Leasing Wybrane zagadnienia

Plan Pojęcie leasingu Klasyfikacja leasingu Ewidencja leasingu Leasing a prawo podatkowe Leasing a obowiązek badania sprawozdania finansowego

Leasing Lease (ang.) wynajmowanie dzierżawienie

Podstawy prawne leasingu Kodeks Cywilny Ustawa o rachunkowości MSR 17 KSR nr 5 Leasing, najem i dzierżawa Ustawa o podatku dochodowym

Kodeks Cywilny Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Kodeks Cywilny Według Kodeksu Cywilnego przedmiotem leasingu mogą być: rzeczy ruchome (maszyny, urządzenia, środki transportu, komputery) nieruchomości (budynki, budowle, lokale, grunty).

Kodeks Cywilny KC nie wspomina o prawach majątkowych, prawach autorskich i innych wartościach niematerialnych. Te prawa i wartości są zaliczane do przedmiotu leasingu w przepisach podatkowych i o rachunkowości.

Ustawa o rachunkowości Jeżeli jednostka przyjęła do używania obce środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze stron – finansujący, oddaje drugiej stronie – korzystającemu, środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne do odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na czas oznaczony, środki te zalicza się do aktywów trwałych korzystającego, jeżeli umowa spełnia jeden z warunków: przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia, . . .

MSR 17 Umowa na mocy której w zamian za opłatę lub serie opłat, leasingodawca przekazuje leasingobiorcy prawo do użytkowania danego składnika aktywów, które zawierają postanowienia dające dzierżawcy prawo do nabycia tytułu prawnego do tego składnika aktywów pod warunkiem spełnienia uzgodnionych warunków (tzw. umowy dzierżawy z opcją zakupu).

KRS 5 Umowa leasingu - jest to umowa leasingu nazwana w kodeksie cywilnym. Umowami leasingu w rozumieniu Standardu są również umowy najmu i dzierżawy.

Ustawa o podatku dochodowym Według ustawy o podatku dochodowym przedmiotem leasingu mogą być: podlegające amortyzacji środki trwałe, podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne, grunty.

Ustawa o podatku dochodowym W zakresie środków trwałych obejmuje to: budynki i lokale oraz budowle, grunty i inne nieruchomości, maszyny, urządzenia i środki transportu, w tym samochody osobowe i ciężarowe, zespoły komputerowe, inne przedmioty i rzeczy ruchome.

Ustawa o podatku dochodowym W zakresie WNiP leasing obejmuje: prawa do lokalu, prawa autorskie i pokrewne prawa majątkowe, oprogramowanie, licencje, Know-how.

Kryteria klasyfikacji leasingu Liczba podmiotów występujących w transakcji Czas trwania umowy w stosunku do okresu ekonomicznej użyteczności Charakter zobowiązań wynikających z zawartej umowy Rodzaj dóbr będących przedmiotem leasingu Obowiązki przejęte przez strony umowy Kryterium zwrotu kosztów Czas trwania umowy Opcje zawarte w umowie

Liczba podmiotów występujących w transakcji Leasing pośredni Między producentem a klientem pośredniczy firma leasingowa, która kupuje sprzęt od producenta, a następnie oddaje go w leasing klientowi Leasing bezpośredni Producent sprzętu jest jednocześnie leasingodawcą

Czas trwania umowy w stosunku do okresu ekonomicznej użyteczności

Leasing operacyjny czas trwania umowy jest krótszy od gospodarczej używalności przedmiotu leasingu Suma opłat znacznie niższa od wartości rzeczy, z zasady w wyniku jednej transakcji finansujący nie odzyskuje całości nakładów związanych z nabyciem rzeczy

Leasing finansowy - Zawierany na czas zbliżony do okresu jego gospodarczej używalności z zagwarantowanym prawem zakupu tego dobra po okresie trwania umowy (tzw. opcja zakupu), Czas trwania 3-10 lat Przedmiotem leasingu najczęściej są: nowe specjalistyczne maszyny i urządzenia, Koszty utrzymania przedmiotu leasingu ponosi leasingobiorca.

Charakter zobowiązań wynikających z zawartej umowy Leasing zwrotny Leasing lombardowy Leasing tenecyjny

Leasing lombardowy Cechą wyróżniającą dla leasingu lombardowego jest podwyższenie wpłaty początkowej dokonywanej przez leasingobiorcę nawet do 50% wartości przedmiotu leasingu przy zapewnieniu niskich wymagań wobec leasingobiorcy. Obniżenie wymagań wobec leasingobiorcy jest związane z podwyższoną wpłatą początkową, stanowiącą zabezpieczenie dla leasingodawcy. Ma to służyć uproszczeniu procedury leasingowej i zmniejszeniu formalności jakie dotyczą innych rodzajów leasingu. Aby skorzystać z tej formy leasingu konieczne jest zatem posiadanie środków finansowych. Zaletą jest natomiast brak konieczności wykazywania przyszłego dochodu w momencie zawierania umowy leasingu.

Leasing tenencyjny Przedmiotem transakcji jest oddanie za odpłatnością do użytkowania przedmiotu (środka) na zasadach zbliżonych do leasingu zwrotnego, jednak prawo własności leasingowanego przedmiotu nie jest przenoszone na finansującego, a korzystać z przedmiotu leasingu może podmiot inny niż właściciel i finansujący.

Leasing tenencyjny W innym rozumieniu leasing tenencyjny polega na stworzeniu konstrukcji prawnej w oparciu o umowę tenencji (dzierżenia) i użytkowania przedmiotu leasingu przez leasingodawcę od właściciela oraz leasingowania przedmiotu leasingu leasingobiorcy przez leasingodawcę. Leasing tenencyjny pozwala na uniknięcie opłat skarbowych, notarialnych i sądowych powstających podczas obrotu nieruchomościami.

Rodzaj dóbr będących przedmiotem leasingu Leasing dóbr inwestycyjnych

Rodzaj dóbr będących przedmiotem leasingu Leasing dóbr konsumpcyjnych

Leasing czysty Leasing pełny Obowiązki przejęte przez strony umowy (koszty naprawy, konserwacji, remontów, ubezpieczenia) Leasing czysty Obowiązki przejmuje leasingobiorca Leasing pełny Obowiązki obciążają leasingodawcę

Kryterium zwrotu kosztów Leasing z pełnym zwrotem kosztów Leasing z częściowym zwrotem kosztów

Czas trwania umowy Leasing krótkoterminowy (do 3 lat) Leasing średnioterminowy (3-10 lat) Leasing długoterminowy (powyżej 10 lat)

Opcje zawarte w umowie Leasing z opcją zwrotu przedmiotu leasingu, Leasing z opcją sprzedaży, Leasing z opcją przedłużenia kontraktu

Ustawa o rachunkowości a MSR 17/KRS 5 Przyjęte kryteria dot. Klasyfikacji leasingu według Ustawy o rachunkowości i MSR 17/KRS 5 za prawie jednakowe.

Leasing a zasady rachunkowości Treść ekonomiczna transakcji, a nie prawna forma umowy decyduje o klasyfikacji umowy leasingu (leasing finansowy czy operacyjny)

Leasing finansowy a operacyjny Leasing finansowy – jeżeli umowa leasingu spełnia jeden z siedmiu warunków wymienionych w Ustawie o rachunkowości. Leasing operacyjny – jeżeli umowa nie spełnia żadnego z wymienionych warunków.

Siedem warunków wymienionych w Ustawie o rachunkowości 1) przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na który została zawarta; 2) zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia; 3) okres, na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego lub prawa majątkowego, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu. Prawo własności przedmiotu umowy może być, po okresie, na jaki umowa została zawarta, przeniesione na korzystającego;

Siedem warunków wymienionych w Ustawie o rachunkowości 4) suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu. Do sumy opłat nie zalicza się płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli korzystający pokrywa je niezależnie od opłat za używanie;

Siedem warunków wymienionych w Ustawie o rachunkowości 5) zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie; 6) przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający; 7) przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego. Może on być używany wyłącznie przez korzystającego, bez wprowadzania

Ujęcie umów leasingu finansowego w księgach rachunkowych Pozycja Finansujący Korzystający Przedmiot leasingu Należność Środki trwałe oraz zobowiązania Część odsetkowa opłaty leasingowej Przychody finansowe Koszty finansowe Amortyzacja Nie dotyczy Koszty działalności operacyjnej Część kapitałowa Opłaty leasingowej Zmniejsza należność Zmniejsza zobowiązanie

Regulacje dot. leasingu Ustawa o rachunkowości nie definiuje szczegółowych zasad ujęcia operacji leasingowych, więc należy korzystać z MSR 17 LEASING/KRS 5

Leasing wg KSR 5 Leasing finansowy - jest to umowa leasingu, która spełnia przynajmniej jeden z warunków określonych w art. 3. ust. 4 Ustawy. Przedmiot umowy leasingu finansowego jest zaliczany do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych korzystającego i ten dokonuje odpisów amortyzacyjnych.

Leasing wg KSR 5 Leasing operacyjny - jest to umowa leasingu inna niż umowa leasingu finansowego. Obejmuje ona również umowy najmu i dzierżawy, które nie przewidują zasadniczo przeniesienia całego ryzyka i korzyści na korzystającego. Przedmiot umowy leasingu operacyjnego zaliczany jest do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych finansującego i ten dokonuje odpisów amortyzacyjnych.

Ujęcie operacji transakcji leasingu finansowego przez korzystającego wg MSR 17 Wartość przedmiotu leasingu ujmowana jest w aktywach trwałych jako środek trwały lub wartość niematerialna i prawna, a drugostronnie jako zobowiązanie Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się według zasad przyjętych dla własnych środków, Wartość początkowa przedmiotu leasingu ustalona w momencie rozpoczęcia umowy jest równa jego wartości rynkowej (najczęściej cena nabycia) lub bieżącej (zdyskontowanej) wartości opłat leasingowych jeżeli jest ona niższa,

Ujęcie operacji transakcji leasingu finansowego przez korzystającego wg MSR 17 Opłaty leasingowe muszą być podzielone na część stanowiącą spłatę zobowiązania oraz koszty finansowe Koszty finansowe powinny być tak rozliczone w poszczególnych okresach, aby uzyskać stała okresową stopę procentową w stosunku do niespłaconego zobowiązania z tytułu kapitału (wartość przedmiotu leasingu) w każdym z okresów obrachunkowych.

Ujęcie umów leasingu finansowego w księgach korzystającego, gdy części odsetkowe opłat leasingowych są fakturowane na bieżąco Pozycja Wn Ma Kwota zobowiązania długoterminowego wraz z VAT (określona w fakturze VAT) Rozliczenie zakupu Pozostałe rozrachunki Kwota VAT Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT Przyjęcie do użytkowania środka trwałego (suma części kapitałowej) Środki trwałe przyjęte w leasing Zapłata opłaty leasingowej Rachunki i kredyty bankowe Część odsetkowa opląty leasingowe na bieżąco obciążające koszty okresu Koszty finansowe Amortyzacja środka trwałego przyjętego w leasing Koszty według rodzaju - amortyzacja Umorzenie środków trwałych przyjętych w leasing

Zakończenie umowy leasingu finansowego Warianty czynności po zakończeniu umowy leasingu finansowego: Przejęcie przedmiotu umowy przez korzystającego bez wniesienia dodatkowej opłaty (leasingobiorca staje się prawnym właścicielem użytkowanego obiektu). Sprzedaż przedmiotu umowy leasingu. Zwrot obiektu udostępniającemu.

Ujęcie leasingu finansowego u finansującego zgodnie z MSR 17 Finansujący w bilansie wykazuje: Aktywa będące przedmiotem leasingu finansowego, nie jako majątek, lecz jako należność, w kwocie równej opłacie leasingowej netto (to znaczy zdyskontowanej wartości opłat leasingowych, a więc aktualnych należności, ale bez przyszłych odsetek), Zarachowuje przychody finansowe z tytułu leasingu zgodnie z zasadą ostrożności, w sposób odzwierciedlający stałą, okresową stopę procentową zwrotu nie spłaconej naleznej lokaty.

Wpływy finansującego w przypadku leasingu finansowego Zwrot zaangażowanego kapitału Odsetki i pozostały zysk pokrywający koszty obsługi kapitału zaangażowanego oraz koszty ogólne

Wydatki finansującego Wydatek na zakup przedmiotu leasingu, Koszty finansowe, Koszty ogólne.

Leasing operacyjny Okres trwania umowy jest krótszy od okresu ekonomicznej przydatności przedmiotu leasingu, Suma opłat leasingowych za okres trwania umowy jest zazwyczaj niższa od wartości przedmiotu leasingu,

Leasing operacyjny wg MSR 17 Korzystający ujmuje w księgach wyłącznie opłaty leasingowe przewidziane w umowie.

Leasing operacyjny wg MSR 17 W rachunku zysków i strat finansującego dominują przychody z tytułu świadczenia usług leasingowych, a główną pozycję kosztów stanowi amortyzacja przedmiotu leasingu oraz odsetki, jakie finansujący ponosi w związku z zakupem na kredyt majątku będącego przedmiotem leasingu.

Ujęcie umów leasingu operacyjnego w księgach korzystającego Pozycja Wn Ma Protokół przyjęcia środka trwałego do użytkowania Środki trwałe przyjęte w leasing (ujmuje się pozabilansowo) - Suma faktury wraz z VAT Rozliczenie zakupu Rozrachunki z dostawcami Naliczony podatek VAT Rozrachunki publiczno-prawne z urzędem skarbowym z tytułu VAT Opłata leasingowa Koszty według rodzaju – usługi obce Zapłata raty leasingowej Rachunki i kredyty bankowe Protokolarny zwrot środka trwałego po upływie okresu umowy Środki trwałe przejęte w leasingu (ujmuje się pozabilansowo)

Leasing a MSR 17 Kwalifikacja umów leasingu wg MSR zależy od treści ekonomicznej transakcji, a nie od formy prawnej.

Leasing a MSR 17 Umowa leasingowa zaliczana jest do leasingu finansowego, jeżeli następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków z tytułu posiadania przedmiotu leasingu.

Leasing a ujęcie podatkowe Według przepisów podatkowych wyróżnia się: Leasing operacyjny – amortyzacji dokonuje finansujący, Leasing finansowy (kapitałowy) – amortyzacji dokonuje korzystający , Leasing gruntów – nie podlega amortyzacji

Leasing operacyjny a ujęcie podatkowe Cechy leasingu operacyjnego według ustaw podatkowych: Umowa jest zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, w przypadku podlegających amortyzacji m. in. Rzeczy ruchomych, albo została zawarta na okres co najmniej 10 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości, Suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny VAT, nie jest niższa od wartości początkowej przedmiotu leasingu.

Leasing operacyjny a ujęcie podatkowe Leasingobiorca zalicza przy leasingu operacyjnym do kosztów uzyskania przychodów: Opłaty leasingowe (Czynsz inicjalny, raty leasingowe), Wydatki eksploatacyjne, Składki ubezpieczeniowe (jeżeli z treści umowy wynika, że korzystający jest zobowiązany ubezpieczyć przedmiot umowy).

Leasing finansowy a ujęcie podatkowe Cechy leasingu finansowego według ustaw podatkowych: Umowa zawarta jest na czas oznaczony (ale nie ma ograniczeń co do czasu trwania umowy), Suma ustalonych w umowie opłat, pomniejszona o należny VAT, odpowiada co najmniej wartości początkowej przedmiotu leasingu, Umowa zawiera postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie umowy leasingu dokonuje korzystający.

Leasing finansowy a ujęcie podatkowe Leasingobiorca zalicza przy leasingu finansowym do kosztów uzyskania przychodów: Część odsetkową raty, Odpisy amortyzacyjne, Wydatki z tytułu eksploatacji, remontów, konserwacji, Składki ubezpieczeniowe, jeżeli na podstawie umowy zobowiązany jest do ich płacenia. Strony umowy leasingu ustalają (dobrowolnie) harmonogram spłat rat leasingowych i proporcje części odsetkowej i części kapitałowej raty.

Leasing gruntów według prawa podatkowego Cechy umowy leasingu gruntów: Powinna być zawarta na czas oznaczony, Suma opłat leasingowych powinna odpowiadać co najmniej wartości gruntów równej wydatkom na ich nabycie.

Leasing gruntów według prawa podatkowego Zgodnie z ustawami o podatku dochodowym w sytuacji gdy przedmiotem leasingu są grunty, a umowa została zawarta na czas oznaczony i suma ustalonych w niej opłat odpowiada co najmniej wartości gruntów równej wydatkom na ich nabycie, to wówczas do przychodów finansującego i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się opłat ustalonych w tej umowie, ponoszonych przez korzystającego w podstawowym okresie tej umowy z tytułu używania gruntów, w części stanowiącej spłatę wartości tych gruntów. Przychodem finansującego oraz odpowiednio kosztem korzystającego jest jedynie odsetkowa część opłaty leasingowej.

Kwalifikacji leasingu dokonuje się na dzień rozpoczęcia leasingu. Obowiązek badania sprawozdania finansowego a kwalifikacja umów leasingowych Kwalifikacji leasingu dokonuje się na dzień rozpoczęcia leasingu. Jeżeli na ten dzień roczne sprawozdanie finansowe korzystającego nie podlega obowiązkowi badania, może on nie stosować przepisów ustawy o rachunkowości i do kwalifikacji umów leasingowych zastosować zasady określone w przepisach podatkowych.

Obowiązek badania sprawozdania finansowego a kwalifikacja umów leasingowych Zgodnie z ustawa o rachunkowości zmiana okoliczności – np. później wystąpi obowiązek badania ksiąg, nie powoduje zmiany kwalifikacji umowy leasingowej dla celów rachunkowych.

Obowiązek badania sprawozdania finansowego a kwalifikacja umów leasingowych W sytuacji gdy sprawozdanie finansowe korzystającego nie podlega obowiązkowi badania i ogłaszania może on dokonać następującej kwalifikacji umów, według zasad określonych: w ustawie o rachunkowości (jako leasing finansowy) lub w przepisach podatkowych (jako leasing operacyjny). Na w/w uproszczenie pozwala Ustawa o rachunkowości, ale dotyczy to tylko korzystających, których sprawozdanie nie podlega obowiązkowi badania rocznych sprawozdań finansowych.