PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Człowiek – najlepsza inwestycja Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

Edukacja środowiskowa wyzwaniem XXI wieku- konteksty dydaktyczne Prof.zw. dr hab. Danuta Cichy Uczelnia Warszawska MSC Poznań, 24 września 2013 r.

Pojęcie „ środowisko” Definicję tę ustalono w 1975roku na konferencji ONZ w Belgradzie i zapisano w Karcie Belgradzkiej Środowisko to układ stosunków przyrodniczych, ekonomicznych, społecznych i kulturowych, w których żyje człowiek

Milenijne cele rozwoju likwidacji ubóstwa bez uszczerbku środowiska do roku 2015 Zlikwidowanie skrajnego ubóstwa i głodu, zredukowanie o 50% liczby ludności żyjącej za 1. dolara dziennie, Zapewnienie edukacji powszechnej dla wszystkich dzieci, Promocja równości płci i równouprawnienia kobiet, Ograniczenie o 2/3 śmiertelności dzieci do lat 5. Redukcja o 50% zachorowalności na HIV/ AIDS/ malarię

Przejawy kryzysu środowiskowego Pustynnienie Wyczerpywanie zasobów mineralnych Głód Nadmierne ocieplenie Zmniejszanie bioróżnorodności [ l. gatunków roślin i zwierząt, ekosystemów przyrodniczo- cennych] Wzrost chorób cywilizacyjnych Niski poziom świadomości i kultury środowiskowej

Przejawy kryzysu środowiskowego Pustynnienie Wyczerpywanie zasobów mineralnych Głód Nadmierne ocieplenie Zmniejszanie bioróżnorodności [ l. gatunków roślin i zwierząt, ekosystemów przyrodniczo- cennych] Wzrost chorób cywilizacyjnych Niski poziom świadomości i kultury środowiskowej

Poprawa stanu środowiska przyrodniczego Ziemi po przez: Integrację zasad trwałego rozwoju w politykach poszczególnych krajów, Odwrócenie tendencji wyczerpywania się zasobów, Zmniejszenie o 50% liczby ludzi żyjących bez wody pitnej, Poprawę jakości życia ludzi żyjących w slamsach

Efektywna innowacyjna strategia nauczania- projekt Dlaczego? Projekt daje możliwości aktywizacji uczniom mniej zdolnym, bardzo zdolnym, nieśmiałym, tym którzy nie uzyskują satysfakcji w nauczaniu klasowym, uczniowie bezpośrednio pracują na rzecz najbliższego środowiska. Rodzaje projektów: międzynarodowe, regionalne, powiatowe, dzielnicowe, gminne, międzyszkolne, szkolne, klasowe, indywidualne. Przykłady: Obserwator wybrzeży Europy, Green, Krąg, Dobre rady na odpady, Zieleń mojej miejscowości i inne.

Konteksty dydaktyczne Dydaktyka zajmuje się: metodyką nauczania- uczenia się, Transformacją wiedzy naukowej z poziomu uniwersyteckiego na poziom szkoły podstawowej,gimnazjum i liceum. Transformacją wiedzy pedagogicznej do dydaktyk przedmiotowych. Badaniem doboru treści , podręczników, środków dydaktycznych do percepcji odpowiedniego wieku uczniów. Badaniem efektów kształcenia. Kształceniem, dokształcaniem,samokształceniem nauczycieli przedmiotów przyrodniczych.

Innowacyjny projekt: Szkolna monografia „ Nasza miejscowość” Jest strategią działań pobudzająca aktywność uczniów na rzecz ekorozwoju najbliższego środowiska, daje możliwość współpracy szkoły z rodzicami i władzami lokalnymi nad monografią miejscowości. Stanowi kompleksowe holistyczne opracowanie stanu danego terenu,przedstawiające jego historię, tradycje , regionalizm i kondycję środowiska przyrodniczego.

Innowacyjny projekt: Szkolna monografia „ Nasza miejscowość” Jest strategią działań pobudzająca aktywność uczniów na rzecz ekorozwoju najbliższego środowiska, daje możliwość współpracy szkoły z rodzicami i władzami lokalnymi nad monografią miejscowości. Stanowi kompleksowe holistyczne opracowanie stanu danego terenu,przedstawiające jego historię, tradycje , regionalizm i kondycję środowiska przyrodniczego.

Fazy projektu 1. Wybór problemu badawczego 2. Określenie celów 3. Przygotowanie programu i harmonogramu 4. Realizacja projektu 5. Prezentacja projektu 6. Ewaluacja

Treści i zakres monografii Nasze miejsce na mapie Charakterystyka miejscowości[formy terenu , skały i gleby okolicy] Nasze tradycje Stan flory i fauny Monitorowanie środowiska Raport ze studiów i badań Prezentacja monografii i ewaluacja prac zespołów

Nasze miejsce na mapie

Nasze tradycje

Karta pracy- Położenie miejscowości * Nazwa miejscowości...... * Województwo...... * Powiat...... * Określenie położenia- granice z wymienieniem sąsiednich gmin........ * Plan miejscowości * Krajobraz [ opis i dokumentacja zdjęć lub rysunków] * Ludność...... * Ważniejsze obiekty chronione przyrody żywej i nieożywionej..... * Ogólna charakterystyka i opinia o badanej miejscowości

Plan waloryzacyjny krajobrazu badanej miejscowości

Karta pracy - Stan flory 1. Liczba i charakterystyka zebranych roślin np.: wargowe. krzyżowe, w tym: - chwastów....... - r. leczniczych..... -r. synantropijnych.... 2. Najczęstsze krzewy....... 3. Występujące drzewa: liściaste....,iglaste..... 4. Rysunki, zdjęcia, zielniki

Flora i fauna miejscowości

Karta pracy- „Fauna najbliższej okolicy” zwierzęta dziko występujące 1. Wybierz miejsce obserwacji: pole, las, łąka, piwnica, strych, nad stawem, jeziorem, nad rzeką, nad morzem, podwórko i inne. 2. Zajmij wygodne miejsce, nie zbyt blisko obserwowanej grupy zwierząt lub jednego zwierzęcia 3. Przyjrzyj się ich budowie 4. Dokonaj identyfikacji[ rzędu, gatunku lub tylko popularnej nazwy 5. Opisz krótko środowisko, w którym żyją, sposoby żerowania, kontakty z innymi gatunkami i inne obserwacje. 6. Wykonaj zdjęcia, rysunki, zbierz inną dokumentację 7.Sprawdź czy dane zwierzę nie jest czasem chronione. Dlaczego?

Bibliografia 1.Cichy D.: Szkolna monografia „ Nasza miejscowośc”. CEEW Krosno,2001 2.Cichy D.: Szkoła wobec wyzwań edukacji biologicznej i Środowiskowej w XXI wieku. IBE, Warszawa, 2003 3.Domka L. Dialog z przyrodą w edukacji dla ekorozwoju. WNPWN, Warszawa- Poznań, 2001 4.KeatingM.AgendaforChange[ Globalnyprogramdziałań]. The Center of Our Common Future, Genewa, 1993 5 MikinaA.,Zając B.: Metoda Projektów nie tylko w gimnazjum.ORE, Warszawa, 2012

Dziękuję za uwagę! Chroń środowisko ono zapewnia nam przyszłość!!!

Pojęcie „ środowisko” Definicję tę ustalono w 1975roku na konferencji ONZ w Belgradzie i zapisano w Karcie Belgradzkiej Środowisko to układ stosunków przyrodniczych, ekonomicznych, społecznych i kulturowych, w których żyje człowiek

Milenijne cele rozwoju likwidacji ubóstwa bez uszczerbku środowiska do roku 2015 Zlikwidowanie skrajnego ubóstwa i głodu, zredukowanie o 50% liczby ludności żyjącej za 1. dolara dziennie, Zapewnienie edukacji powszechnej dla wszystkich dzieci, Promocja równości płci i równouprawnienia kobiet, Ograniczenie o 2/3 śmiertelności dzieci do lat 5. Redukcja o 50% zachorowalności na HIV/ AIDS/ malarię

Przejawy kryzysu środowiskowego Pustynnienie Wyczerpywanie zasobów mineralnych Głód Nadmierne ocieplenie Zmniejszanie bioróżnorodności [ l. gatunków roślin i zwierząt, ekosystemów przyrodniczo- cennych] Wzrost chorób cywilizacyjnych Niski poziom świadomości i kultury środowiskowej

Przejawy kryzysu środowiskowego Pustynnienie Wyczerpywanie zasobów mineralnych Głód Nadmierne ocieplenie Zmniejszanie bioróżnorodności [ l. gatunków roślin i zwierząt, ekosystemów przyrodniczo- cennych] Wzrost chorób cywilizacyjnych Niski poziom świadomości i kultury środowiskowej

Poprawa stanu środowiska przyrodniczego Ziemi po przez: Integrację zasad trwałego rozwoju w politykach poszczególnych krajów, Odwrócenie tendencji wyczerpywania się zasobów, Zmniejszenie o 50% liczby ludzi żyjących bez wody pitnej, Poprawę jakości życia ludzi żyjących w slamsach

Efektywna innowacyjna strategia nauczania- projekt Dlaczego? Projekt daje możliwości aktywizacji uczniom mniej zdolnym, bardzo zdolnym, nieśmiałym, tym którzy nie uzyskują satysfakcji w nauczaniu klasowym, uczniowie bezpośrednio pracują na rzecz najbliższego środowiska. Rodzaje projektów: międzynarodowe, regionalne, powiatowe, dzielnicowe, gminne, międzyszkolne, szkolne, klasowe, indywidualne. Przykłady: Obserwator wybrzeży Europy, Green, Krąg, Dobre rady na odpady, Zieleń mojej miejscowości i inne.

Konteksty dydaktyczne Dydaktyka zajmuje się: metodyką nauczania- uczenia się, Transformacją wiedzy naukowej z poziomu uniwersyteckiego na poziom szkoły podstawowej,gimnazjum i liceum. Transformacją wiedzy pedagogicznej do dydaktyk przedmiotowych. Badaniem doboru treści , podręczników, środków dydaktycznych do percepcji odpowiedniego wieku uczniów. Badaniem efektów kształcenia. Kształceniem, dokształcaniem,samokształceniem nauczycieli przedmiotów przyrodniczych.

Innowacyjny projekt: Szkolna monografia „ Nasza miejscowość” Jest strategią działań pobudzająca aktywność uczniów na rzecz ekorozwoju najbliższego środowiska, daje możliwość współpracy szkoły z rodzicami i władzami lokalnymi nad monografią miejscowości. Stanowi kompleksowe holistyczne opracowanie stanu danego terenu,przedstawiające jego historię, tradycje , regionalizm i kondycję środowiska przyrodniczego.

Innowacyjny projekt: Szkolna monografia „ Nasza miejscowość” Jest strategią działań pobudzająca aktywność uczniów na rzecz ekorozwoju najbliższego środowiska, daje możliwość współpracy szkoły z rodzicami i władzami lokalnymi nad monografią miejscowości. Stanowi kompleksowe holistyczne opracowanie stanu danego terenu,przedstawiające jego historię, tradycje , regionalizm i kondycję środowiska przyrodniczego.

Fazy projektu 1. Wybór problemu badawczego 2. Określenie celów 3. Przygotowanie programu i harmonogramu 4. Realizacja projektu 5. Prezentacja projektu 6. Ewaluacja

Treści i zakres monografii Nasze miejsce na mapie Charakterystyka miejscowości[formy terenu , skały i gleby okolicy] Nasze tradycje Stan flory i fauny Monitorowanie środowiska Raport ze studiów i badań Prezentacja monografii i ewaluacja prac zespołów

Nasze miejsce na mapie

Nasze tradycje

Karta pracy- Położenie miejscowości * Nazwa miejscowości...... * Województwo...... * Powiat...... * Określenie położenia- granice z wymienieniem sąsiednich gmin........ * Plan miejscowości * Krajobraz [ opis i dokumentacja zdjęć lub rysunków] * Ludność...... * Ważniejsze obiekty chronione przyrody żywej i nieożywionej..... * Ogólna charakterystyka i opinia o badanej miejscowości

Plan waloryzacyjny krajobrazu badanej miejscowości

Karta pracy - Stan flory 1. Liczba i charakterystyka zebranych roślin np.: wargowe. krzyżowe, w tym: - chwastów....... - r. leczniczych..... -r. synantropijnych.... 2. Najczęstsze krzewy....... 3. Występujące drzewa: liściaste....,iglaste..... 4. Rysunki, zdjęcia, zielniki

Flora i fauna miejscowości

Karta pracy- „Fauna najbliższej okolicy” zwierzęta dziko występujące 1. Wybierz miejsce obserwacji: pole, las, łąka, piwnica, strych, nad stawem, jeziorem, nad rzeką, nad morzem, podwórko i inne. 2. Zajmij wygodne miejsce, nie zbyt blisko obserwowanej grupy zwierząt lub jednego zwierzęcia 3. Przyjrzyj się ich budowie 4. Dokonaj identyfikacji[ rzędu, gatunku lub tylko popularnej nazwy 5. Opisz krótko środowisko, w którym żyją, sposoby żerowania, kontakty z innymi gatunkami i inne obserwacje. 6. Wykonaj zdjęcia, rysunki, zbierz inną dokumentację 7.Sprawdź czy dane zwierzę nie jest czasem chronione. Dlaczego?

Bibliografia 1.Cichy D.: Szkolna monografia „ Nasza miejscowośc”. CEEW Krosno,2001 2.Cichy D.: Szkoła wobec wyzwań edukacji biologicznej i Środowiskowej w XXI wieku. IBE, Warszawa, 2003 3.Domka L. Dialog z przyrodą w edukacji dla ekorozwoju. WNPWN, Warszawa- Poznań, 2001 4.KeatingM.AgendaforChange[ Globalnyprogramdziałań]. The Center of Our Common Future, Genewa, 1993 5 MikinaA.,Zając B.: Metoda Projektów nie tylko w gimnazjum.ORE, Warszawa, 2012

Dziękuję za uwagę! Chroń środowisko ono zapewnia nam przyszłość!!!