SZELESTNICA Gangraena emphysematosa Blackleg, black quarter
ETIOLOGIA Clostridium chauvoei Beztlenowa laseczka, G+ Wytwarza zarodniki oporne na czynniki środowiska zewnętrznego (w zwłokach żywotność do 6 miesięcy, w glebie kilka lat) Wytwarza toksyny
EPIZOOTIOLOGIA Cały świat W Polsce rzadko, ale zdarza się (tereny bagniste i zalewowe) Chorują od 4 m-cy do 3-4 lat (głównie wypas) Żródło: zakażona pasza, woda Drogi: przewód pokarmowy (pastwisko), rany, drogi rodne (u owiec zakażenie przyranne – strzyżenie, poród, trzebienie) Bydło powyżej 4 lat odporne, bo odporność nabyta, a cielęta do 6 m-ca - siara
PATOGENEZA przewód pokarmowy krew mięśnie (okolica lędźwiowo-pośladkowa) wytwarzanie egzotoksyn i gazu zapalne obrzęki rozprzestrzeniające się w dużych mięśniach
OBJAWY Okres inkubacji: 1-3 dni Wzrost CTO, objawy ogólne Obrzęk gazowy mięśni, zwłaszcza okolicy pośladkowo-lędźwiowej Kulawizna
OBRZĘKI!!! Początkowo ciepłe i bolesne, potem zimne i niebolesne Szeleszczące szmery przy dotyku lub ucisku Skóra sucha, twarda, ciemnosina Regionalne węzły chłonne powiększone i twarde Zejście śmiertelne w ciągu 1-3 dni (u krów starszych możliwe wyzdrowienie)
ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE Mięśnie: brudnoczerwone, suche, pęcherzykowate obrzęki, szeleszczące przy ucisku Woń zjełczałego masła po przecięciu!!!!! Galaretowate nacieczenia barwy czerwonożółtej tkanki podskórnej i pęcherzyki gazu Zwyrodnienie m. sercowego Obrzęk płuc i w. chłonnych Wątroba – brązowożółte ogniska wielkości ziarna grochu
ROZPOZNANIE Wywiad epizootiologiczny (wiek, teren) Objawy kliniczne Zmiany anatomopatologiczne Badania laboratoryjne – preparaty mazane z krwi lub narządów padłych zwierząt Rozpoznanie różnicowe: - wąglik - obrzęk złośliwy
POSTĘPOWANIE Efekty leczenia wątpliwe (ostry przebieg), ewentualnie duże dawki antybiotyków Unikać pastwisk podejrzanych o zakażenie Szczepienie na wiosnę i w lecie sztuki od 6 m-cy do 2 lat oraz 3-tyg. cielęta – odporność przez 6 - 9 m-cy Ubój zakazany, padłe zwierzęta spalić bez zdejmowania skór Odkażanie pomieszczeń (3% formalina)