dr hab. Mariusz Jagielski EKONOMICZNE ASPEKTY KONSTYTUCJI -własność Wydział Prawa i Administracji
Ekonomiczne aspekty konstytucji WOLNOŚĆ 1). Uprawniony ma możliwość wyboru sposobu postępowania. 2). Wolność nie wynika z prawa w znaczeniu przedmiotowym. Bez przepisu wolność też istnieje. 3). W przypadku sporu organ państwowy chcący ograniczyć wolność musi wskazać podstawę prawną ograniczenia wolności.
Ekonomiczne aspekty konstytucji PRAWO 1). Uprawniony ma możliwość wyboru sposobu postępowania 2). Prawo podmiotu wynika z prawa w znaczeniu przedmiotowym. Bez przepisu prawo by nie istniało. 3). W przypadku sporu uprawniony chcący skorzystać z prawa musi wskazać podstawę prawną jego istnienia.
Ekonomiczne aspekty konstytucji WŁASNOŚĆ W KONSTYTUCJI Art. 20 – „Własność” Art. 21 – „Własność” Art. 64 ust. 1 – „Prawo do własności” Art. 64 ust. 2 i 3 – „Własność” Art. 165 „Prawo własności” Stosować zasady dotyczące wolności, czy praw?
Ekonomiczne aspekty konstytucji POJĘCIE RÓWNOŚCI Równość oznacza nakaz jednakowego traktowania podmiotów i sytuacji odpowiadających sobie (RELEWANTNYCH) Równość nie ma charakteru absolutnego. Równo mają być traktowane podmioty będące w takiej samej lub podobnej sytuacji - charakteryzujące się tą samą cechą istotną.
Ekonomiczne aspekty konstytucji RELEWANTNOŚĆ Należy sobie zadać pytanie: czy można wskazać istotną cechę faktyczną lub prawną uzasadniającą wyróżnienie określonej osoby lub grupy podmiotów z ogółu ? Jeżeli nie można – to należy wszystkich potraktować tak samo. Jeśli można – to należy potraktować je inaczej.
Ekonomiczne aspekty konstytucji USPRAWIEDLIWIENIE Zastosowane kryterium różnicowania musi być usprawiedliwione – dobrane z poszanowaniem zasad konstytucyjnych. Nie każdy i nie zawsze może domagać się specjalnego traktowania!
Ekonomiczne aspekty konstytucji GRANICE WŁASNOŚCI Art. 31. ust. 3 Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.
Ekonomiczne aspekty konstytucji ZASADA PROPORCJONALNOŚCI Zakaz nadmiernej ingerencji - ewentualne ograniczenia praw i wolności, jeśli są rzeczywiście konieczne, to powinny następować w zakresie niezbędnym (minimalnym) dla osiągnięcia założonego celu.
Ekonomiczne aspekty konstytucji ZASADA PROPORCJONALNOŚCI Ingerencja państwa jest dopuszczalna, tylko, gdy jest: 1). usprawiedliwiona 2). konieczna 3). nie nadmierna W przypadku istotnego ograniczenia praw lub wolności jednostki powinny być one odpowiednio zrekompensowane.
Ekonomiczne aspekty konstytucji KONCEPCJA ISTOTY PRAW (WOLNOŚCI) Założenie: każde prawo i wolność składa się z dwóch elementów: rdzeń otoczka. (jądro)
Ekonomiczne aspekty konstytucji KONCEPCJA ISTOTY PRAW (WOLNOŚCI) Rdzeń (jądro) to takie elementy, które mają charakter podstawowy, bez których dane prawo lub wolność w ogóle nie będą mogły być urzeczywistnione. Wszystkie pozostałe elementy określane są mianem otoczki.
Ekonomiczne aspekty konstytucji KONCEPCJA ISTOTY PRAW (WOLNOŚCI) O ile otoczka może podlegać ograniczeniom, to rdzeń (jądro) jest nienaruszalne, gdyż jego naruszenie oznaczałoby pozbawienie jednostki gwarantowanego przez konstytucję prawa (wolności).
EKONOMICZNE ASPEKTY KONSTYTUCJI KONIEC