli głoski dentalizowane nie są w ogóle realizowane

międzyzębowe (= sigmatismus interdentalis), PODZIAŁ DYSLALII ZE WZGLĄDU NA NIEPRAWIDŁOWĄ REALIZACJĘ POSZCZEGÓLNYCH GŁOSEK-cz.2 Sygmatyzm właściwy (=sigmatismus,=seplenienie) czyli deformacje są wynikiem zmiany miejsca artykulacji głosek, co powoduje zniekształcenie ich brzmienia. W zależności od miejsca, w którym jest realizowana wadliwa artykulacja, wyróżnia się różne typy seplenienia: międzyzębowe (= sigmatismus interdentalis), boczne: prawoboczne i lewoboczne (=s. lateralis), przyzębowe (s. addentalis), wargowo-zębowe (labio-dentalis), świszczące (s. stridens), itd.

Najczęściej obserwuje się następujące substytucje: PODZIAŁ DYSLALII ZE WZGLĄDU NA NIEPRAWIDŁOWĄ REALIZACJĘ POSZCZEGÓLNYCH GŁOSEK-cz.3 Parasygmatyzm (=parasigmatismus) Najczęściej obserwuje się następujące substytucje: szereg szumiący  sz, ż, cz, dż  zastępowany szeregiem syczącym  s, z, c, dz (szafa→safa; czapka →capka) szeregi  syczący i szumiący s, z, c, dz; sz, ż, cz, dż zastępowane przez  szereg ciszący ś, ź, ć, dź (sanki → sianki; czapka → ciapka) spółgłoski dentalizowane trące  s, z, ś, ź, sz, ż  mogą też być zastępowane przez przytarte  c, dz, ć, dź, cz, dż (zima → cima) spółgłoski dentalizowane dźwięczne mogą być zastępowane przez odpowiednie bezdźwięczne (koza →kosa, żyto →szyto) pewne głoski dentalizowane mogą być mylone z innymi (zazwyczaj z tymi, przez które były zastępowane we wcześniejszej fazie rozwoju); są to objawy sygmatyzmu fizjologicznego, rozwojowego (szafa →safa; szafa →siafa).

PODZIAŁ DYSLALII ZE WZGLĄDU NA NIEPRAWIDŁOWĄ REALIZACJĘ POSZCZEGÓLNYCH GŁOSEK-cz.4 rotacyzm -  deformacja (=nieprawidłowa realizacja) głoski r ; najczęściej spotykamy rotacyzm języczkowy (=uvularny)- wibruje języczek (uvula) pararotacyzm –substytucja (=zastępowanie głoski inną głoską) głoski r (rak→ lak) kappacyzm -  deformacja głoski k ; parakappacyzm- zastępowanie głoski k inną głoską (kot →tot); gammacyzm -  deformacja głoski g; paragammacyzm- zastępowanie głoski g inną głoską (guma →duma); lambdacyzm -  deformacja głoski l; paralambdacyzm- zastępowanie głoski l inną głoską (lampa → jampa); betacyzm - deformacja głoski b ; parabetacyzm- zastępowanie głoski b inną głoską (bałwan →wałwan); mowa bezdźwięczna -  realizacja głosek dźwięcznych bezdźwięcznie, bez drgań wiązadeł głosowych, np. g  → k (guma →kuma); b → p (bałwan →pałfan). Przyczyną bezdźwięczności jest zwykle zaburzenie słuchu fonemowego, tj.nieróżnicowanie dźwięków o tym samym miejscu artykulacji. Przy mowie bezdźwięcznej z reguły występuje obniżenie napięcia mięśniowego: wargi i policzki są wiotkie, głos jest cichy, monotonny, bezbarwny.