Etiologia porodu przedwczesnego Poznań 08.10.2010 Etiologia porodu przedwczesnego Prof. dr hab. Krzysztof Drews Klinika Perinatologii i Chorób Kobiecych Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

PORÓD PRZEDWCZESNY Poród przedwczesny- wg WHO: 2. Epidemiologia Zakończenie ciąży pomiędzy 23+0 a 36+6 licząc od pierwszego dnia ostatniej miesiączki bez względu na masę urodzeniową noworodka. Wyróżniamy: a) poród umiarkowanie przedwczesny (33 – 36+6 t.c.) b) poród bardzo przedwczesny (<32 t.c.) c) poród skrajnie przedwczesny (<28 tyg.) 2. Epidemiologia a) 13 mln dzieci rocznie rodzi się przedwcześnie Bull World Health Organ 2010 b) Poród przedwczesny jest wiodącą przyczyną śmiertelności noworodków (27%); rocznie umiera ponad milion przedwcześnie urodzonych dzieci. BMC Pregnancy and Childbirth 2010 c) PP jest odpowiedzialny za ¾ śmiertelności noworodków w USA i połowę dlugotrwalych uszkodzeń neurologicznych wśród dzieci. Yariv, Arch Gynecol Obstet 2007

Czynniki ryzyka porodu przedwczesnego 1. Socjoekonomiczne i epidemiologiczne: -niski status socjoekonomiczny -niski poziom wykształcenia rodziców -brak / niedostateczna opieka przedporodowa -stres i przemęczenie -przemoc w rodzinie -rasa czarna -wiek matki < 18 i >40 r.ż. -palenie tytoniu -narkomania -alkoholizm 2. Zdrowotne położniczo-ginekologiczne: -przedwczesne ukończenie ciąży w wywiadzie -niewydolność szyjki macicy -przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego -ciąża mnoga -stosowane techniki wspomaganego rozrodu -krwawienie z dróg rodnych w II i III trym. -mięśniaki macicy -wady macicy (przegroda, macica dwurożna, jednorożna) -przynajmniej jedna strata ciąży w II trymestrze 3. Infekcyjne : -zakażenie wewnątrzmaciczne -nieprawidłowa flora bakteryjna pochwy (bakterial vaginosis) -bakteriomocz bezobjawowy -ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek -zapalenie pochwy / kanału szyjki macicy -zapalenie tkanek przyzębia 4.Czynniki płodowe: -zgon wewnątrzmaciczny -zahamowanie wzrastania wewnątrzmacicznego -wady wrodzone 5.Czynniki łożyskowe 6.Czynniki jatrogenne

Etiologia porodu przedwczesnego 1. Hipoteza etiologii porodu przedwczesnego wg Bragoniera. Wg teorii Bragoniera etiologia porodu przedwczesnego jest wieloczynnikowa a u jej podstaw leży stres i nadmiar amin katecholowych prowadzący do wystąpienia przedwczesnej czynności skurczowej macicy 2. Hipoteza etiologii porodu przedwczesnego dotycząca przedwczesnej aktywacji płodowo-matczynej osi podwzgórze - przysadka – nadnercza. Przyjmuje się, że przedwczesny wzrost kortyzolu i estrogenów w interakcji z prostaglandynami i oksytocyną przyczynia się do wyzwolenia przedwczesnej czynności skurczowej macicy. 3. Rola zakażenia w etiopatogenezie porodu przedwczesnego. Drogi zakażenia wewnątrzowodniowego (chorioamnionitis): 4 etapy zakażenia wstępującego wg Romero Reakcja zapalna a zmiany prowadzące do porodu przedwczesnego Reakcja zapalna a zmiany prowadzące do porodu przedwczesnego powikłanego przedwczesnym pęknięciem błon płodowych Konsekwencje zakażenia wewnątrzowodniowego Kliniczne objawy zakażenia wewnątrzowodniowego Rola cytokin prozapalnych w etiologii porodu przedwczesnego

Etiologia porodu przedwczesnego 4. Rola krwawienia doczesnowego w etiologii porodu przedwczesnego Krwawienie doczesnowe - przyczyna czy objaw porodu przedwczesnego ? 5. Wady i zaburzenia anatomiczne macicy a poród przedwczesny 6. Poród przedwczesny a ciąża wielopłodowa Ryzyko porodu przedwczesnego w ciąży pojedynczej i wielopłodowej w zależności od wieku ciążowego Nadmierne rozciągnięcie macicy a PP - patomechanizm 7. Niewydolność cieśniowo – szyjkowa a ryzyko porodu przedwczesnego 8. Niedotlenienie macicy i łożyska a ryzyko porodu przedwczesnego 9. Zaburzenie wzrastania płodu a PP 10. Techniki wspomaganego rozrodu (ART) a ryzyko porodu przedwczesnego 11. Genetyczne uwarunkowanie porodu przedwczesnego Warianty polimorficzne genów biorących udział w modulacji odpowiedzi immunologicznej