FINANSE MIĘDZYNARODOWE Dr Katarzyna Sum Katedra Finansów Międzynarodowych Szkoła Główna Handlowa w Warszawie FINANSE MIĘDZYNARODOWE Finanse międzynarodowe 120180-1165

Materiały dostępne na: Na początek Materiały dostępne na: http://akson.sgh.waw.pl/~ksum/ Kontakt: ksum@sgh.waw.pl Konsultacje: po umówieniu mailowym Finanse międzynarodowe 120180-1165

Warunki zaliczenia przedmiotu Test wielokrotnego wyboru Zakres egzaminu- tematy objęte sylabusem dostępne na stronie http://akson.sgh.waw.pl/~ksum/ Finanse międzynarodowe 120180-1165

Finanse międzynarodowe 120180-1165 Ogólny zarys wykładu Międzynarodowe rynki finansowe Bilans płatniczy Współczesne problemy z zakresu finansów międzynarodowych Finanse międzynarodowe 120180-1165

Literatura podstawowa P. Krugman, M.Obstfeld, International economics: theory and policy, Pearson, Addison Wesley, Boston 2009 Finanse międzynarodowe 120180-1165

Pojęcie i funkcje rynku finansowego Przepływ oszczędności z gospodarstw domowych do przedsiębiorstw Alokacja oszczędności Oferowanie instrumentów umożliwiających zarządzanie finansowe Finanse międzynarodowe 120180-1165

Klasyfikacja rynków finansowych Rynek pieniężny Rynek kapitałowy Rynek walutowy Rynek instrumentów pochodnych Finanse międzynarodowe 120180-1165

Rynek transakcji kasowych i terminowych Rynek transakcji kasowych (spot)- transakcja dokonana w ciągu 2 dni roboczych- instrumenty pierwotne Rynek transakcji terminowych (forward)- transakcja odroczona do 30,90 lub 180 dni- instrumenty pochodne Finanse międzynarodowe 120180-1165

Finanse międzynarodowe 120180-1165

Finanse międzynarodowe 120180-1165 Rynek pieniężny Umożliwia zarządzanie płynnością instytucji Krótkoterminowe pożyczki i depozyty (do 1 roku) Uczestnicy- banki Finanse międzynarodowe 120180-1165

Rynek pieniężny- instrumenty Krótkoterminowe (do 3 miesięcy) Repurchase agreement (repo) –zawarcie dwóch przeciwstawnych transakcji na rynku spot i forward Długoterminowe (3 miesiace-1 rok) Bony skarbowe- emitowane przez rządy Certyfikaty depozytu- emitowane przez banki Bony komercyjne – emitowane przez firmy Finanse międzynarodowe 120180-1165

Finanse międzynarodowe 120180-1165 Rynek kapitałowy Umożliwia pozyskanie lub alokację kapitału Pozyskiwanie długoterminowego kapitału Rynek akcji i obligacji Uczestnicy Rynek akcji- emitenci (firmy) nabywcy instytucjonalni i indywidualni Rynek obligacji- emitenci (rządy), nabywcy instytucjonalni Finanse międzynarodowe 120180-1165

Finanse międzynarodowe 120180-1165 Rynek walutowy Umożliwia wymianę walut w celu dokonywania płatności międzynarodowych Uczestnicy: banki komercyjne i inwestycyjne, banki centralne, firmy handlowe, fundusze inwestycyjne i hedgingowe działając jako: Hedgers, arbitrażysci, spekulanci Finanse międzynarodowe 120180-1165

Finanse międzynarodowe 120180-1165 Rynek walutowy Transakcje spot Transakcje walutowe Futures Transakcje walutowe Swap Opcje walutowe Finanse międzynarodowe 120180-1165

Rynek instrumentów pochodnych Umożliwia uczestnikom rynku zabezpieczenie przed ryzykiem zmian cen Cena instrumentów oparta na cenie instrumentu bazowego Uczestnicy: banki komercyjne i inwestycyjne, banki centralne, firmy handlowe, fundusze inwestycyjne i hedgingowe działając jako: Hedgers, arbitrażysci, spekulanci Finanse międzynarodowe 120180-1165

Rynek instrumentów pochodnych Transakcje Forward Swapy Opcje Finanse międzynarodowe 120180-1165

Pośrednicy na rynkach finansowych Banki komercyjne Banki inwestycyjne Fundusze inwestycyjne i firmy ubezpieczeniowe Fundusze hedgingowe Finanse międzynarodowe 120180-1165

Pozyskanie kapitału- banki vs rynki finansowe Rynki finansowe mogą podjąć większe ryzyko niż banki Niższa premia za ryzyko + brak konieczności depozytu zabezpieczającego  niższy koszt pozyskania kapitału Rynki finansowe są bardziej zorientowane na przyszłość niż banki Monitorowanie efektywności firmy przez inwestorów Finanse międzynarodowe 120180-1165

Obecne tendencje na rynkach finansowych Wzrost płynności rynków finansowych Wzrost znaczenia instrumentów pochodnych Wzrost znaczenia rynków kapitałowych Finanse międzynarodowe 120180-1165

Dzienny obrót na rynku walutowym Źródło: BIS Finanse międzynarodowe 120180-1165

Rynek walutowy-liczby Tylko 10% transakcji związanych z handlem, 90% spekulacja Centra finansowe: Londyn 36% wartości transakcji Nowy Jork 18% wartości transakcji Tokio 6% wartości transakcji Finanse międzynarodowe 120180-1165

Rynek walutowy-liczby Transakcje na rynku spot 37% obrotu na rynku walutowym 48% wzrost w latach 2007-2010 Transakcje na rynku forward 63% obrotu na rynku walutowym 7% wzrost w latach 2007-2010 Finanse międzynarodowe 120180-1165

Finanse międzynarodowe 120180-1165 Typy transakcji Hedging - zakład o kierunek zmian cen lub wykupienie „ubezpieczenia” Spekulacja i arbitraż- poszukiwanie nadzwyczajnych zysków Finanse międzynarodowe 120180-1165

Dzienny obrót na rynku walutowym wg instrumentu Źródło: BIS Finanse międzynarodowe 120180-1165

Finanse międzynarodowe 120180-1165 Swapy walutowe Instrument będący umową zamiany określonej kwoty jednej waluty na drugą po kursie spot przy jednoczesnym zawarciu transakcji odwrotnej po kursie forward w określonym czasie w przyszłości „Zakład” o kierunek zmiany kursu walutowego Przykład: firma chcąca zainwestować USD w papiery wartościowe denominowane w EUR potrzebująca USD ponownie za 3 miesiące Finanse międzynarodowe 120180-1165

Kontrakty walutowe futures Instrument będący umową zamiany określonej kwoty jednej waluty na drugą w określonym czasie w przyszłości po określonym kursie „Zakład” o kierunek zmiany kursu walutowego Przykład: Arbitrażysci spodziewający się znacznej zmienności kursu spot Finanse międzynarodowe 120180-1165

Finanse międzynarodowe 120180-1165 Opcje walutowe Instrument dający jego właścicielowi prawo lecz nie obowiązek kupna lub sprzedaży określonej kwoty waluty po określonym kursie Wykupienie „ubezpieczenia” przeciw zmianom kursu Opcje put i call Wystawca opcji jest zobowiązany do kupna lub sprzedaży określonej kwoty waluty jeżeli właściciel opcji chce zrealizować swoje prawo Finanse międzynarodowe 120180-1165

Finanse międzynarodowe 120180-1165 Opcje walutowe Przykład: Otrzymanie płatności w walucie obcej w nieokreślonym czasie przyszłości- opcja put Dokonanie płatności w walucie obcej nieokreślonym czasie przyszłości- opcja call Banki komercyjne oraz instytucje zarządzające dużymi inwestycjami za granicą Finanse międzynarodowe 120180-1165

Dzienny obrót na rynku instrumentów pochodnych Źródło: BIS Finanse międzynarodowe 120180-1165

Instrumenty pochodne oparte na stopie procentowej Forward rate agreement (FRA) Interest rate swap (IRS) Opcje na stopę procentową Finanse międzynarodowe 120180-1165

Dzienny obrót na rynku instrumentów pochodnych wg instrumentu Finanse międzynarodowe 120180-1165

Forward rate agreement Instrument będący umową o rozliczenie różnicy pomiędzy stopą procentową forward w dniu zawarcia umowy i stopą procentową w dniu rozliczenia umowy Przykład: zawarcie kontraktu FRA przy założeniu 3 miesięcznej lokaty w bonach skarbowych w celu zabezpieczenia się przed niekorzystną zmianą stopy procentowej Finanse międzynarodowe 120180-1165

Swap na stopę procentową Instrument będący umową o periodyczne rozliczanie różnicy pomiędzy długoterminową stopą procentową w dniu zawarcia kontraktu a krótkoterminową stopą procentową w przyszłych okresach Przykład: zawarcie kontraktu swap przy nabyciu 5 letnich obligacji, których kupno chcemy finansować 3 miesięczną odnawialną pożyczką Finanse międzynarodowe 120180-1165

Opcje na stopę procentową Instrument dający jego właścicielowi prawo lecz nie obowiązek do złożenia depozytu / ulokowania kredytu po określonej stopie procentowej Drogi instrument Konieczność faktycznego wykupienia „ubezpieczenia” przed zmianą cen W praktyce inwestorzy kupują i wystawiają opcje jednocześnie Finanse międzynarodowe 120180-1165

Finanse międzynarodowe 120180-1165 Spekulacja Możliwość stosowania dźwigni Możliwość złożenia małego depozytu Dzienne rozliczanie transakcji Wzrost ryzyka  wzrost potencjalnych zysków i strat Finanse międzynarodowe 120180-1165

Rynek instrumentów pochodnych-problemy Niewłaściwe użycie instrumentów pochodnych Niewłaściwa dystrybucja ryzyka na rynku finansowym Niewłaściwa ocena ryzyka Przykład: Spekulacje na opcjach walutowych w latach 2007-2008 Finanse międzynarodowe 120180-1165

Finanse międzynarodowe 120180-1165 Literatura P. Krugman, M.Obstfeld, International economics: theory and policy.Part II, Pearson, Addison Wesley, Boston 2009 A. Sławiński, Rynki finansowe, PWE, Warszawa 2006 Triennial Central Bank Survey, Foreign exchange and derivatives market activity in April 2010, Monetary and Economic Department, Bank of International Settlements, 2010. Finanse międzynarodowe 120180-1165