ROZKŁAD W POLSCE I NA ŚWIECIE KREW GRUPY KRWI- RODZAJE ROZKŁAD W POLSCE I NA ŚWIECIE Iwona Kowal Kl. IIc Angelika Walkowska Kl. IIc Paulina Sikora Kl. IIc Kinga Niżnik Kl. IIa

APEL DO LUDZI MOGĄCY ODDAĆ KREW ww6.tvp.pl

DLACZEGO WARTO ZNAĆ SWOJĄ GRUPĘ KRWI? Ustalenie grupy krwi ma szczególnie istotne znaczenie, jeśli pacjentom potrzebna jest transfuzja krwi. Chociaż niektóre rodzaje krwi można bez skutków negatywnych podawać ludziom, w których żyłach płynie krew innej grupy. W niektórych przypadkach mogą wystąpić niepożądane reakcje. Wtedy własna krew pacjenta uznaje nową za obcą z powodu jej innego składu chemicznego i zaczyna niszczyć czerwone krwinki, jak gdyby były atakującymi bakteriami.

TABELA ZGODNOŚCI GRUP KRWI Biorca Dawca O- O+ B- B+ A- A+ AB- AB+ X   Krew grupy 0- można przetoczyć każdej osobie. Chory mający grupę AB+ może otrzymać dowolną krew. Osoba posiadająca grupę krwi 0- ma najmniejszą szansę, że przypadkowy człowiek może być dla niej dawcą.

GRUPY KRWI Grupy krwi — w biologii pewne zestawy antygenów, czyli cząsteczek powodujących gwałtowną odpowiedź układu odpornościowego, które występują na powierzchni czerwonych krwinek. W ramach tego samego gatunku może istnieć wiele różnych grup takich antygenów. Różnice mogą być niewielkie i sprowadzać się do obecności pojedynczych aminokwasów budujących białka, które pokrywają krwinki. W innych przypadkach niektóre osobniki mogą cechować się występowaniem zupełnie innych cząsteczek antygenów nieobecnych w pozostałych grupach.

RODZAJE KRWI Krew każdego człowieka należy do określonej grupy. Podział na grupy odbywa się na podstawie chemicznego składu cienkich ścianek czerwonych krwinek. Wyróżnia się cztery grupy krwi: A (antygeny A, przeciwciała B,45% ludzi posiada tą grupę), B (antygeny B, przeciwciała A, 10% ludzi), AB (antygeny A i B, brak przeciwciał,5 % ludzi), 0(brak antygenów, przeciwciała A i B,40% ludzi).

Częstotliwość występowania w Polsce (%) GRUP KRWI W UKŁADZIE AB O ORAZ Rh W POLSCE Układ Rh- pojawił się jako mutacja w Europie ok. 25-35 tys. lat temu, obecnie ma ten układ ok. 16% Europejczyków (najczęściej spotykany wśród Basków - ok. 35%). Układ Rh- występuje bardzo rzadko u rdzennych mieszkańców innych kontynentów (którzy nie mają przodków Europejczyków) - ma go zaledwie 9 na 10 000 osób w Afryce i 1 na 10 000 w pozostałych kontynentach. Spośród mieszkańców USA ok. 15% osób ma układ Rh-, gdyż wielu z nich ma korzenie europejskie (układ ten występuje np. u ok. 5-10% Afroamerykanów). Genotyp Dd ma ok. 40-45% Europejczyków, 3% rdzennych Afrykańczyków i mniej niż 1% rdzennych mieszkańców Azji, Ameryki i wysp Pacyfiku. Grupa krwi Częstotliwość występowania w Polsce (%) A1 34 A2 6 B 19 A1B 7 A2B 2 32 Rh+ 83 Rh- 17

CZĘSTOTLIWOŚĆ WYSTĘPOWANIA GRUP KRWI W UKŁADACH AB 0 ORAZ Rh NA ŚWIECIE Populacja O+ A+ B+ AB+ O− A− B− AB− Polska 31% 32% 15% 7% 6% 2% 1% USA 38% 34% 9% 3% Wielka Brytania 37% 35% 8% Australia 40% Finlandia 27% 4% Szwecja 10% 5% Francja 36%

TRANSFUZJA Transfuzja krwi, przetoczenie krwi - zabieg polegający na przetaczaniu pewnej ilości krwi lub składników krwi. Ma na celu substytucję utraconych składników. W przypadku transfuzji niezbędne jest stosowanie krwi zgodnej grupowo. Oprócz zgodności głównej należy także wziąć pod uwagę zgodność czynnika Rh. Jeśli w krwi biorcy znajdują się przeciwciała przeciwko antygenom dawcy to następują powikłania potransfuzyjne. Krwinki dawcy zostają zniszczone w organizmie biorcy.

TRANSFUZJA KRWI www.pck.osw.pl

ODDAWANIE KRWI www.ckikmswia.com.pl

www.ckikmswia.com.pl

MOŻESZ ODDAĆ KREW PO OKRESIE: 6 miesięcy po zabiegach chirurgicznych 4 tygodni od czasu wyzdrowienia po przebyciu choroby zakaźnej 2 tygodni po przebyciu grypy, zakażenia grypopochodnego lub infekcji z gorączką powyżej 38 °C od czasu ustąpienia objawów i wyzdrowienia 2 tygodni po zakończeniu leczenia antybiotykami 7 dni po usunięciu zęba 48 godzin po leczeniu zachowawczym u stomatologa, po szczepieniu przeciwko grypie i żółtaczce oraz anatoksyną przeciwtężcową.

WSZYSCY DAWCY POWINNI Być w dobrym zdrowiu i dobrze się czuć w dniu oddawania krwi, Nie mieć przepisanych leków, które mogą spowodować problemy podczas oddawania krwi, Mieć odpowiedni poziom hemoglobiny , Odczekać 2 miesiące przed kolejnym oddaniem krwi

NIE MOGĄ ODDAWAĆ KRWI OSOBY: odbywające karę pozbawienia wolności i w okresie 12 miesięcy po opuszczeniu zakładu karnego które przebywały w Afryce Środkowej i Zachodniej oraz Tajlandii (mogą oddać krew po 12 miesiącach od powrotu, jeżeli nie zauważyły u siebie żadnych objawów chorobowych) kobiety będące w ciąży po porodzie przez tyle miesięcy, ile trwała ciąża i okres laktacji (po poronieniu można oddać krew po 6 tygodniach)

CIEKAWOSTKI !!! - Każdy, kto jest zdrowy, od 18 roku życia do 60 roku kobieta, a 65 - mężczyzna  może oddawać krew co 56 dni lub co 2 miesiące  - Jedna jednostka krwi może uratować życie nawet trzem osobom  Krew stanowi około 7 % twojego ciała Nowo narodzone dziecko ma w swoim ciele około 1 filiżanki krwi - W Centrach Krwi najczęściej brakuje grupy 0 i B Oddawanie krwi nie zmniejsza twojej siły Oddając krew nie masz możliwości zarazić się AIDS lub inną chorobą Jeden bilion: liczba czerwonych krwinek w 2-3 kroplach krwi

-Pacjenci z anemią potrzebują transfuzji krwi, aby zwiększyć poziom żelaza -Po oddaniu krwi, jej ubytek jest uzupełniany w ciągu 4-rech tygodni. -Ubytek żelaza jest uzupełniany w czasie do 8-miu tygodni -Jedna jednostka krwi może być podzielona na kilka składników: krwinki czerwone, białe, osocze, płytki , krioprecypitat -Chorzy na raka, pacjenci z urazami i pacjenci podczas operacji na otwartym sercu wymagają uzupełnienia krwi -Co roku liczba dawców rośnie o około 3,6 % w tym samym czasie potrzeby rosną o 8,6%

Strony internetowe z których korzystaliśmy: www.ckikmswia.com.pl pl.wikipedia.org/wiki/Grupy_krwi bractwo.polskispirytus.com Książki z laboratorium w szpitalu im. Jana Pawła II w Nowym Targu: Krwiodawstwo Zbiór przepisów dla placówek Służby Krwi pod redakcją Jana Sablińskiego i Magdaleny Łętowskiej Leczenie Krwią i Środkami Krwiopochodnymi Romuald Scharf i Wanda Ostrowska