Zwyciężyć kompleksy

Najważniejsze w walce z kompleksami jest zrozumienie, że wszelkie braki, które oddalają nas od wyśnionego ideału, są składową naszej tożsamości i to właśnie one czynią nas wyjątkowymi. Walka z nimi jest zatem rozgrywką, która przypomina rozegranie partii szachów przez jedną osobę – bardziej niż wynik liczy się sama gra. Kompleksy mogą być doskonałym narzędziem w ręku sprawnego stratega. W razie potrzeby będą ochroną, wytłumaczeniem, np. nie chodzę na w-f, bo się wstydzę przebierać w szatni, a w innym wypadku atakiem: Jak mogłeś wziąć mnie na basen ze swoimi znajomymi! Wszyscy widzieli moje grube uda!. Niezależnie od zastosowania kompleksy mają pewne wspólne cechy: ograniczają, podnoszą poziom lęku, obniżają samoocenę, utrudniają osiągnięcie sukcesu, wpływają nieraz znacząco na komfort życia i relacje z innym Chociażby z tego powodu warto jest podjąć z nimi walkę. Jak to jednak zrobić? Nie ma prostej recepty, choć pomóc może kilka wskazówek:

Walcz z egocentryzmem Osoba mająca dużo kompleksów zazwyczaj ma tendencję do skupiania się na sobie, przez siebie odbiera świat i siebie stawia w jego centrum. Egocentryzm znacząco zmniejsza komfort psychiczny, gdyż stwarza w danej osobie poczucie, że wszelkie działania innych się z nią wiążą – ludzie w autobusie się śmieją, bo to ona jest śmieszna, inni w rozmowie celowo ją obrażają itp. Należy się zastanowić: ile czasu poświęcamy ludziom mijanym na ulicy? Nie dostrzegamy ich lub dokonujemy osądu w ciągu sekundy: ale gruba, ładna dziewczyna czy zadziwiające jest podobieństwo między tym panem a jego psem. Dopiero gdy coś nas zainteresuje, poświęcamy temu więcej uwagi. Przyciągają nas ludzie należący do niektórych subkultur, z niezwykłymi tatuażami i fryzurami, niecodziennie ubrani, obcokrajowcy, osoby ze znamionami w widocznym miejscu lub takie, które ze względu na budowę ciała w jakiś sposób wybijają się z tłumu - bo są zbyt grube, zbyt chude, bardzo wysokie, bardzo niskie itp. – a także osoby, które zachowują się w sposób wyraźnie odmienny. Kilka kilo za dużo czy większy nos nie wystarczą aby się z tego tłumu wychylić.

Odpraw wewnętrznego tyrana W niektórych osobach siedzi mały tyran, który wciąż ich poucza i nakazuje co i jak należy robić. Często uważa się za specjalistę od wyglądu, a jeżeli dodatkowo rozczytuje się w kolorowych magazynach i ogląda zbyt wiele telewizji, potrafi skutecznie sfrustrować swego gospodarza. Tyran łatwo daje się nabrać specom od show biznesu. Zapomina, że zdjęcia modelek są retuszowane, a ubrania upinane od tyłu niewidocznymi dla obiektywu spinaczami. Nie zna także opinii mężczyzn, którzy zasadniczo wolą mieć więcej kobiecego ciałka do przytulania. Pora aby twój wewnętrzny tyran się wyprowadził, ale to ty musisz dać mu nakaz eksmisji.

Spójrz na siebie z boku Jest to zdolność wyjątkowo potrzebna, zwłaszcza w sytuacjach, które wymagają delikatności i taktu, lub też wiążą się z dużymi emocjami. Nauka nabierania dystansu do siebie wymaga umiejętności wczuwania się w innych, czyli obudzenia w sobie empatii. Niezbędne jest zrozumienie jakich emocji doświadczać może dana osoba, co oczywiście łatwiejsze jest, jeżeli kiedyś sami znaleźliśmy się w podobnej sytuacji i zachowaliśmy pamięć o emocjach, które wówczas nam towarzyszyły. Najprościej rozpocząć naukę od próby spoglądania na siebie oczami kogoś innego. W autobusie czy na ulicy znajdź osobę, która jest na tyle blisko aby mogła cię widzieć i spróbuj zobaczyć siebie z jej perspektywy. Skup się na odległości, kącie patrzenia, ubraniu jakie na sobie masz, kolorze swoich włosów, swojej sylwetce itp. Wyłącz tryb oceniania i uruchom wyobraźnię.

Naucz się z siebie śmiać Opanuj tę sztukę, a nigdy nie zabraknie ci przyjaciół. Ludzie uwielbiają osoby, które śmieją się z samych siebie. Dlaczego? Ponieważ wtedy także mogą się z nich śmiać. Poza tym zmniejsza się ryzyko że dana osoba poczuje się urażona, można więc zachowywać się przy niej swobodniej. Świetnym pomysłem jest zabawa w naśladowanie, która najlepiej udaje się na wszelkiego typu zabawach, imprezach i spotkaniach towarzyskich. Reguły są takie, że wybrana osoba udaje kogoś z grupy, a reszta próbuje zgadnąć o kogo chodzi. W wersji łatwiejszej przytoczyć można jej sposób mówienia i charakterystyczne zwroty, ale nie wolno używać imion czy innych słów, które znacząco ułatwiłyby identyfikację. W wersji trudniejszej całe pokazywanie odbywa się bez słów. Zabawa ta jest odsłaniająca, gdyż osoba, która kogoś naśladuje, pokazuje jego charakterystyczne cechy i zachowania, a więc siłą rzeczy zdradza się ze sposobem w jaki go postrzega. Jeżeli grupa szybko zgadnie o kogo chodzi, a w dodatku pokazowi towarzyszą oklaski i śmiechy, można mieć pewność, że więcej osób odbiera naśladowanego w taki sam sposób. Metoda prosta i śmieszna, ale można się o sobie bardzo wiele dowiedzieć.

Pewnych rzeczy nie zmienisz... Stwierdzenie to, choć oczywiste, budzi nieraz wyraźny sprzeciw. Niektórzy wolą uważać, że mogą mieć wpływ na wszystko, co ich dotyczy – na swój wygląd, przyszłość, rozwój, karierę czy nawet geny. Jest to oczywiście niemożliwe, bo choć możemy pewne rzeczy zmieniać, np. dokonać korekty nosa, zmiana ta nie pociągnie za sobą przemian w obrębie genotypu i ów nieszczęsny nos powrócić może w pokoleniu naszych dzieci lub wnuków (zwłaszcza, gdy jest cechą rodzinną). Jednak jeżeli zmiana wyglądu może wywołać wzrost pewności siebie i wpłynąć na polepszenie jakości życia, to czemu jej nie przeprowadzić? Czasem jest to niemożliwe, np. gdy nieakceptowaną cechą jest budowa ciała, na którą nie można wpłynąć poprzez diety czy ćwiczenia. Wtedy pozostają tylko dwa wyjścia: mieć dalej kompleksy lub spróbować pokochać swoje niedoskonałości.

Przejrzyj się w lustrze Wiele osób uważa to za przejaw próżności, jednak umiejętne przeglądanie się w lustrze potrafi przynieść znacznie więcej korzyści niż szkody. Stań przed lustrem. Spróbuj spojrzeć na siebie z sympatią i znajdź w sobie coś, co ci się podoba. Mamy często tendencję do generalizacji, mówimy: jestem brzydka, gdy tymczasem tak naprawdę naszym problemem jest np. tusza. Jak wiadomo, nie wpływa ona ani na kształt nosa, ani ust czy na kolor oczu. Niektórzy twierdzą, że nie umieją znaleźć w sobie nic ładnego, ale może po prostu pragną widzieć się brzydkimi?

I ostatnia rada: Naucz się, że prawdziwie rozwijające nie jest porównywanie siebie z innymi, lecz siebie teraźniejszej z sobą przeszłą. I każdego dnia staraj się być lepsza od siebie wczorajszej.

Opracowanie: Paulina Sadowska – pedagog szkolny Źródło: