Badania biochemiczne

Rodzaje testów biochemicznych w ocenie stanu odżywienia informujące o zawartości składników odżywczych w płynach ustrojowych lub tkankach ( krew, mocz, ślina, włosy, paznokcie) informujące o poziomie wydalania składnika odżywczego lub jego metabolitu w moczu informujące o funkcjonalnych konsekwencjach niedoboru poszczególnych składników odżywczych

Podział testów biochemicznych oceniające stan odżywienia białkowego oceniające stan odżywienia witaminowego oceniające stan odżywienia w składniki mineralne (Fe, Cu, Zn, Se) oceniające stan organizmu związany z jego gospodarka lipidową

Najczęściej zlecane badania biochemiczne oznaczenie hemoglobiny i hematokrytu oznaczenie zawartości kreatyniny w moczu oraz zawartości albumin i transferyny w surowicy krwi oznaczenie zawartości cholesterolu i trójglicerydów we krwi

Interpretacja niektórych wyników badań moczu ciężar właściwy moczu - powinien wynosić od 1,016 do 1,022 kg/l. Ciężar właściwy moczu nie powinien zbliżać się do wartości ciężaru wody, czyli 1,000 kg/l, świadczyć to może o utracie funkcji nerki, jaką jest zagęszczanie moczu..  barwa moczu - prawidłowy mocz ma kolor słomkowożółty, po wypiciu dużej ilości płynów mocz staje się niemal bezbarwny, w stanach odwodnienia przybiera barwę pomarańczowobrązową. Po zjedzeniu buraków mocz staje się różowy, gdy zażywamy dużo witaminy B - mocz jest intensywnie żółty, gdy leczymy zakażenie dróg moczowych, mocz przybiera barwę niebieskozielonkawą, w żółtaczce mocz jest zielonożółty, a różowy lub purpurowoczerwony, jeżeli przedostanie się do niego krew

przejrzystość moczu - prawidłowo świeżo oddany mocz jest przejrzysty i klarowny. Mocz od początku mętny występuje w ropnych zapaleniach dróg moczowych i niektórych postaciach kamicy nerkowej odczyn moczu - lekko kwaśny, pH 5,5. W zakażeniach dróg moczowych i w niektórych typach kamicy nerkowej jego odczyn może być obojętny, a nawet zasadowy. Najprostszym sposobem zakwaszenia moczu jest podawanie witaminy C.  cukier - gdy stężenie cukru w surowicy krwi przekracza 180 mg% może świadczyć o cukrzycy. Obecność więc cukromoczu informuje o tym, że cukrzyca jest nieprawidłowo leczona.

Białko - w moczu ludzi zdrowych wydalane są niewielkie ilości białka <100 mg na dobę. Dokładnych danych o wielkości białkomoczu powinno się określać ilość białka w moczu dobowym. Znaczne ilości białka tracimy w chorobach kłębuszków nerkowych, nieco mniejszy białkomocz może towarzyszyć kamicy nerkowej, zapaleniom dróg moczowych. Obecność białkomoczu można stwierdzić u pacjentów z niewydolnością krążenia czy w czasie wysokiej gorączki. U ludzi młodych, białkomocz może pojawiać się po dużym wysiłku fizycznym.

ciała ketonowe - mogą być obecne w moczu osób niedożywionych, pozostających na diecie bogatotłuszczowej, w stanach gorączkowych, przy ciężkiej niewydolności nerek, przy nieprawidłowo leczonej cukrzycy Bilirubina - powinno się znajdować tego barwnika w moczu zdrowego człowieka. Jego obecność świadczy o chorobie wątroby i dróg żółciowych. składniki mineralne - w prawidłowym moczu kwaśnym mogą występować niewielkie ilości kryształów kwasu moczowego, moczanów wapnia i szczawianów wapnia. Zwiększona ich ilość w pojedynczej próbce moczu wymaga powtórnego badania.

Przygotowanie do badania moczu badanie ogólne moczu powinno się wykonywać co rok. koniecznie trzeba wykonać je po całonocnej (co najmniej 5-godzinnej) przerwie w oddawaniu moczu. przed oddaniem moczu do badania unikać spożywania pokarmów, które zawierają barwniki, oraz leków zmieniających zabarwienie moczu. nie czekajmy kilku godzin po oddaniu moczu z dostarczeniem go do laboratorium, zróbmy to możliwie szybko. w dniu poprzedzającym badanie nie wykonywać ciężkich wysiłków fizycznych, unikać wysokobiałkowej diety. nie lekceważyć nagle pojawiających się epizodów bezbólowego krwiomoczu unikać wykonywania badania ogólnego moczu 2-3 dni przed spodziewaną miesiączką, jak też tuż po zakończeniu krwawienia  

Prezentacja do przedmiotu Planowanie i ocena żywienia w Technikum Żywienia i Usług Gastronomicznych Wykonała Iwona Bogusiewicz-Kuś