TYTOŃ, NARKOTYKI, DOPALACZE – JAK SIĘ PRZED TYM BRONIĆ TYTOŃ, NARKOTYKI, DOPALACZE – JAK SIĘ PRZED TYM BRONIĆ? „Bezpieczna szkoła”
PODZIAŁ SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH WEDŁUG ŚWIATOWEJ ORGANIZACJI ZDROWIA Opiaty (heroina, morfina) Kanabinole (marihuana, haszysz) Substancje psychostymulujące (kokaina, amfetamina, crack) Substancje halucynogenne (grzyby halucynogenne, ecstasy, LSD) Leki uspokajające i nasenne (barbiturany i benzodiazepiny) Lotne rozpuszczalniki (kleje, rozpuszczalniki, farby) Alkohol Wyroby tytoniowe
– UZALEŻNIENIE – jest chorobą, która polega na utracie kontroli nad własnym życiem, braniu narkotyków, dopalaczy, piciu, paleniu, mimo problemów, do jakich prowadzą te używki oraz na wzrastającej tolerancji organizmu. Oznacza to, że trzeba stosować coraz mocniejsze używki lub coraz większą ich dawkę. Uzależnienie zazwyczaj nie pojawia się wraz z pierwszą dawką, lecz rozwija się stopniowo.
UZALEŻNIONY NASTOLATEK unika bliskości i związków ma czarno – biały obraz świata jest nastawiony na szybką redukcję stresu łamie prawo ma problem z przestrzeganiem norm i zasad przeżywa skrajne emocje żyje w chaosie nie ma zainteresowań notorycznie kłamie
LISTA PODSTAWOWYCH SYGNAŁÓW OSTRZEGAWCZYCH zmiana przyjaciół pogorszenie wyników w nauce kłopoty z koncentracją ospałość lub pobudzenie wagary oszustwa kradzieże chroniczne zmęczenie lub nadmierne pobudzenie agresja zmiana nawyków żywieniowych zmiany w wyglądzie
NARKOMANIA NARKOMANIA
Narkotykami nazywamy środki odurzające, substancje pochodzenia naturalnego lub syntetycznego działające na ośrodkowy układ nerwowy.
NARKOTYKI – mity i fakty Uzależniają się tylko słabi ludzie. FAKT Człowiek uzależnia się nie dlatego, że jest słaby lub silny, lecz w pierwszej kolejności, dlatego, że bierze narkotyki i podoba mu się ich działanie. Nie można też powiedzieć, że ludzie o silnej woli mogą brać środki odurzające i nic im się nie stanie. Każdy, kto zaczyna brać narkotyki powinien liczyć się z uzależnieniem.
NARKOTYKI – mity i fakty Biorę tylko dla przyjemności, nie uzależnię się. FAKT Żaden z narkomanów nie zaczął brać, bo chciał się celowo i z premedytacją uzależnić. W mózgu osoby biorącej narkotyki po pewnym czasie następuje pewien ,,przeskok” (wzrasta tolerancja, organizm zaczyna się uodparniać), po którym nie da już się wrócić do poprzedniego stanu.
NARKOTYKI – mity i fakty Marihuana nie szkodzi zdrowiu. FAKT Zaburzenia pamięci, uwagi, snu, brak apetytu, lęk, urojenia, omamy, zapalenie krtani, oskrzeli, kaszel ... Wymieniać dalej?
NARKOTYKI – mity i fakty Jak nie zapalę, koledzy nie przyjmą mnie do paczki. FAKT Zastanów się, czy w takim razie ta grupa jest Ciebie warta.
NARKOTYKI – mity i fakty Kontroluję to i palę tylko czasami, więc się nie uzależnię. FAKT Każdy z nas jest narażony na uzależnienie. Nie oszukuj się! Nie Ty tu rządzisz tylko narkotyk
NARKOTYKI – mity i fakty Marihuana to tylko niegroźna substancja. Zawsze mogę przestać. FAKT Wiele osób tak właśnie myślało. Nie dali rady! Marihuana to prosta droga do innych niebezpiecznych substancji.
NARKOTYKI – mity i fakty Mogę mieć niewielką ilość marihuany dla siebie. FAKT Nawet za najmniejszą ilość marihuany będziesz ukarany! (Zgodnie z art.62 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii grozi za to kara pozbawienia wolności do 3 lat.)
NARKOTYKI – mity i fakty Nie zrobię nic złego, gdy dam koledze raz się zaciągnąć. FAKT Popełniasz przestępstwo, gdy dajesz koledze zapalić, namawiasz do do tego, pożyczasz fifkę lub bibułę. (Zgodnie z art.58 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii grozi za to kara pozbawienia wolności do 3 lat.)
NARKOTYKI – mity i fakty Sprzedam koledze. Sam nie palę, więc to nie ja będę miał kłopoty. FAKT Sprzedajesz marihuanę? Jesteś dilerem! Prawo przewiduje za to surowe kary. (Zgodnie z art.58 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii grozi za to kara pozbawienia wolności od 3 do 10 lat.)
NARKOTYKI – mity i fakty Zawsze wiadomo co zawiera narkotyk. FAKT Nigdy nie ma pewności, jakie substancje wchodzą w skład narkotyku. Ten towar nie ma znaku jakości, a rozprowadzane narkotyki zwykle zawierają zanieczyszczenia. Domieszki są bardziej lub mniej toksyczne.
NARKOTYKI – mity i fakty Amfetamina poprawia zdolność umysłu. FAKT Amfetamina nie utrwala posiadanej wiedzy, ani nie przyspiesza przyswajania nowej. Pozwala na aktywność przez całą dobę, jednak kosztem wyczerpania organizmu i depresji, kiedy narkotyk przestaje działać. Ponadto silnie uzależnia.
NARKOMANIA – TO SIĘ LECZY… Leczenie przebiega zazwyczaj w trzech etapach: DETOKSYKACJA – polega na uwolnieniu chorego od dolegliwości będących następstwem zażywania narkotyków. TERAPIA – stanowiąca podstawową formę leczenia, prowadzona na oddziałach i w ośrodkach stacjonarnych. READAPTACJA SPOŁECZNA - prowadzona w warunkach otwartych, ma ona pomóc w powrocie do normalnych warunków życia.
ZAPAMIĘTAJ !!! Narkotyki są niezwykle szkodliwe. Uzależnienie to nie jedyny efekt uboczny stosowania narkotyków. Przy długotrwałym nadużywaniu są trucizną, która powoli niszczy cały organizm. Wpływają nie tylko na funkcjonowanie poszczególnych narządów, lecz także mogą zmieniać psychikę człowieka.
DOPALACZE NSP to tak zwane narkotyki projektowane („designer drugs”), czyli grupa substancji wymyślonych i stworzonych w laboratoriach chemicznych. Ich najbardziej popularna nazwa to „dopalacze”
DOPALACZE – mity i fakty Wiem z Internetu co jest w konkretnych dopalaczach. FAKT Tak naprawdę bez przeprowadzenia specjalistycznych badań chemicznych nie wiadomo co jest w środku. Producenci nie informują o składzie. Często zdarza się że te same produkty pochodzące z tego samego źródła mają inny skład. W konsekwencji jesteś królikiem doświadczalnym.
DOPALACZE – mity i fakty Wiem, kto zażywa dopalacze, ale jeśli powiem dorosłym będę kapusiem. FAKT Taka informacja może ochronić kogoś przed poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Być może stracisz zaufanie tych osób, których problem dotyczy, ale zastanów się czy takie towarzystwo jest dla Ciebie najlepsze.
DOPALACZE – mity i fakty Dopalacze to nie narkotyk. FAKT W skład dopalaczy wchodzą syntetyczne kannabinoidy i katynony. To substancje o działaniu narkotycznym tak samo szkodliwe dla organizmu jak narkotyki.
DOPALACZE – mity i fakty Po dopalaczach organizm funkcjonuje lepiej. FAKT Dopalacze to trucizna. Ich zażycie nigdy nie będzie obojętne dla organizmu. W niektórych przypadkach może nawet dojść do utraty świadomości i bezpośredniego zagrożenia życia, czyli śmierci.
DOPALACZE – mity i fakty Dopalacze nie powodują skutków ubocznych. FAKT Nawet jednorazowe zażycie dopalaczy może spowodować ciężkie zatrucie organizmu, stany lękowe i urojenia, drgawki oraz zawroty głowy, nudności i biegunkę.
DOPALACZE – mity i fakty Dostępne obecnie na rynku dopalacze są legalne. FAKT Ponieważ z nikt nie zna dokładnego składu konkretnego produktu często okazuje się, że substancje w nim zawarte są wpisane na listę środków zakazanych, a to oznacza, że ich posiadanie może być karalne.
DOPALACZE – mity i fakty Jestem za młody, by dotyczyły mnie konsekwencje prawne. FAKT Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich dotyczy osób, które ukończyły 13 rok życia. Możesz również dostać dozór kuratora.
NIEPOŻĄDANE DZIAŁANIA DOPALACZY porażenie układu oddechowego i układu krążenia, poważne zaburzenia rytmu serca do zatrzymania jego akcji włącznie, gwałtowne skoki ciśnienia prowadzące do utraty przytomności, udarów mózgu lub zawałów serca, nieodwracalne zmiany w organizmie człowieka, śmierć
Jakie jest prawo: Nowelizacja ustawy zabrania wytwarzania i wprowadzania do obrotu terytorium Rzeczypospolitej Polskiej środków zastępczych tzw. dopalaczy (art.. 44a i art..44b ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Za złamanie zakazu grozi kara finansowa od 20 tyś. do miliona złotych (art.52a ww. ustawy); Ustawa wprowadza także zakaz reklamy lub promocji środka zastępczego pod karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku; Kara do trzech lat więzienia grozi za samo udostępnianie małoletnim substancji psychoaktywnej – np. dopalaczy, której użycie może narazić na niebezpieczeństwo życia lub zdrowia. Kara za udostępnianie małoletnim dopalaczy obowiązuje, także w przypadku dystrybucji internetowej, nawet z zagranicznych serwerów.
NIKOTYNIZM
Dym tytoniowy składa się z prawie 4000 związków chemicznych, z tego ponad 40 to substancje rakotwórcze. Ich działanie nie jest ograniczone jedynie do palaczy tytoniu, ale także dotyczy wszystkich tych osób (mężczyzn, kobiet i dzieci), które przebywają w pomieszczeniach, gdzie występuje dym tytoniowy (tzw. "palenie bierne"). Dym jest inhalowany do dróg oddechowych, skąd dostaje się do krwioobiegu i zostaje rozprowadzony po całym organizmie i do wszystkich narządów.
Warto się zastanowić nad sięgnięciem po papierosy, gdyż: Palenie staje się niemodne, świat przestaje palić, coraz więcej palaczy decyduje się, aby nie palić w obecności dzieci. W wielu miastach obowiązuje zakaz palenia w miejscach publicznych, na dworcach, przystankach, pubach i restauracjach. Stany Zjednoczone to lider światowej mody na niepalenie, prezydent USA ogłosił Biały Dom miejscem wolnym od dymu tytoniowego. Także w Polsce coraz mniej osób pali, wprowadza się zakazy palenia tytoniu, ludzie rzucają palenie, bo chcą być modni i akceptowani społecznie. Rośnie liczba osób rzucających palenie. Po zaprzestaniu palenia korzysta na tym nasze zdrowie, a osiągnięty sukcesu jest powodem do dumy. Warto się zastanowić nad sięgnięciem po papierosy, gdyż: 1 papieros = życie krótsze o 6 minut Paczka papierosów (20 szt.) na dzień = krótszy o ponad 5 lat Natomiast dwie paczki dzienne = aż o 10 lat
Skutki wdychania dymu papierosowego obejmują swoim zasięgiem również osoby niepalące, tzw. biernych palaczy. Poza tym w chorobach bierne palenie może prowadzić do alergii czy nawracających zakażeń układu oddechowego. W wyniku palenia dochodzi do zaburzeń mikro cyrkulacji, głównie dotyczy to naczynek włosowatych w skórze. Skóra staje się cieńsza, zgrubiała i bardziej pomarszczona, z charakterystyczną siecią, głębokich zmarszczek wokół ust. Palenie przyczynia się również do opóźnienia i pogorszenia gojenia się ran. Inne negatywne wpływy palenia na urodę to łamiące się paznokcie, wypadanie włosów, żółte plamy na paznokciach, rękach i zębach zaostrzenie przebiegu wielu chorób skórnych - trądziku pospolitego, trądziku różowatego oraz częstsze nawroty łuszczycy, ponadto oraz pogorszenie się zmysłów smaku i węchu. Istnieje długa lista chorób, na które dobrowolnie skazują się palacze.
PONURE FAKTY Palenie skraca życie!!! Jeden papieros zabiera około 10 minut czasu Twojego życia. Dziennie wypalenie jednej paczki papierosów zajmuje 3 godziny i 30 minut. Rocznie - to prawie 1160 godzin! W ciągu 10 lat to aż 12 000 godzin! Paląc papierosy zwiększasz trzykrotnie ryzyko wystąpienia zawału serca i udaru mózgowego.
Jesteś młodym człowiekiem i jeśli problem uzależnień nie dotyczy Ciebie, to być może znasz kogoś, komu nie jest on obcy… Nie bądź obojętny ...
Źródła pomocy i wsparcia: Informacje u pedagoga szkolnego, wychowawcy; Poradnia Zdrowia Psychicznego i Uzależnień Wojewódzki Ośrodek Zapobiegania i Leczenia Uzależnień Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii TPM i TPD Niebieska Linia – www.niebieskalinia.pl
Dziękuję za uwagę Przygotowała: Monika Kościńska – pedagog szkolny