Najwybitniejszy artysta XX wieku Pablo Picasso Najwybitniejszy artysta XX wieku

Pablo Ruiz Picasso właśc Pablo Ruiz Picasso właśc. Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Ruiz y Picasso (ur. 25 października 1881 w Maladze, zm. 8 kwietnia 1973 w Mougins) – hiszpański malarz, rzeźbiarz, grafik i ceramik, uznawany za jednego z najwybitniejszych artystów XX wieku. On i Georges Braque są twórcami nurtu malarstwa, zwanego kubizmem.

Pablo Picasso przyszedł na świat 25 października 1881 roku w Andaluzji (Hiszpania). Już w bardzo młodym wieku przejawia tak niezwykłe uzdolnienia, że jego ojciec, Jose Ruiza Blasco, daje mu swoją paletę i swoje pędzle. Zasadnicza część artystycznej edukacji Pablo odbywa się w Barcelonie w Akademii Sztuk Pięknych La Lonja. W latach 1897-98 studiował w Akademii San Fernando w Madrycie, ale należał do kręgu cyganerii artystycznej i dlatego tez większość czasu spędzał nadal w Barcelonie. W 1897 roku wystawił swoje prace, (głównie portrety) w kawiarni "Els Quatre Gats". Picasso był nie tylko wybitnym malarzem, ale również rzeźbiarzem, grafikiem oraz zajmował się ceramiką.

Wczesne prace: Autoportret z ojcem (1895)

Paryżanka (1900) Portret Pallaresa (1895)

Kobieta z malagi (1891) Herkules z palka (1890)

OKRES BŁĘKITNY: Okres błękitny, powstały w 1901 roku, zapoczątkował indywidualną twórczość Picassa. Cechował się figuralnymi i ekspresyjnymi scenami, wydłużoną stylizacją i wyraźną wymową społeczną, np.:  Stary gitarzysta (1903), Prasowaczka (1904).

Stary gitarzysta (1903) Prasowaczka (1904)

Okres różowy: Na daty 1905, aż do 1909 roku, datuje się okres różowy, bardziej delikatny i poetycki, z podobną tematyką figuralną. W 1906 roku powstała faza prekubistyczna z nową koncepcją przestrzeni, geometryzacją bryły i rozluźnieniem jej struktury, np.: Panny z Awinionu (1907).

Panny z Awinionu (1907)

Okres czarny (afrykański) Prostota formy, głębia treści, oryginalny sposób odtwarzania świata zewnętrznego spowodowały, że szczególnie entuzjastycznie przyjęli tę sztukę nowatorscy artyści Europy. Była to sztuka intuicyjna, lecz osiągająca czasami klasyczną doskonałość. Głowa mężczyzny (1907)

KUBIZM: W roku 1909 Picasso, wraz z Georgesem Braquem, stworzył kubizm. Przedstawiał się on w kolejnych fazach: analitycznej, np. Portret Kahnweilera (1910) syntetycznej, uwzględniającej technikę kolażu, np. Butelka aperitifu (1913).

Cztery etapy kubizmu: Prekubizm Kubizm analityczny Kubizm hermetyczny Kubizm – kierunek w sztukach plastycznych, głównie malarstwie i rzeźbie, który rozwinął się we Francji na początku XX wieku. Cztery etapy kubizmu: Prekubizm Kubizm analityczny Kubizm hermetyczny Kubizm syntetyczny

Współczesna rola kubizmu. Kubizm przyczynił się wraz z impresjonizmem i ekspresjonizmem do rozwoju Pierwszej Awangardy. Chociaż sam nie zaliczał się do sztuki awangardowej, dzięki zastosowaniu nowych technik takich jak deformacja, dekonstrukcja i kolaż, wywarł wielki wpływ na nowoczesną estetykę. Kubizm był inspiracją i impulsem do rozwoju takich kierunków jak: konstruktywizm futuryzm ekspresjonizm

SURREALIZM Kobieta w koszuli siedząca w fotelu (1913) W twórczości artystycznej surrealizm wykorzystywał badania naukowe, dotyczące podświadomości i sfer nieświadomych umysłu ludzkiego. Surrealizm zakładał, że poprzez te sfery można uruchomić potężne siły twórcze o przedziwnych, tajemnych wartościach poetyckich.  Początkowym zadaniem surrealistów było uchwycenie literackiego i plastycznego aspektu snów. W każdym razie malarstwo surrealistyczne powstawało w absolutnej swobodzie, operując symbolicznymi obrazami i różnymi kombinacjami formalnymi.  Kobieta w koszuli siedząca w fotelu (1913)

EKSPRESJONIZM Guernica (1937) Po okresie spekulacji i konstrukcji kubistycznych, dominować zaczęło dzieło o charakterze dramatycznym, rozdzierające, głębokie, przesycone niepokojem i grozą, wyrażające dramaty jednostek i całych narodów.  W tym okresie, wśród różnorodności form, tak charakterystycznych dla twórczości Picassa, przeważały monstrualne zniekształcenia, zaostrzenie koloru, wykrzywienie linii i prawie całkowite zniszczenie twarzy – ukazujące całą głębię ukrytego niepokoju.  Jedną ze stałych cech twórczości plastycznej Picassa był również ekspresjonizm, mający odzwierciedlać dramaty ludzi i rzeczy. Akcentowanie rysów i charakterów, użycie określonych tonów kolorystycznych szło w parze z jak największą oszczędnością formalną. Guernica (1937)

OKRES CANNES Od 1955 roku Picasso przebywał w Cannes i Mougins. Jego dzieła w tym czasie stanowiły naturalne rozwinięcie tendencji poprzedniego okresu. W wyniku zainteresowania dziełami klasycznymi, powstały „repliki” sławnych arcydzieł. W latach sześćdziesiątych Picasso kontynuował swą płodną twórczość. Podkreślał ostrość rysów, wyrazistość charakterów, chociaż skłaniał się raczej ku formom prostym i szkicowemu zarysowaniu ludzkiej postaci bądź to w portretach gigantycznych rozmiarów, bądź też w scenach tak klasycznych jak malarz i modelka, czy malarz przed sztalugami. Wszystko to wykonywał w sposób entuzjastyczny i potwierdzający stwierdzenie, iż Picasso zawsze był najmłodszym malarzem świata - pełnym dynamiki i żywiołowości, stałego pragnienia stworzenia czegoś nowego. Natomiast jeśli chodzi o dojrzałość i doświadczenie, dzieło Picassa jest ich najwyższym wyrazem.

Jeden z obrazów poświęconych dziełu Velazqueza, Las Meninas.

OKRES ANTIBES Twórczość Picassa z lat 1945-54 jest bardzo różnorodna: miasteczku Vallauris na południu Francji rozwijał swą twórczość ceramiczną, w Antibes zaś wykonywał cały szereg dzieł, które pozwoliły na późniejsze otwarcie Muzeum Picassa w tym mieście.  Są to obrazy opiewające światło, morze, naturę. Dzieła przesycone entuzjazmem, stanowiące antytezę duchową poprzedniego okresu. Ale nie przeszkadzało mu to w tworzeniu również w tym czasie, dzieł takich jak ”Masakra w Korei”  i „Pokój”, o charakterze całkiem innym. Niemniej pojęcie okresu z Antibes kojarzy się z pracami wyrażającymi entuzjazm i radość wobec rozpromienionej natury Morza Śródziemnego.

Masakra w Korei (1951)

RZEŹBA Twórczość rzeźbiarska nie jest tak regularna jak praca malarska Picassa. Formy klasyczne, ekspresjonistyczne, zniekształcone, sceny dziecięce, wątki dramatyczne pojawiały się w całej jego sugestywnej działalności rzeźbiarskiej. Było też wiele długich okresów w życiu artysty, w których nic nie rzeźbił. Bardzo często jednak wracał do tej formy artystycznej.  Z drugiej strony, w dziełach Picassa nastąpiło, w szczególny sposób, przemieszanie dwóch światów - świata malarstwa i rzeźby. Wiele jego dzieł malarskich, w swojej koncepcji stanowiło prawdziwe rzeźby; jest też wiele rzeźb, szczególnie z ostatnich lat, w których użycie koloru i rysunku przemienia je w coś pośredniego między rzeźbą i malarstwem.

TECHNIKA Jeśli chodzi o wybór techniki, Picasso poszedł tradycyjną drogą: wybrał glinę i gips. Później stosował brąz, czasami kute żelazo, a nawet włączał do rzeźby już istniejące przedmioty bądź tworzył z nich formy rzeźbiarskie. Tematyka jego rzeźb też była bardzo urozmaicona.  Rozmiary prac rzeźbiarskich Picassa przechodziły od małej figurki do gigantycznego dzieła (np. rzeźby w Chicago, w domu Kahnweilerów, w Licee Sud w Marsylii, w Szwecji).

Para (1930) Głowa Kobiety (1962)

Ciekawostki : Picasso odwiedził Polskę z okazji Międzynarodowego Kongresu Pokoju we Wrocławiu w 1948, stworzył też jego symbol gołębia jako znaku komunistycznego ruchu na rzecz pokoju. Podarował wówczas cykl własnoręcznie malowanych talerzy dla Muzeum Narodowego w Warszawie. Córka malarza z nieoficjalnego związku z Françoise Gilot - Paloma Picasso jest znaną projektantką mody i biżuterii. Picasso było panieńskim nazwiskiem matki artysty. Zgodnie z hiszpańskim zwyczajem powinien on przyjąć nazwiska obojga rodziców - Pablo Picasso y Ruiz. W ten sposób podpisywał jednak tylko niektóre wczesne prace, potem posługiwał się już wyłącznie nazwiskiem matki. Zmarł w Mougins (Francja) na atak serca.

Cytaty „Artysta musi umieć przekonywać ludzi o szczerości swoich kłamstw” „Malarz to człowiek, który maluje to, co sprzedaje. Artysta to człowiek, który sprzedaje to, co maluje.” „Maluję, co widzę.” „Nie zrozumiecie sztuki, póki nie zrozumiecie, że w sztuce 1+1 może dać każdą liczbę z wyjątkiem 2.” „Nikt nie może wyjaśnić moich obrazów. Ja sam nie mogę ich wyjaśnić. Wydobywanie „sensu” z kubistycznego obrazu jest całkowicie niesłuszne.”

Wykonał: Paweł Wojtoń