Agata Górska Marlena Siemieniewska Sposoby rozrachunku transakcji na rynkach (pieniężnym, kapitałowym, międzybankowym) w Polsce i za granicą Agata Górska Marlena Siemieniewska
SORBNET Stworzona i prowadzona przez NBP platforma elektroniczna (od 1996 roku) System rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym (RTGS) Zapewnia szybkie i bezpieczne rozliczenia międzybankowe, ale też transakcji rynku pieniężnego, walutowego i papierów wartościowych Rozrachunek przy pomocy modułu bankowego SORBNET_BW Getin Bank: przelew w kwocie poniżej 1 mln zł - prowizja 49,99 zł
SORBNET-EURO Wdrożony przez NBP w marcu 2005 roku Wykorzystywany do rozliczeń krajowych i transgranicznych płatności w euro System rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym (RTGS) do obsługi rachunków prowadzonych w Centrali NBP Połączony z paneuropejskim systemem rozliczeń TARGET za pośrednictwem dedykowanego łącza systemem RTGS o nazwie BIREL, prowadzonym przez Bank Włoch Pośrednictwo NBP w rozliczeniach w euro w systemie TARGET2, a więc także funkcjonowanie systemu SORBNET-EURO w NBP, będzie możliwe najdalej do maja 2012 roku.
Źródło: www.nbp.pl
Przykład rozrachunku transakcji Źródło: www.nbp.pl
SORBNET-EURO- prowizje „NBP pobiera od Banku prowizje i opłaty za następujące czynności: za przystąpienie Banku do uczestnictwa w systemie SORBNET-EURO – 25.000 zł, za prowadzenie rachunku Banku w ramach systemu SORBNET-EURO - 4.000 zł kwartalnie,(…) za realizację na rachunku Banku każdego zlecenia płatniczego w euro, złożonego przez Bank lub inny podmiot z upoważnienia i w imieniu Banku: a) za realizację zleceń krajowych - 3 zł, b) za realizację zleceń transgranicznych: - za każde z pierwszych 100 zleceń zrealizowanych w miesiącu – 1,75 euro, - za każde z następnych 900 zleceń zrealizowanych w miesiącu – 1,00 euro, - za każde następne zlecenie zrealizowane w miesiącu - 0,80 euro” Źródło: http://www.nbp.pl
TARGET2 Wprowadzony w listopadzie 2007 roku w państwach UE ma zastąpić dotychczasowy system TARGET Paneuropejski system międzybankowych rozliczeń w euro, w czasie rzeczywistym uruchomiony pod nadzorem Europejskiego Banku Centralnego Umożliwia rozrachunek banków komercyjnych, a nie jedynie centralnych jak w wypadku poprzedniego systemu
TARGET2 NBP przystąpił do niego 19 maja 2008 roku, uruchamiając system TARGET2-NBP. Wtedy też bezpośrednimi uczestnikami systemu zostały banki: ABN AMRO Bank (Polska) S.A. Bank Zachodni WBK S.A. Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A. Za pośrednictwem NBP w tym dniu dostęp do rozliczeń tym systemem uzyskały 24 inne banki, KIR S.A. oraz KDPW S.A. Aktualnie za pośrednictwem NBP z systemu korzystają 22 banki oraz KDPW S.A.
TARGET2 – opłaty Według raportu EBC z postępów w realizacji systemu TARGET2 (z 2005 r.) najwyższa opłata transakcyjna nie powinna przekraczać 0,80 euro, a najniższa opłata transakcyjna (przy największej liczbie transakcji) powinna dojść do 0,25 euro od transakcji. Bank Zachodni WBK S.A. : transakcja realizowana za pośrednictwem usług bankowości elektronicznej (płatność w EUR, rozliczana w czasie rzeczywistym RTGS) - 0,20%, min. 9,50 zł, maks.180 zł transakcja realizowana w oddziale BZ WBK (płatność w EUR, rozliczana w czasie rzeczywistym - RTGS) - 0,30%, min. 20 zł maks.180 zł powiększona o 20 zł
Sposób rozrachunku transakcji zawieranych za pomocą kart płatniczych Dane o transakcji są przesyłane przez punkt handlowo-usługowy do agenta rozliczeniowego, z którym podpisał on umowę, albo elektronicznie za pośrednictwem terminalu. W Polsce działa obecnie 4 agentów rozliczeniowych: dwa banki i dwie spółki akcyjne, PolCard i eService. W zależności od decyzji banku (jako wydawcy karty), transakcja jest kierowana do jednego z systemów rozliczeniowych wykorzystywanych do przetwarzania transakcji kartowych. Obecnie takie usługi oferują polskim bankom 3 systemy. Są to systemy netto.
Systemy dla transakcji zawieranych za pomocą kart płatniczych Visa - Polish National Net Settlement Service (PNNSS) MasterCard - Europay Domestic Clearing and Settlement System (EDCSS) PolCard - Krajowy System Rozliczeń (KSR PolCardu)
Krajowy System Rozliczeń (KSR) System KSR umożliwia kompensacyjne rozliczenie netto transakcji dokonanych na karty wydane przez polskie Banki i innych polskich wydawców (karty krajowe i międzynarodowe). Obecnie z usługi KSR oferowanej przez POLCARD korzysta 28 banków i instytucji finansowych.
ELIXIR umożliwia wymianę komunikatów rozliczeniowych przeznaczonych do obsługi uznaniowych i obciążeniowych instrumentów płatniczych oraz komunikatów nie podlegających rozliczeniu, przeznaczonych do przekazywania informacji oraz realizacji reklamacji i kontroli udostępnione komunikaty uznaniowe: poza standardowym poleceniem przelewu/wpłatą gotówkową, komunikaty dostosowane do rozliczania wpłat składek na ZUS oraz należności podatkowych na rzecz urzędów skarbowych
Źródło: www.kir.com.pl
ELIXIR LISTA BEZPOŚREDNICH UCZESTNIKÓW SYSTEMU ELIXIR (STAN NA DZIEŃ 01/12/2010), między innymi: Narodowy Bank Polski Powszechna Kasa Oszczędności Bank BPH S.A. Bank Zachodni WBK S.A. Bank Millennium S.A. FORTIS BANK POLSKA S.A. RAIFFEISEN BANK POLSKA S.A. Fiat Bank Polska S.A. Toyota Bank Polska S.A.
Źródło: www.kir.com.pl Źródło: www.kir.com.pl
Źródło: www.kir.com.pl
Łącki Bank Spółdzielczy – prowizja Od każdego dokumentu przekazywanego w systemie ELIXIR w Banku prowizja: a) od dokumentów gotówkowych prowizja wynosi 0,4% nie mniej niż 1,20 zł, ZUS 2 zł; b) od dokumentu bezgotówkowego prowizja wynosi 1,20 zł i ZUS 2 zł. Od dokumentu bezgotówkowego przekazywanego w systemie ELIXIR w Homebankingu i Banku Internetowym prowizja wynosi 0,99 zł i ZUS 2 zł.
EuroELIXIR międzybankowy system rozliczeń płatności w euro zarówno w kraju, jak i w relacjach transgranicznych Funkcje systemu: - rozliczanie transakcji wewnątrzsystemowych w euro; - przekazywanie płatności do systemu STEP2; - dystrybucja płatności odebranych z systemu STEP2; - inicjowanie rozrachunku na platformie TARGET2. EuroELIXIR wykorzystuje w dużym stopniu infrastrukturę techniczną systemu ELIXIR®, zwłaszcza w zakresie rozliczeń wewnątrzsystemowych. W przypadku rozliczeń transgranicznych zlecenia są przesyłane do systemu STEP2 poprzez sieć SWIFTNet.
Źródło: www.kir.com.pl
Źródło: www.kir.com.pl Źródło: www.kir.com.pl
Sposoby rozrachunku – Brazylia STR (Reserves Transfer System) – system RTGS dla rozliczania transferów międzybankowych obsługiwanych rzez BC Brazylii SITRAF (Funds Transfer System) – służy do rozrachunku transakcji na rynku pieniężnym (z jednodniowym opóźnieniem) SILOC (Deferred Settlement System for Interbank Credit Orders) – do rozrachunku międzybankowych zobowiązań związanych m.in. Z DOC (Document of Credit), TEC (Special Credit Transfer)
Schemat działania STR RSFN – National Financial System Network Źródło: www.natlaw.com/interam/br/ec/sp/spbrbk00011.pdf
Dziękujemy za uwagę