Ewolucja, twórcze zakorzenienie i granice racjonalności Konrad Talmont-Kaminski

Dwa pytania i dwie odpowiedzi Czy to, że ludzki rozum jest ograniczony wynika z tego, że jest on produktem procesów ewolucyjnych raczej niż z bardziej podstawowych przesłanek? Nie, ograniczenie racjonalności wynika z problemu Hume’a Czy ewolucyjne pochodzenie w dodatkowy sposób ogranicza ludzki rozum? Nie, z powodu problemu Hume’a racjonalność tylko może rozwijać się na podstawie procesów ewolucyjnych Dotyczy to też AI

Plan Racjonalność ograniczona Hume i heurystyki Eksaptacje i heurystyki Dwuprocesowy opis racjonalności Rozum i zwyczaje Hume’a Zwyczaje i heurystyki Indukcja i ewolucja Otwartość i twórcze zakorzenienie Ewolucja i inżynierzy Otwartość ograniczonej racjonalności Stopniowy rozwój i twórcze zakorzenienie Ewolucja i sztuczność

Racjonalność ograniczona Herbert Simon (1916-2001) Perfekcyjna racjonalność złym modelem Zadowalanie a nie optymalizacja Heurystyki Uproszczone zasady działania/rozumowania prowadzące do zadowalających rezultatów Model procedur od adaptacji do nauki Cechy heurystyk (Wimsatt 2007) Omylne Oszczędne Systematycznie błędne Przeistaczają problemy Mają określone zastosowanie Pochodzą od innych heurystyk (Eksaptowane)

Hume i heurystyki

Eksaptacje i heurystyki Struktura oka Ferrari z ‘Malucha’ w ciągu jazdy ‘Sklecone’ produkty ewolucji Historia ewolucyjna Ścieżki rozwojowe Eksaptacja Adaptacja istniejących cech do nowych funkcji Pióra u dinozaurów i ptaków Ludzki rozum Typowy produkt ewolucji Badania Kahnemana i Tverskiego Kolekcja heurystyk Ograniczenia rozumu wynikiem ewolucji?

Dwuprocesowy opis racjonalności Jonathan Evans i inni Próba wytłumaczenia Słabości ludzkiego rozumowania Siły ludzkiego rozumowania Dwa procesy/systemy System 1 - Ewolucyjnie stary, heurystyczny System 2 - Ewolucyjnie nowy, logiczny Relacja pomiędzy systemem 2 a racjonalnością ograniczoną? Ludzka racjonalność pozostaje ograniczona Czy system 2 istnieje? Czym on jest?

Rozum i zwyczaje Hume’a Podobieństwo do Hume’a Zwyczaje (system 1) Rozum (system 2) Problem Hume’a 250 lat później brak odpowiedzi Sytuacja tylko się pogorszyła System 2, dwie opcje: Niemożliwy z powodu problemu indukcji Tylko heurystyki użytkujące logiczne relacje

Zwyczaje i heurystyki Zmiana podejścia do uwag Hume’a Nie problem ale fakt Podstawowe ograniczenie epistemiczne Heurystyki odpowiedzią Heurystyki dookreśleniem zwyczajów Naturalistyczna interpretacja Hume’a Pojawiają się gdziekolwiek problem Hume’a się pojawia

Indukcja i ewolucja Ewolucja ‘patrzy w tył’ Adaptacje przystosowane do przeszłych środowisk Niekoniecznie do przyszłych Zmiany ewolucyjne mogą prowadzić do wyginięcia Wyścigi zbrojeniowe (gepardy i gazele) Krótkowzroczność ewolucji wynika z problemu indukcji Adaptacje to też heurystyki Problem Hume’a podstawowym ograniczeniem epistemicznym Ustanawia możliwe procesy ewolucyjne Ustanawia możliwe procesy myślowe

Otwartość i twórcze zakorzenienie

Ewolucja i inżynierzy Kontrast pomiędzy Procesami ewolucyjnymi Małe zmiany Każdy krok musi ‘satysfakcjonować’ Projektami inżynierskimi Całkowicie nowe rozwiązania Tylko ostateczna wersja musi by adekwatna Koło Metafora krajobrazu ewolucyjnego Produkty ewolucji ‘bardziej’ ograniczone? W pewnym sensie tak Większość ograniczeń wynikiem Indywidualnych historii ewolucyjnych Ścieżek rozwojowych

Otwartość ograniczonej racjonalności Ludzki rozum ograniczony ale otwarty (open-ended) Rozwija i nabywa nowe zdolności Składa się z ograniczonej ilości heurystyk ale Rozwija nowe heurystyki Eksaptuje istniejące heurystyki do nowych celów Otwartość umożliwia przełamywanie indywidualnych ograniczeń Bez zniesienia wszelkich ograniczeń Otwartość kluczową cechą ewolucji i rozumu Systemy ‘inżynierowane’ albo Zamknięte i mało interesujące Albo otwarte

Stopniowy rozwój i twórcze zakorzenienie Z powodu problemu Hume’a Tylko stopniowy i zlokalizowany rozwój systemów otwartych Twórcze zakorzenienie (generative entrenchment) Istniejące heurystyki umożliwiają nowe heurystyki Koło umożliwiło samochód Im wiecej powiązań tym bardziej zakorzenione Nowy system transportu a istniejąca infrastruktura Przykład ludzkiej piramidy Twórcze zakorzenienie wynikiem otwartości Modularność może ograniczyć ale nie znieść Historia i ścieżki rozwojowe ważne dla wszystkich otwartych systemów Rozwój otwartych systemów ‘inżynieryjnych’ będzie raczej miał podstawowe cechy ewolucji

Ewolucja i sztuczność Systemy sztuczne (artificial systems) Etymologia od ‘sztuki’ (artifice) Przystosowane do ich środowiska Przez ewolucję Przez inżynierów Można tłumaczyć niektóre cechy przy użyciu środowiska Zanik oczu u zwierząt jaskiniowych Struktura opon Problem Hume’a Ogranicza wszelkie systemy sztuczne Powoduje, że heurystyki konieczne Ogranicza jak otwarte systemy sztuczne mogą się przystosowywać Powoduje, że procesy ewolucyjne są konieczne

Jeszcze jedna piramida