1 Zasady dostępu do rynków pracy państw Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego po 1 maja 2004 r.

2 Państwa otwierające dostęp do rynku pracy (1) IRLANDIA bez ograniczeń; uzależnienie możliwości korzystania z wybranych świadczeń społecznych od stażu pracy w Irlandii i Wielkiej Brytanii Możliwości zatrudnienia -osoby z wyższym wykształceniem – informatycy (programiści, administratorzy sieci), architekci, inżynierowie budowlani, bankowcy, projektanci, biegli księgowi i analitycy finansowi -pielęgniarki i pracownicy domów pomocy społecznej -ogrodnictwo, rolnictwo, przemysł mięsny Formalności: -wymagana dobra znajomość języka angielskiego -uzyskanie przez pracodawcę pozwolenia na pracę

3 Państwa otwierające dostęp do rynku pracy (2) WIELKA BRYTANIA bez ograniczeń; uzależnienie możliwości korzystania z wybranych świadczeń społecznych od stażu pracy w Wielkiej Brytanii i Irlandii Możliwości zatrudnienia -branża hotelarska, gastronomiczna, budowlana -nauczyciele – warunek!!! doskonała znajomość języka angielskiego -elektronicy, informatycy -lekarze, pielęgniarki Formalności -wymóg rejestracji poprzez oświadczenie złożone w ciągu 30 dni od podjęcia pracy -jednorazowa opłata rejestracyjna – 50 GBP

4 Państwa liberalizujące zasady dostępu do rynku pracy (1) DANIA projekt – konieczność otrzymania zezwolenia przez 2 lata; w większości przypadków zezwolenie wydawane automatycznie i bez opłat, w niektórych przypadkach po przeprowadzeniu badań rynku pracy Możliwości zatrudnienia -głównie profesjonaliści i osoby z dużym doświadczeniem zawodowym -prace sezonowe

5 Państwa liberalizujące zasady dostępu do rynku pracy (2) FINLANDIA projekt – zastąpienie zezwoleń na pracę decyzjami (26 Euro zamiast 150) wydanie decyzji poprzedzone badaniami rynku pracy praca sezonowa w rolnictwie i ogrodnictwie – bez decyzji Możliwości zatrudnienia -specjaliści IT (programiści, specjaliści od sieci i aplikacji komputerowych); zatrudnienie przy dużych i długoterminowych projektach -wakacyjna praca dla studentów w charakterze akwizytorów (znajomość jęz. angielskiego) -praca sezonowa w rolnictwie i ogrodnictwie Formalności konieczność uzyskania pozwolenia na pracę przed wyjazdem

6 Państwa liberalizujące zasady dostępu do rynku pracy (3) NIDERLANDY uproszczone zasady uzyskania zezwoleń na pracę w wybranych sektorach, ogłaszanych w miarę potrzeb rynku pracy (bez analiz rynku pracy); przez 2 lata konieczność uzyskania zezwoleń na pracę Możliwości zatrudnienia -prace w rolnictwie (zbiór owoców i warzyw, w szklarniach i na plantacjach) -branża budowlana -pakowanie towaru do handlu -pomoce domowe i opiekunki do dzieci -branża elektroniczna i informatyczna – wyższe wykształcenie i znajomość niemieckiego lub angielskiego Formalności -konieczność uzyskania (za pośrednictwem ambasady) pozwolenia na pobyt (w przypadku pobytu dłuższego niż 3 miesiące)

7 Państwa liberalizujące zasady dostępu do rynku pracy (4) NORWEGIA - utrzymany wymóg uzyskania pozwolenia na pobyt, równoznacznego z pozwoleniem na pracę (wydawane przez lokalne posterunki policji) warunek - zagwarantowana praca na pełen etat (umowa o pracę) z wynagrodzeniem norweskim - pierwsze pozwolenie na min. 1 rok, z możliwością przedłużenia. - możliwość 6-miesięcznego pobytu po zakończeniu pracy, ale bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych Możliwości zatrudnienia - pielęgniarki

8 Państwa utrzymujące ograniczenia dostępu (1) BELGIA przewidywane ograniczenia w okresie 2-letnim Możliwości zatrudnienia - brak możliwości legalnej pracy - możliwość 3-miesięcznego pobytu turystycznego - opiekunki do dzieci (wykupując półroczny kurs języka) - możliwość odbycia stażu (warunki: wiek lat, kwalifikacje zgodne z profilem stażu, znajomość języka) ISLANDIA, LICHTENSTEIN, LUKSEMBURG ograniczenia w okresie 2-letnim PORTUGALIA prawdopodobny 2-letni okres ograniczeń Możliwości zatrudnienia - praca sezonowa przy zbiorach owoców cytrusowych - budownictwo, kierowcy, mechanicy

9 Państwa utrzymujące ograniczenia dostępu (2) HISZPANIA zapowiadane ograniczenia przez 2 lata zapowiedzi otwarcia rynku przez nowego premiera Umowa dwustronna o wzajemnym przepływie pracowników (maj 2002): -zatrudnienie stałe, na okres początkowy co najmniej 1 roku -zatrudnienie krótkoterminowe, w tym sezonowe, do 9 m-cy w roku -w charakterze stażysty na okres 12 m-cy z możliwością przedłużenia do 18 m-cy pracy łącznie Możliwości zatrudnienia -prace sezonowe – przy zbiorach owoców, -ogrodnicy, budowlani, kierowcy -hotelarstwo i gastronomia

10 Państwa utrzymujące ograniczenia dostępu (3) AUSTRIA zapowiadany 7-letni okres trwania ograniczeń oczekiwane zawarcie umów dwustronnych prawny zakaz wykonywania legalnej pracy wakacyjnej przez studentów możliwości zatrudnienia - sezon letni - zbiór owoców i warzyw - sezon narciarski - hotele i gastronomia Formalności - zgody urzędu ds. zatrudnienia wystawiana na wniosek pracodawcy, - wiza pracownicza

11 Państwa utrzymujące ograniczenia dostępu (4) FRANCJA Przewidywane ograniczenia w okresie 2-letnim, rozważany okres 5-letni Umowy o zatrudnieniu stażystów (1990r.) i polskich pracowników (1992r.) do prac sezonowych: -stażyści – od 18 do 35 lat, z wykształceniem co najmniej zasadniczym zawodowym i znajomością języka umowa na 1 rok, z możliwością przedłużenia o 6 m-cy -pracownicy sezonowi – do 6 m-cy w pełnym wymiarze czasu pracy i na czas określony zgodnie z ustawodawstwem francuskim Możliwości zatrudnienia -prace sezonowe – winobranie, zbiór owoców, -gastronomia, hotelarstwo -parki rozrywki (Disneyland) -opieka nad ludźmi starszymi

12 Państwa utrzymujące ograniczenia dostępu (5) NIEMCY oczekiwany 7-letni okres stosowania ograniczeń, wprowadzone rozwiązania przejściowe na 2 lata Umowy dwustronne dotyczące: pracowników-gości – (1990r.) od 12 do 18 m-cy pracowników sezonowych – dla osób powyżej 18 lat, na okres do 3 m-cy pracy wakacyjnej studentów – wyłącznie studiów dziennych, od 18 do 30 lat, z dobrą, potwierdzoną znajomością języka niemieckiego Możliwości zatrudnienia -sezonowe prace w rolnictwie, leśnictwie, ogrodnictwie, gastronomii lub hotelarstwie -piekarze, cukiernicy, kucharze -pielęgniarki, rehabilitanci Formalności - uzyskanie wizy i pozwolenia na pracę przed wyjazdem - obowiązek zameldowania się w gminie, po przyjeździe do Niemiec

13 Państwa utrzymujące ograniczenia dostępu (6) SZWAJCARIA zapowiadane ograniczenia w okresie 7-letnim Umowy dwustronne w sprawie wymiany stażystów (1993r.) -dla osób od 18 do 30 lat, czas trwania – 12 m-cy z możliwością przedłużenia do 18 m-cy łącznie Formalności - zainteresowany sam szuka pracodawcy - otrzymana zgoda na zatrudnienie jest podstawą do otrzymania wizy z prawem do pracy

14 Państwa, które nie podjęły jeszcze decyzji (1) GRECJA -decyzję ma podjąć nowy rząd -zatrudnienie głównie dla studentów w branży turystycznej oraz marynarzy, architektów i inżynierów budowlanych SZWECJA -propozycja utrzymania wymogu zezwoleń na co najmniej 2 lata, decyzja podczas głosowania parlamentarnego 28 kwietnia Możliwości zatrudnienia -lekarze, pielęgniarki, personel medyczny -ogrodnictwo, rolnictwo, zbiory runa leśnego Formalności -posiadanie pisemnej oferty pracy od konkretnego pracodawcy -konieczność uzyskania przed wyjazdem pozwolenia na pracę -przy pracy powyżej 3 m-cy konieczność uzyskania pozwolenia na pobyt

15 Państwa, które nie podjęły jeszcze decyzji (2) WŁOCHY prawdopodobnie ograniczenia w okresie 2 lat Możliwości zatrudnienia -prace sezonowe przy zbiorze owoców i warzyw -hotelarstwo, gastronomia (dla osób ze znajomością języka włoskiego) -personel medyczny -branża budowlana -pomoc domowa Formalności -zainteresowany sam szuka pracodawcy i podpisuje kontrakt -pracodawca występuje do urzędu pracy o zgodę na zatrudnienie Polaka -zgoda stanowi podstawę do uzyskania wizy

16 Państwa przystępujące do UE po 1 maja 2004r. Otwierające w pełni dostęp do krajowych rynków pracy dla obywateli nowych i obecnych państw członkowskich UE -Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa Państwa zapowiadające ograniczenia równoważne wobec obywateli obywateli obecnych państw członkowskich UE -Słowenia, Węgry, Państwa stosujące ograniczenia dostępu do rynku pracy wobec obywateli UE -Malta – do 7 lat Państwa, które nie podjęły jeszcze decyzji -Słowacja