Płazy- zwierzęta dwóch środowisk mgr Ilona Marciniak

Systematyka Filogeneza Charakterystyka Budowa morfologiczna Budowa anatomiczna Rozmnażanie Znaczenie

Systematyka Gromada: Płazy (Amphibia) Podgromada: Płazy tarczogłowe (†Labyrinthodontia) Podgromada: Płazy współczesne (Lissamphibia) Rząd: Ogoniaste (Urodela)- salamandra, traszka górska. Rząd: Bezogonowe (Anura)- żaba trawna, żaba zielona, rzekotka, ropucha szara. Rząd: Beznogie (Apoda)- marszczelec.

Filogeneza najstarsze szczątki znane są sprzed 350 mln lat (płazy tarczogłowe), ichtiostega (rybopłaz), płazy tarczogłowe rozwinęły się w karbonie i permie, wymarły w mezozoiku.

Charakterystyka ciało składa się z: silniej rozwinięte odnóża tylne, głowy, tułowia, ogona (u bezogoniastych nie występuje), silniej rozwinięte odnóża tylne, pomiędzy palcami tylnej kończyny występuje błona pławna, występuje rozwój złożony, larwa to kijanka, żyją w dwóch śtrodowiskach- wodnym i lądowym, występuje uścisk godowy- amplexus, ciało pokryte śluzem, Film slajd 13

Budowa morfologiczna ciało składa się z : skóra pokryta śluzem głowy, tułowia, ogona, kończyn, skóra pokryta śluzem występują chromatofory- komórki barwnikowe

Budowa anatomiczna

szkielet

Szkielet Osiowy w ażurowej czaszce znajdują się dwa kłykcie potyliczne (dają ruchome połączenie czaszki z kręgosłupem) końcowe łuki skrzelowe tworzą szkielet krtani część łuku gnykowo- żuchwowego przekształcona jest w strzemiączko wyróżniamy 4 odcinki kręgosłupa (szyjny, piersiowy, krzyżowy i ogonowy) atlas (dźwigacz) to pierwszy kręg szyjny urostyl (zrośnięte kręgi ogonowe u bezogonowych)

PAS Barkowy składa się z obojczyka, kości kruczej i łopatki pas barkowy utracił łączność z czaszką

Pas miednicowy kość biodrowa, kość kulszowa, kość łonowa

Kończyny kości przedramienia (łokciowa i promieniowa) oraz podudzia (goleniowa i strzałkowa) w przednich kończynach występują 4 palce w tylnych 5 palców.

Układ pokarmowy odcinki: zdobycz przykleja się do języka, organizmy drapieżne, odcinki: otwór gębowy, jama gębowo- gardzielowa, przełyk żołądek, jelito, kloaka zdobycz przykleja się do języka, zdobycz połykają w całości, kiedy żaba połyka, gałki oczne zapadają się w oczodoły dzięki czemu przepychają pokarm do przełyku.

Układ oddechowy - larwy płazów oddychają skrzelami, - płuca płazów są workowate, muszą być stale chronione przed wyschnięciem, - płazy mogą oddychać przez skórę, - wentylację płuc umożliwiają ruchy jamy gębowej, - aktywna zmiana objętości płuc uniemożliwiona jest ze względu na nieobecność klatki piersiowej (pompa gębowo- gardzielowa pomaga w wentylacji), - płazy wydają dźwięki.

Żaba jeziorkowa

Układ krążenia występują trzy obiegi krwi: płucny, ustrojowy, skórny, serce składa się z : zatoki żylnej, dwóch przedsionków, komory (z blaszkami i beleczkami utrudniającymi mieszanie krwi), stożek tętniczy i pień płucny,

Układ wydalniczy Układ wydalniczy płazów składa się z parzystych podłużnych nerek typu pranercza. Mocz, słaby roztwór mocznika i amoniaku, spływa z nich moczowodami do pęcherza moczowego, będącego uchyłkiem kloaki.

Układ nerwowy Narządy zmysłów: narząd wzroku - oczy płazów przystosowane są do odbierania wrażeń wzrokowych na lądzie. Występują powieki; soczewka jest dwuwypukła, a rogówka wypukła. Akomodacja zachodzi dzięki zmianie odległości soczewki od siatkówki., narząd słuchu błona bębenkowa i strzemiączko), narząd węchu zbudowany jest z torebek węchowych, które mają połączenie ze środowiskiem zewnętrznym za pośrednictwem nozdrzy. Płazy mają również zdolność do odbierania wrażeń smakowych oraz narząd zmysłowy w postaci linii nabocznej.

Układ rozrodczy SAMICE- Składa się z parzystych jajników i jajowodów uchodzących do kloaki. Charakteryzują się one wyraźnymi zmianami cyklicznymi. W okresie poprzedzającym owulację i składanie jaj są najsilniej rozwinięte. Z jajnikami łączą się ciała tłuszczowe, które służą do odżywiania jajników i dojrzewających w nich oocytów. Podczas owulacji jaja wypadają do jamy ciała, a stamtąd są wychwytywane przez lejki jajowodów. W jajowodzie uzyskują osłonki białkowe, a następnie gromadzą się w końcowej części jajowodu zwanej pseudomacicą. U płazów ogoniastych jaja nie gromadzą się w pseudomacicy, lecz są składane w miarę przechodzenia przez jajowód.

SAMCE - Składa się z parzystych jąder, leżących w pobliżu nerek SAMCE - Składa się z parzystych jąder, leżących w pobliżu nerek. Płazy nie mają nasieniowodów. Plemniki powstałe w jądrach przechodzą do kanalików nerkowych, a stamtąd do przewodu moczowo-płciowego, który przed kloaką tworzy rozszerzenie zwane pęcherzykiem nasiennym. Z jądrami łączą się ciała tłuszczowe.

Miłosne igraszki ropuch

Rozmnażanie U płazów bezogonowych zapłodnienie jest zewnętrzne, a u płazów beznogich i większości ogoniastych - wewnętrzne. Większość jest jajorodna, ale występują też gatunki jajożyworodne i żyworodne.

Ampleksus- uściśk godowy

Bruzdkowanie żaby Xenopus laevis http://www.luc.edu/faculty/wwasser/dev/cleavage. mov

Neotenia- jako jeden ze sposobów rozmnażania się płazów Neotenia jest to proces płciowego rozmnażania się larw Aksolotl - zdolna do rozrodu larwa Ambystoma mexicanum

Znaczenie Niegdyś wykorzystywane w labolatoriach, Przysmak kulinarny, Niszczą szkodniki- owady Wszystkie płazy są pod ochroną!!!

Strony www: http://scienceblogs.com/tetrapodzoology/2007/10/frogs_toads_sheer_untold_awesomen ess.php http://i15.ebayimg.com/02/s/000/77/3e/7faf_2.JPG http://www.kuria.gliwice.pl/~adit/teksty/biologia/eunuk.html http://www.istockphoto.com/file_search.php?action=file&lightboxID=2093531 http://pl.wikipedia.org/wiki/P%C5%82uco http://www.scholaris.pl/cms/view_all.php?id=lekcja_kr%C4%99gowce_912 http://pl.wikipedia.org/wiki/P%C5%82azy#Kr.C4.99gos.C5.82up http://zdch.amu.edu.pl/IDPP/IDPP991108A/plazy/ppp5.jpg http://www.gadyiplazypolski.amend.pl/images/rys/salamandra_salamamdra.jpg http://fotografia.biolog.pl/albums/userpics/normal_%AFaba%20trawna%20(Rana%20t emporaria).jpg http://www.faunaflora.com.pl/archiwum/2006/czerwiec/smoki_1.jpg

Bibliografia J. Belerstet, W. Lewiński, J. Prokop, K. Sabath, G. Skirmunt „Biologia podręcznik 1 zakres rozszerzony”. Operon. Gdynia 2005. J. Grzegorek, E. Jastrzębska, E. Pyłka-Gutowska „Zoologia- podręcznik dla liceum ogólnokształcącego”. Prószyński i s-ka. W-wa 1998.

KONIEC