TADEUSZ KOŚCIUSZKO

KIM BYŁ TADEUSZ KOŚCIUSZKO ? Tadeusz Kościuszko był polskim i amerykańskim generałem oraz inżynierem wojskowym. W roku 1974 został Najwyższym Naczelnikiem Sił Zbrojnych Narodowej w czasie insurekcji kościuszkowskiej.

TADEUSZ KOŚCIUSZKO W WIEKU MŁODZIEŃCZYM ŻYCIORYS Tadeusz Kościuszko urodził się 4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie na Polesiu jako czwarte dziecko miecznika brzeskiego Ludwika Tadeusza, pułkownika regimentu buławy polnej litewskiej, i Tekli z Ratomskich. TADEUSZ KOŚCIUSZKO W WIEKU MŁODZIEŃCZYM

ŻYCIORYS Ród Kościuszków wywodził się od dworzanina króla Zygmunta I, Konstantego, zwanego zdrobniale Kostiuszko. Dzięki wsparciu Czartoryskich Kościuszko wstąpił 18 grudnia 1765 r. do Korpusu Kadetów Szkoły Rycerskiej, gdzie wyróżniał się spośród innych. Studiował tam historię Polski i historię powszechną, filozofię, łacinę, język polski, francuski i niemiecki oraz prawo, ekonomię, arytmetykę, geometrię i miernictwo. Szkołę ukończył w stopniu kapitana.

ŻYCIORYS W Paryżu studiował w Akademii Malarstwa i Rzeźby, jednakże po jakimś czasie Kościuszko zdał sobie sprawę, że kariera malarza mu nie odpowiada. Chciał wzbogacić swoją wiedzę inżynieryjną. Nie mógł jednak myśleć o wstąpieniu do jednej z paryskich szkół wojskowych, gdyż był cudzoziemcem i nie miał dość pieniędzy. Pięcioletni pobyt Kościuszki we Francji, która była w przededniu rewolucji, wywarł poważny wpływ na jego przekonania polityczne i społeczne.

Powrót do ojczyzny Latem 1775 r. Tadeusz wrócił do kraju. Nie znalazł on jednak zatrudnienia w wojsku Rzeczypospolitej, które było ówcześnie zredukowane do 10 000 żołnierzy. W rodzinnym majątku gospodarzył brat, a plany małżeńskie spaliły na panewce, ponieważ nie posiadał majątku. Bezskutecznie zalecał się do Ludwiki, córki hetmana polnego litewskiego Józefa Sylwestra Sosnowskiego, którą wcześniej nauczał.

Drezno i Paryż Jeszcze tego samego roku wyjechał do Drezna. Gdzie miał w zamierzeniu wstąpienie do służby na dworze saskim lub w armii elektora. Starania te nie przyniosły powodzenia, dlatego podjął dalszą podróż do Paryża. Tam dowiedział się o wojnie w Ameryce, gdzie kolonie podjęły walkę z Wielką Brytanią o swoją odrębność oraz niepodległość. W Paryżu było głośno o pierwszych sukcesach Amerykanów, wspieranych przez Francuzów.

W Ameryce Wiosną 1777 Tadeusz zostaje wysłany na północ nad granicę kanadyjską pod wodzą generała Horatio Gatesa. Rozgłos przyniósł mu wkład jego prac fortyfikacyjnych do amerykańskiego zwycięstwa w bitwie pod Saratogą. Wyrazem uznania dla jego umiejętności inżynierskich było powierzenie mu budowy silnej twierdzy West Point nad rzeką Hudson. Decyzję taką poparł naczelny wódz armii amerykańskiej, Jerzy Waszyngton. Kościuszko na własną prośbę został skierowany do armii południowej. Tutaj również jego umiejętności inżynierskie pozwoliły odnosić Amerykanom zwycięskie bitwy.

Zasługi w Ameryce W uznaniu czynów, Tadeusz Kościuszko uchwałą Kongresu awansowany został 13 października 1783 na generała brygady armii amerykańskiej. Otrzymał też specjalne podziękowanie, nadanie gruntu oraz znaczną sumę pieniędzy, która miała być wypłacona w rocznych ratach. Kiedy Kongres wypłacił mu zaległe pobory w 1798, mimo trudnej sytuacji finansowej natychmiast przeznaczył te pieniądze na wykupienie wolności i kształcenie Murzynów. Całą resztę swojego amerykańskiego majątku Kościuszko powierzył Jeffersonowi, który był wykonawcą jego testamentu o wyraźnie abolicjonistycznym wyrazie.

INSUREKCJA KOŚCIUSZKOWSKA 24 marca 1794 na rynku krakowskim złożył narodowi uroczystą przysięgę i objął formalnie przywództwo insurekcji jako Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej. Ja, Tadeusz Kościuszko, przysięgam w obliczu Boga całemu Narodowi Polskiemu, iż powierzonej mi władzy na niczyj prywatny ucisk nie użyję, lecz jedynie jej dla obrony całości granic, odzyskania samowładności Narodu i ugruntowania powszechnej wolności używać będę. Tak mi Panie Boże dopomóż i niewinna męka Syna Jego.

OSTATNIA EMIGRACJA 10 października 1794 – w bitwie pod Maciejowicami ranny Kościuszko dostał się do niewoli, po czym został uwięziony w twierdzy Pietropawłowskiej w Petersburgu. Car Paweł I Romanow w 1796 r. wypuścił Kościuszkę po złożeniu przysięgi wiernopoddańczej, wraz z nim uwolniono 20 000 Polaków. Kościuszko wyjechał na krótko do Stanów Zjednoczonych, w 1797 r. powrócił do Europy. W latach 1798–1815 mieszkał w Breville pod Paryżem u Piotra Zeltnera i wziął udział w tworzeniu Legionów Polskich.

KOŚCIUSZKO PADA RANNY W BITWIE POD MACIEJOWICAMI 10 PAŻDZIERNIKA 1794

ORDER ORŁA BIAŁEGO Jest to najstarsze i najwyższe odznaczenie państwowe Rzeczypospolitej Polskiej, nadawane za znamienite zasługi cywilne i wojskowe dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej, położone zarówno w czasie pokoju, jak i w czasie wojny. Nie dzieli się na klasy. Nadawany jest najwybitniejszym Polakom oraz najwyższym rangą przedstawicielom państw obcych. Tadeusz Kościuszko otrzymał Order Orła Białego w 1792r

Autorzy Mateusz Szczęch Tomasz Staroń Dawid Szabat

Źródła