Krótki rys historyczny oraz relacje dziecka z otoczeniem, instytucjami i organizacjami
Od czasów średniowiecza aż po XVIII wiek dziecko traktowano jako „materiał” na człowieka – „glinę”, którą trzeba dopiero ugnieść, by dała zadawalający efekt Taki „materiał” trzeba odpowiednio ukształtować: 1. bicie 2. ciągłe dyscyplinowanie 3. wyzywanie 4. poniżanie 5. karanie 6. wykorzystywanie do pracy (nie tylko obowiązki domowe, ale i ciężka praca fizyczna) 7. brak okazywania dziecku uczuć, opieki 8. marna pomoc medyczna
Powyższe zdjęcia pokazują dziewczynkę przed (to po lewej) i po znęcaniu się nad nią (to po prawej) Mary Ellen była głodzona, bita i kaleczona przez własną matkę Jej losem zajęło się stowarzyszenie na rzecz przeciwdziałania okrucieństwu wobec zwierząt (!!!) Od 1874 roku w USA powstało 200 organizacji obejmujących swoją opieką maltretowane dzieci
W Europie początek opieki nad dziećmi to rok Od tego momentu zaczynają powstawać organizacje międzynarodowe, skupiające różnych specjalistów (kryminolodzy, sędziowie w sprawach nieletnich), którzy pracują nad: łagodzeniem prawa karnego wobec nieletnich zakładaniem ośrodków opiekuńczo – wychowawczych
A oto kalendarium zmian i prac nad Prawami Dziecka: 1924 – Zgromadzenie Ogólne Ligi Narodów przyjęło Deklarację Praw Dziecka (zwaną Genewską) 1946 – Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych powołało organizację UNICEF (United Nations Children’s Fund, pol.: Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci) 1948 – Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych uchwaliło Powszechną Deklarację Praw Człowieka 1950 – powstanie Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (ratyfikowana przez Polskę w 1993 roku) 1959 – Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych proklamowało Deklarację Praw Dziecka, która jest rozszerzeniem Deklaracji Genewskiej
Kalendarium ciąg dalszy: 1978 – Polska złożyła propozycję projektu Konwencji o Prawach Dziecka 1989 – Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjęło Konwencję o Prawach Dziecka, która weszła w życie w 1990 roku, Polska ratyfikowała ją w 1991 roku 1990 – Światowy Szczyt w Sprawie Dzieci w Nowym Jorku 1996 – Europejska Konwencja o Wykonywaniu Praw Dzieci. Weszła w życie w 2000 roku, ratyfikowana przez Polskę w 1997 roku 1996 – Pierwszy Światowy Kongres na rzecz Przeciwdziałania Prostytucji i Pornografii Dziecięcej 2000 – stworzenie dwóch protokołów fakultatywnych do Konwencji o Prawach Dziecka – dotyczących angażowania dzieci w konflikty zbrojne i handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i pornografii 2001 – Drugi Światowy Kongres na rzecz Przeciwdziałania Prostytucji i Pornografii Dziecięcej w Jokohamie
Akty prawne w Polsce, które gwarantują poszanowanie Praw Dziecka to: Konstytucja RP ratyfikowana przez nasze państwo Konwencja o Prawach Dziecka Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka
Wybrane zagadnienia z Konwencji Praw Dziecka: 1. prawo do życia i rozwoju 2. prawo do otrzymania aktu urodzenia, imienia i nazwiska, wiedzy o pochodzeniu, obywatelstwa 3. prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania 4. prawo do ochrony przed wyzyskiem, przemocą fizyczną i psychiczną, wykorzystywaniem seksualnym i okrucieństwem 5. prawo do nauki i rozwoju 6. prawo do czasu wolnego i wypoczynku 7. prawo do znajomości swoich praw 8. prawo do adopcji. Powyższe przykłady Praw Dziecka nie kłócą się z prawami rodzicielskimi czy opiekunów, chyba że dochodzi do ich NARUSZENIA!
Marek Michalak jest obecnie Rzecznikiem Praw Dziecka w Polsce. Rzecznik powoływany jest przez Sejm RP na pięcioletnią kadencję. Nie może w tym czasie pełnić żadnych innych funkcji. Ma obowiązek składać corocznie sprawozdania ze swojej działalności przed Sejmem i Senatem. To sprawozdanie jest podawane do publicznej wiadomości. Rzecznik Praw Dziecka (dalej RPD)
UNICEF, działa od 1946 roku jako jednostka podlegająca Organizacji Narodów Zjednoczonych Ochrona Praw Dziecka w Polsce, w Europie i na świecie
Numer 112 to numer alarmowy, z którego dziecko może korzystać będąc w niebezpieczeństwie Ochrona Praw Dziecka w Polsce, w Europie i na świecie
Polska Akcja Humanitarna i Caritas niosą pomoc dzieciom emigrantów i uchodźców Ochrona Praw Dziecka w Polsce, w Europie i na świecie
Stowarzyszenie MONAR niesie pomoc w przypadku narkotyków – uzależnień, narkomanii, wsparcia Ochrona Praw Dziecka w Polsce, w Europie i na świecie
Helsińska Fundacja Praw Człowieka w kręgu swoich zadań stawia również ochronę praw dziecka Ochrona Praw Dziecka w Polsce, w Europie i na świecie
Dzieci są dla nas olbrzymim skarbem i nadzieją na przyszłość. Ewolucja ich praw przeszła długą drogę – od traktowania dziecka jako „materiału” do ukształtowania do pełnoprawnego uczestnika życia społecznego. Od tragedii Mary Ellen Wilson idea Praw Dziecka nabrała rozpędu, a jego efektem końcowym stała się konwencja Praw Dziecka. Status dziecka uległ zmianie – z „przedmiotu” stało się podmiotem życia społecznego. Współcześnie wiele organizacji i instytucji stoi na straży Praw Dziecka.
Mgr Krzysztof Konsek