Finansowanie inwestycji w zakresie efektywności energetycznej i OZE z Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego Forum Zielonej Energii Słupsk, 25 lutego 2015 r. Tadeusz Styn Departament Środowiska i Rolnictwa UMWP

RPO WP w systemie programowania UE/PL/POM RPO WP * UE regulacje, cele EU 2020, Position Paper POMORSKIE MRR Umowa Partnerstwa 16 RPO PO PTPO PC PO IŚ PO IRPO WER PROWPO Ryby

Priorytety Wkład UE %tys. EUR 1. Komercjalizacja wiedzy (EFRR) 7, ,9 2. Przedsiębiorstwa (EFRR) 9, ,7 3. Edukacja (EFS) 6, ,8 4. Kształcenie zawodowe (EFRR) 3, ,6 5. Zatrudnienie (EFS) 12, ,8 6. Integracja (EFS) 6, ,9 7. Zdrowie (EFRR) 5, ,5 8. Konwersja (EFRR) 8, ,3 9. Mobilność (EFRR) 19, ,3 10. Energia (EFRR) 11, ,0 11. Środowisko (EFRR) 6, ,9 12. Pomoc techniczna (EFS) 3, ,9 RAZEM ,7 Priorytety i alokacje

Oś Priorytetowa 10. Energia Wparcie UE – € (około 892 mln zł) PRIORYTETY INWESTYCYJNE: 4c Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym budynkach publicznych, i w sektorze mieszkaniowym; 4a Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych 4e Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływania łagodzące na zmiany klimatu

Oś Priorytetowa 10. Energia Zakres wsparcia: 005 Energia elektryczna (magazynowanie i przesył) – €; 010 Energia odnawialna: słoneczna – €; 011 Energia odnawialna: z biomasy – €; 012 Pozostałe rodzaje energii odnawialnej oraz integracja energii odnawialnej – €; 013 Renowacja infrastruktury publicznej dla celów efektywności energetycznej, projekty demonstracyjne i środki wsparcia – €; 014 Renowacja istniejących budynków mieszkalnych dla celów efektywności energetycznej, projekty demonstracyjne i środki wsparcia – €; 016 Wysokosprawna kogeneracja i centralne ogrzewanie – €; 083 Działania w zakresie jakości powietrza – €; 101 Finansowanie krzyżowe w ramach EFRR – €.

Oś Priorytetowa 10. Energia Formy finansowania: 01 dotacja bezzwrotna – €; 04 wsparcie za pośrednictwem instrumentów finansowych: pożyczki lub środki równoważne – €. P.I. 4a P.I. 4c Terytorialny mechanizm wdrażania: 01 Zintegrowane inwestycje terytorialne (ZIT) – €; P.I. 4c P.I. 4e 07 Nie dotyczy (czyli poza ZIT) – €.

Priorytet 4a Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych Ukierunkowanie interwencji: Planowany zakres wsparcia: Wspierane będą przedsięwzięcia polegające na wykorzystaniu źródeł energii odnawialnej (słońca, wody, biomasy, biogazu, energii ziemi) w celu produkcji energii elektrycznej lub cieplnej (również z wykorzystaniem kogeneracji), przy czym interwencja w zakresie energetyki wodnej dotyczyć będzie wyłącznie modernizacji istniejących obiektów (przy zapewnieniu drożności budowli dla przemieszczania się fauny wodnej i z uwzględnieniem warunków dotyczących projektów mogących mieć wpływ na stan wód, które szczegółowo zostały opisane w CT 5). Lokalizacja wspieranych inwestycji musi uwzględniać m.in. rozmieszczenie obszarów Natura 2000 (szczególnie obszarów specjalnej ochrony ptaków), a także szlaków migracyjnych zwierząt. - słońce do 1 MWe;- woda do 2 MWe; - biomasa do 5 MWt; - biogaz do 1 MWe; - geotermalne źródła ciepła do 2 MWt

Priorytet 4a Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych Planowany zakres wsparcia - cd.: Wsparciem objęta będzie budowa lub modernizacja źródeł produkujących energię z OZE, w tym zakup niezbędnych urządzeń, jak również budowa infrastruktury służącej przyłączeniu źródła do sieci. W zakresie wykorzystania energii słońca wspierane będą przede wszystkim systemy fotowoltaiczne. W zakresie systemów ogrzewania opartych na pompach ciepła wspierane będą przede wszystkim systemy niewykorzystujące dodatkowych instalacji kolektorów słonecznych. Wyklucza się wsparcie systemów i instalacji zasilających niskotemperaturowe wewnętrzne instalacje grzewcze, zlokalizowanych w obiektach przyłączonych do lokalnej sieci ciepłowniczej. W zakresie produkcji i wykorzystania biogazu oraz jego dystrybucji wspierane będą przede wszystkim instalacje, w których poddaje się odzyskowi odpady organiczne (szczególnie z produkcji rolno-spożywczej), wykorzystuje nadwyżki surowców organicznych oraz takie, w których następuje zagospodarowanie pofermentu, w tym do produkcji nawozów.

Priorytet 4a Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych Planowany zakres wsparcia - cd.: Działania te powinny wpisywać się we właściwy program ochrony powietrza. Ponadto przewiduje się wsparcie przebudowy lub rozbudowy dystrybucyjnej sieci elektroenergetycznej, wyłącznie w celu umożliwienia przyłączania do niej źródeł produkujących energię z OZE. Ukierunkowanie terytorialne: Obszar całego województwa. Indykatywny katalog beneficjentów: Jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne, związki i stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, jednostki administracji rządowej, inne jednostki sektora finansów publicznych, organizacje pozarządowe, podmioty ekonomii społecznej/przedsiębiorstwa społeczne, jednostki naukowe, instytucje edukacyjne, szkoły wyższe, grupy producentów rolnych, przedsiębiorcy, podmioty wdrażające instrumenty finansowe.

Priorytet 4a Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych Kierunkowe zasady wyboru projektów : Trybem wyboru projektów będzie tryb konkursowy. Preferowane będą przedsięwzięcia: wpisujące się w projekty założeń do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe oraz w lokalne strategie/plany gospodarki niskoemisyjnej, realizowane w formie terytorialnie ukierunkowanych pakietów przedsięwzięć, wykorzystujące innowacyjne rozwiązania w zakresie zastosowanych urządzeń i systemów, np. projekty stanowiące element „wyspy energetycznej” bądź wykorzystujące wysokosprawną kogenerację (w tym mikrokogenerację), zapewniające największy efekt ekologiczny (m.in. redukcję emisji gazów cieplarnianych) w stosunku do nakładów finansowych, realizowane z udziałem kapitału prywatnego, zgodne z zasadami zagospodarowania przestrzennego określonymi w Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego,

Priorytet 4a Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych Kierunkowe zasady wyboru projektów –cd.: Preferowane będą przedsięwzięcia: będące efektem trwałej współpracy oraz podnoszące świadomość mieszkańców w zakresie odnawialnych źródeł energii i energetyki prosumenckiej. W przypadku interwencji kierowanej bezpośrednio na realizację celów SUERMB, preferowane będą projekty realizowane w partnerstwie z podmiotami z Regionu Morza Bałtyckiego. Tryb wyboru projektów z zakresu instrumentów finansowych wynikać będzie z wybranego przez IZ RPO WP modelu wdrażania instrumentów finansowych. Planowane wykorzystanie instrumentów finansowych: Przewiduje się zastosowanie instrumentów finansowych. Szczegółowe zasady, alokacja i zakres wykorzystania instrumentów finansowych będą oparte na ocenie ex- ante zrealizowanej zgodnie z artykułem 37 ust. 2 i 3 rozporządzenia ogólnego..

Priorytet 4c Wspieranie efektywności energetycznej, … Ukierunkowanie interwencji: Planowany zakres wsparcia: Wspierane będą inwestycje podnoszące efektywność energetyczną budynków użyteczności publicznej, w tym przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Możliwa będzie także poprawa efektywności energetycznej wielorodzinnych budynków mieszkalnych. W ramach kompleksowych projektów przewiduje się głęboką modernizację energetyczną budynków z uwzględnieniem potrzeby monitorowania i zarządzania energią wraz z możliwością wykorzystania instalacji OZE, wymiany źródeł ciepła (w tym indywidualnych) i zastosowania indywidualnych liczników zużycia energii. Zakres prac musi wynikać z przeprowadzonej uprzednio analizy możliwych rozwiązań w ramach sporządzanego audytu energetycznego (w miarę potrzeby dodatkowo audytu efektywności energetycznej), a wybrany wariant realizacyjny musi uwzględniać kryterium kosztowe odnoszące się do uzyskanych efektów (np. redukcji zapotrzebowania na energię) w stosunku do nakładów finansowych.

Priorytet 4c Wspieranie efektywności energetycznej, … Planowany zakres wsparcia –cd.: Wspierane będą kompleksowe terytorialnie projekty, obejmujące swym zakresem wiele obiektów, których realizacja prowadzić będzie do oszczędności energii wynoszącej co najmniej 30% średnio na budynek. W przypadku projektu obejmującego pojedynczy budynek dofinansowanie będzie możliwe wyłącznie pod warunkiem zwiększenia efektywności energetycznej o co najmniej 25%. W zakresie wymiany indywidualnych źródeł (pieców) wsparcie może zostać udzielone na inwestycje w kotły spalające biomasę lub ewentualnie paliwa gazowe, ale jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy osiągnięte zostanie znaczne zwiększenie efektywności energetycznej oraz gdy istnieją szczególnie pilne potrzeby. Wsparte projekty musza skutkować znaczną redukcją CO 2 w odniesieniu do istniejących instalacji (o co najmniej 30% w przypadku zamiany spalanego paliwa), a także przyczyniać się do zmniejszenia emisji innych zanieczyszczeń powietrza oraz do znacznego zwiększenia oszczędności energii. Wspomniane inwestycje mogą zostać wsparte jedynie w przypadku, gdy podłączenie do sieci ciepłowniczej na danym obszarze nie jest uzasadnione ekonomicznie. Preferowane powinny być instrumenty finansowe w przypadku powyższych inwestycji.

Priorytet 4c Wspieranie efektywności energetycznej, … Planowany zakres wsparcia –cd.: W przypadku realizacji projektów z zakresu głębokiej termomodernizacji konieczne będzie spełnienie warunków ex-ante z dyrektywy 2006/32/EC, odnoszących się do indywidualnych liczników ciepła w budynkach wielorodzinnych, podłączonych do ogrzewania sieciowego i poddawanych renowacji oraz do dyrektywy EE 2012/27/EU, w której kontynuowane są wymogi dyrektywy 2006/32/EC. Wprowadzenie indywidualnego pomiaru ciepła wymaga użycia zaworów termostatycznych w budynkach, w których nie zostały jeszcze zamontowane. Informacje dotyczące zmniejszenia zużycia energii końcowej i ilości zaoszczędzonej energii cieplnej/elektrycznej w wyniku realizacji projektów będą uzyskiwane w wyniku monitorowania projektów oraz uwzględniane w sprawozdaniach z wdrażania Programu. W przypadku projektów dotyczących głębokiej termomodernizacji, realizowanych przez podmioty lecznicze, ich wsparcie w ramach PI 4c będzie możliwe w sytuacji, gdy istnienie i funkcjonowanie usług zdrowotnych będzie uzasadnione mapą potrzeb, o której mowa w ukierunkowaniu interwencji PI 9a.

Priorytet 4c Wspieranie efektywności energetycznej, … Planowany zakres wsparcia –cd.: Planowane inwestycje powinny być komplementarne do realizowanych lub przygotowywanych projektów związanych z modernizacją i/lub rozbudową sieci ciepłowniczych, a także powinny wpisywać się w gminne dokumenty z zakresu gospodarki niskoemisyjnej (lokalne strategie/plany gospodarki niskoemisyjnej). Przewiduje się także realizację przedsięwzięć uzgodnionych w ramach Strategii ZIT. W ramach PI możliwa będzie realizacja m.in. przedsięwzięcia strategicznego wskazanego w RPS w zakresie energetyki i środowiska, w ramach którego planuje się poprawę efektywności energetycznej (w tym termomodernizację) obiektów użyteczności publicznej należących do SWP. Uzupełniająco, w ramach finansowania krzyżowego, przewiduje się działania informacyjno-edukacyjne, służące zwiększaniu świadomości oraz kształtowaniu i umacnianiu postaw użytkowników końcowych w zakresie efektywności energetycznej.

Ukierunkowanie terytorialne: Obszar całego województwa. Indykatywny katalog beneficjentów: Jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne, związki i stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, jednostki naukowe, instytucje edukacyjne, szkoły wyższe, publiczne i prywatne podmioty świadczące usługi zdrowotne i ich organy założycielskie, organizacje pozarządowe, kościoły i związki wyznaniowe, podmioty wdrażające instrumenty finansowe. Priorytet 4c Wspieranie efektywności energetycznej, …

Kierunkowe zasady wyboru projektów: Głównymi trybami wyboru projektów będą tryby: konkursowy oraz pozakonkursowy (przedsięwzięcia wynikające ze Strategii ZIT). Uzupełniająco dopuszcza się także tryb pozakonkursowy (przedsięwzięcie strategiczne zdefiniowane w RPS w zakresie energetyki i środowiska). Preferowane będą przedsięwzięcia: kompleksowe (pod względem zakresu planowanych prac inwestycyjnych oraz terytorialnie); wykorzystujące odnawialne źródła energii; zapewniające zwiększenie efektywności energetycznej o co najmniej 60% (dla projektów obejmujących pojedynczy budynek), zapewniające największy efekt ekologiczny (m.in. redukcję emisji gazów cieplarnianych) w stosunku do nakładów finansowych, zgodne z zasadami zagospodarowania przestrzennego określonymi w Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego, uzgodnione w ramach ZPT. Priorytet 4c Wspieranie efektywności energetycznej, …

Planowane wykorzystanie instrumentów finansowych: Przewiduje się zastosowanie instrumentów finansowych. Szczegółowe zasady, alokacja i zakres wykorzystania instrumentów finansowych będą oparte na ocenie ex-ante zrealizowanej zgodnie z artykułem 37 ust. 2 i 3 rozporządzenia ogólnego. Priorytet 4c Wspieranie efektywności energetycznej, …

Wszystkie dokumenty i informacje związane ze Strategią, RPS oraz RPO WP dostępne są na stronie: Dziękuję za uwagę