Centrowanie soczewek w oprawce okularowej inż. Piotr Michałowski luty 2013

Centrowanie soczewek Badanie refrakcji i zapis recepty (z pomiarem DpP i DpL) Wybór oprawki i dopasowanie do głowy Pomiary oprawki na twarzy ( HP, HL i a ) Wykonanie szablonu (lub skanowanie oprawki) Wyznaczenie punktu i osi recepturowej soczewki Obliczenia decentracji i ustalenie punktu montażowego

Centrowanie soczewek w oprawce okularowej PRZYKŁAD 1

Centrowanie soczewek Pacjentka otrzymała receptę na okulary: Jednoogniskowe Niewielkiej mocy Z powłoką AR

Pacjentka w salonie wybrała oprawkę Centrowanie soczewek Pacjentka w salonie wybrała oprawkę o rozmiarach w systemie skrzynkowym (boxing): t = 52 mm (szerokość tarczy) m = 18 mm (szerokość mostka) h = 42 mm (wysokość tarczy) Po dopasowaniu oprawki zmierzony kąt pantoskopowy wyniósł 6o

Centrowanie soczewek Pomiaru kąta pantoskopwego wykonujemy dopiero po dokładnym dopasowaniu oprawki do głowy Mierzymy kąt między czołem ramki a linią pionową Regulując kąt między zausznikami a czołem ramki możemy uzyskać żądany kąt pantoskopowy 5-8o – dla okularów do dali 10-15o - dla okularów do czytania 7-15o – w okularach progresywnych

Centrowanie soczewek Pacjentce w salonie zmierzono wysokości środków źrenic od dołu tarczy HP = 28 mm HL = 29 mm

Centrowanie soczewek Przykład obliczenia: Przesunięcia środków obliczono ze wzorów: xP = (t+m)/2 - DpP xL = (t+m)/2 - DpL yP = HP - h/2 - a/2 yL = HL - h/2 - a/2 xP = 35 – 34 = 1 xL = 35 – 33 = 2 yP = 28 - 21 – 3 = 4 yL = 29 - 21 – 3 = 5 t = 52 mm m = 18 mm h = 42 mm a = 6o HP = 28 mm HL = 29 mm DpP = 34 mm DpL = 33 mm

Centrowanie soczewek ØminP = t+2· | xp |+2 Minimalna średnica soczewki obliczana w uproszczony sposób Centrowanie soczewek Soczewka po ustawawieniu środka przed okiem jest za mała promień soczewki trzeba powiększyć o xp zaś ØminP = t +2· xp +2 Dla soczewki nie wymagającej centrowania środka przed okiem ØminP = t+2 ØminP = t+2· | xp |+2 (t+m)/2 Ømin Xp ØminP = t+2· | Pdp - (t+m)/2 |+2 Pdp Ømin Xp Ømin Dodajemy 2 mm na obróbkę Zawsze powiększamy rozmiar tarczy o przesunięcie środka soczewki |moduł przesunięcia| !!! t m

Centrowanie soczewek ØminP =2· LmaxP +2 Minimalna średnica soczewki bez przesunięcia np. do okularów słonecznych ØminP =2· LmaxP +2 Punkt środka tarczy C pokrywa się ze środkiem soczewki LmaxP

Centrowanie soczewek ØminP =2· LmaxP ‘’ +2 LmaxP‘’= LmaxP‘+P Minimalna średnica przesuniętej soczewki Centrowanie soczewek LmaxP’’ LmaxP’ P Dodawanie wektorowe!!! ØminP =2· LmaxP ‘’ +2 LmaxP‘’= LmaxP‘+P

W warsztacie wykonano szablon do oprawki Centrowanie soczewek W warsztacie wykonano szablon do oprawki OPISY OZNACZAJĄ 35 = (t+m)/2 21 = h/2 N = strona nosa BrilenLux M16 = model t = 52 mm m = 18 mm h = 42 mm

Centrowanie soczewek P= strona nosa soczewki prawej W warsztacie wyznaczono na frontofokometrze punkt i oś recepturową soczewki prawej P= strona nosa soczewki prawej

W warsztacie ustawiono na centroskopie soczewkę prawą Centrowanie soczewek W warsztacie ustawiono na centroskopie soczewkę prawą 4 = yP 1 = xP P= strona nosa soczewki prawej Wyznaczenie punktu montażowego do obróbki

W warsztacie ustawiono na centroskopie soczewkę lewą Centrowanie soczewek W warsztacie ustawiono na centroskopie soczewkę lewą 5 = yL 2 = xL L= strona nosa soczewki lewej

Centrowanie soczewek w oprawce okularowej PRZYKŁAD 2

Centrowanie soczewek Pacjent otrzymał receptę na okulary: Jednoogniskowe O sporej mocy Z mocą pryzmatyczną Z powłoką AR

Centrowanie soczewek rozmiary w systemie boxing: Pacjent w salonie wybrał oprawkę Po dopasowaniu oprawki zmierzony kąt pantoskopowy wyniósł 8o Odległość przewidywanej soczewki od rogówki 20 mm Ze względu na znaczne moce dla zmniejszenia grubości zaproponowano soczewki z wyższym indeksem (zgodnie z katalogiem należy obniżyć punkt recepturowy o 2 mm) rozmiary w systemie boxing: t = 52 mm (szerokość tarczy) m = 18 mm (szerokość mostka) h = 42 mm (wysokość tarczy)

Centrowanie soczewek Zmiana odległości Vd z 14 na 20 mm Przy zmianie odległości od rogówki uwzględniamy zmianę mocy soczewek Soczewka prawa Całkowita moc w osi 175o wynosi wg recepty +6,5+2,75=+9,25 Uwzględniając 6 mm oddalenia obliczamy nową moc ze wzoru N=S/(1+ S · e · 0.001) +9,25/(1+9,25· 6· 0,001)=9,25/1+0,0555= +8,75 W osi 85o moc +6,5 należy zmniejszyć do +6, 5/(1+6, 5 · 6 · 0,001)=6,5/1+0,039= +6,25 Zamówiono soczewkę +6,25 dsph +2,5 dcyl Soczewka lewa Całkowita moc w osi 28o wynosi wg recepty +6,0+1,25=+7,25 Uwzględniając 6 mm oddalenia zmniejszamy moc +7,25/(1+7,25· 6· 0,001)=7,25/1+0,0435=6,94  +7,0 W osi 118o moc +6,0 należy zmniejszyć do +6,0/(1+6,0· 6· 0,001)=6,0/1+0,036=+5,79  +5,75 Zamówiono soczewkę +5,75 dsph +1,25 dcyl Zmiana odległości Vd z 14 na 20 mm czyli oddalenie soczewki dodatniej o 6 mm N- „nowa” moc [dptr] S- „stara” moc [dptr] e- oddalenie od rogówki [mm]

Działanie pryzmatyczne Centrowanie soczewek Działanie pryzmatyczne Aby uzyskać działanie pryzmatyczne soczewki można ją zdecentrować Soczewka prawa Moc w osi pionowej (pominięto różnicę 85o) wynosi wg poprawionej recepty +6,25 Środek optyczny soczewki należy przesunąć wg wzoru x= · 10/Ds gdzie: X- przesunięcie środka  - oczekiwana moc pryzm Ds- Moc sferyczna w osi prostopadłej do bazy o X = 2· 10/6,25 = 3,2 mm w kierunku skroni Soczewka lewa Moc w osi 28o wynosi +7,0 Moc w osi pionowej +6,37 (wg obliczenia na rysunku) Soczewkę należy przesunąć o x= 2· 10/6,37 = 3,14 mm w kierunku skroni +5,75 +1,25 cyl 28o +5,75 W osi 28o mamy moc +7,0, w osi 118o moc +5,75, a w osi 90o ??? +5,75 +1,25 cyl· sin 28o = 5,75 + 1,25· 0,469 = 5,75 + 0,59 = +6,37

Działanie pryzmatyczne Centrowanie soczewek Działanie pryzmatyczne Przesuwanie soczewki sferycznej dodatniej wywołuje działanie pryzmatyczne

Działanie pryzmatyczne Centrowanie soczewek Działanie pryzmatyczne Przesuwanie soczewki cylindrycznej w pionie prostopadle od osi wywołuje działanie pryzmatyczne Przesuwanie soczewki cylindrycznej w poziomie zgodnie z osią nie wywołuje działania pryzmatycznego

Centrowanie soczewek Pacjentowi w salonie zmierzono wysokości środków źrenic od dołu tarczy HP = 24 mm HL = 23 mm

Przykładowe obliczenia: Centrowanie soczewek Przykładowe obliczenia: Przesunięcia środków obliczono ze wzorów: xP do nosa xL do nosa yP/L do góry Przyjęto kierunki dodatnie xP = (t+m)/2 – DpP + xCP xL = (t+m)/2 - DpL + xCL yP = HP - h/2 – a/2 + yCP yL = HL - h/2 – a/2 + yCL xP = (52+18)/2–32 –2,65 = 0,35 xL = (52+18)/2 - 34 – 3,3 = -2,3 yP = 24 - 42/2 – 8/2 – 2 = -3 yL = 23 - 42/2 – 8/2 – 2 = -4 HP = 24 mm HL = 23 mm DpP = 32 mm DpL = 34 mm a = 8o xCP = -2,65 mm (skroń) xCL = -3,3 mm (skroń) yCP = -2 mm (w dół) yCL = -2 mm (w dół) t = 52 mm m = 18 mm h = 42 mm

Dziękuję za uwagę

www.optimed1.com/Szkola.html