Gogolin - moje miasto - moja okolica

Historia i zabytki Gogolina

Dlaczego naszą miejscowość nazwano Gogolin? Już w 1223 roku pojawia się pierwsza wzmianka o Gogolinie. W dokumencie biskupa Wawrzyńca miejscowość określono nazwą Gogolino. Nazwa miejscowości pochodzi najprawdopodobniej od Gogola – gatunku dzikiej kaczki lub krzewu - głogu, który w dużych ilościach rósł na tych terenach.

- Pomnik Karolinki i Karliczka Symbol Gogolina - Pomnik Karolinki i Karliczka Pomnik Karolinki i Karliczka – symbol Gogolina – został odsłonięty 28 maja 1967 roku. Wykonał go opolski rzeźbiarz Józef Wencel. Pomnik znajduje się w takim miejscu, aby każdy, kto przejeżdża przez nasze miasto mógł go zobaczyć. Ten symbol Gogolina, występuje również w herbie naszego miasta.

Hymn Gogolina 1. Poszła Karolinka do Gogolina, a Karliczek za nią, z flaszeczką wina. 2. Wróć się Karolinko, bo jadą goście. Już się ja nie wrócę, już się ja nie wrócę, boch już na moście. 3. Przedała pierścień i zausznice, kupiła se folwark, kupiła se folwarki i kamienicę. 4. Pod tą kamienicą bronny koń stoi. Już się Karolinka już się Karolinka do ślubu stroi.

Kapliczka "na bagnach" Kapliczka została zbudowana w 1801 roku, w miejscu gdzie wypływa źródełko. Została ufundowana przez ród Gaszynów z Żyrowej, w podziękowaniu Matce Bożej, za to, że ich dziecko odzyskało wzrok po przemyciu twarzy wodą ze źródła.

Stacja kolejowa W 1842-1848 zbudowano pierwszą żelazną kolej na odcinku Wrocław - Opole – Gogolin – Kędzierzyn - Mysłowice. 1 listopada 1845 roku nastąpiło otwarcie linii kolejowej Opole – Kędzierzyn. 1 stycznia 1846 roku oddano do użytku nowoczesny dworzec kolejowy. Znajdowały się w nim: biura kolei, kasy, poczekalnia, gospoda, a nawet hotel dla podróżujących.

Wapienniki W 1846 powstały dwa pierwsze piece wapienne. Na terenie Gogolina powstało łącznie 46 pieców wapiennych. Rozwój przemysłu wapienniczego przyczynił się do znacznego rozwoju gospodarczego Gogolina.

Były szpital Szpital został wybudowany w latach 1898 – 1899 przy wsparciu Zakładów Wapienniczych. Szpital liczył początkowo 14 łóżek. W czasie I Wojny Światowej liczba łóżek wzrosła do 25, a w czasie II Wojny Światowej do 100.

Kościół Ewangelicki W latach 1908-09 w Gogolinie naprzeciwko szkoły wybudowano mały ewangelicki Kościółek. Msze w kościele odprawiano co 2 tygodnie. Pastorów dowożono z Krapkowic. Znajduje się w nim 20 ławek, na każdej stronie dziesięć.

Urząd Pocztowy w Gogolinie W listopadzie 1845 roku oddano do użytku budynek poczty. Poczta w Gogolinie obsługiwała około 25 okolicznych miejscowości. Autobusy pocztowe woziły również ludzi do pracy do Krapkowic i innych okolicznych zakładów. Przed wojną listonoszami mogli być tylko mężczyźni. Dopiero w czasie II Wojny Światowej listonoszami mogły zostać kobiety.

Cmentarz Żydowski Na cmentarzu spoczywają mieszkańcy Gogolina, którzy przyczynili się do gospodarczego rozwoju miejscowości. Na nagrobkach przetrwały do dziś napisy w języku hebrajskim i niemieckim. Do dzisiaj zachowało się około 30 nagrobków oraz wiele pozostałości po nich.

Gminny Ośrodek Zdrowia Obecny budynek Gminnego Ośrodka Zdrowia został wybudowany przez lekarza Jakuba Hudallę. W latach 2004 - 2006 rozpoczęto modernizację ośrodka. Gminny Ośrodek Zdrowia rozpoczął swą działalność 2 stycznia 2007 r. Znajduje się w nim wiele poradni wyposażonych w nowoczesny sprzęt medyczny. Nadrzędnym celem ośrodka jest promocja zdrowia, udzielanie porad zdrowotnych oraz rehabilitacja.

p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa Kościół parafialny p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa Budowę kościoła rozpoczęto w 1899 roku, konsekracji dokonano w 1907 roku. Kościół wybudowano w stylu neogotyckim. W 2007 roku parafia obchodziła stulecie istnienia.

Urzędy i instytucje

Urząd Miasta i Gminy Gogolin Budynek UMiG Gogolin wybudowano w latach 1929 – 1930. Urząd to siedziba Rady Miejskiej. Tu swoje zadania wykonuje również Burmistrz oraz jego współpracownicy.

Policja, Straż Miejska i OSP Policja i straż miejska dbają o bezpieczeństwo mieszkańców oraz pomagają w rozwiązywaniu problemów. Ochotnicza Straż Pożarna bierze udział w akcjach ratunkowych.

Centrum Usług Socjalnych Zadaniem ośrodka jest niesienie pomocy potrzebującym oraz pomoc mieszkańcom w rozwiązywaniu problemów. Ośrodek szczególnie troszczy się o osoby bezrobotne i ich rodziny.

Burmistrz MiG Gogolin Burmistrzem Miasta i Gminy Gogolin jest pan Joachim Wojtala. Wspólnie z Radą Miasta dba o rozwój miasta oraz gminy Gogolin. Sprawuje również opiekę nad instytucjami oświatowymi w gminie.

Miejsko Gminna Biblioteka Publiczna W Gminnej Bibliotece Publicznej w Gogolinie można wypożyczyć książki, uczestniczyć, w ciekawych prelekcjach, obejrzeć wystawy prac plastycznych oraz skorzystać z informacji. Tu też odbywają się spotkania z ciekawymi ludźmi oraz lekcje biblioteczne.

Pływalnie W skład Zespołu Rekreacyjno - Sportowego w Gogolinie wchodzą m.in. dwie pływalnie: Pływania kryta Pływalnia odkryta W godzinach rannych z krytej pływalni korzystają uczniowie szkół. Po południu z basenu mogą korzystać pozostali chętni. Pływalnia odkryta czynna jest w miesiącach letnich.

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 2 To nasza szkoła. Kwitnie w niej bogate życie kulturalne. Często gościmy artystów: muzyków, aktorów. W szkole działa m.in. zespół taneczny „Twister”. Mamy wielu utalentowanych uczniów, którzy zdobywają czołowe miejsca w konkursach.

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 3 Publiczna Szkoła Podstawowa nr 3 w Gogolinie Karłubcu jest drugą szkołą podstawową w naszej miejscowości. Przy PSP nr 3 znajduje się pełnowymiarowa Hala Sportowa im. B. i Z. Blautów.

i Liceum Ogólnokształcące Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące Budynek ten wybudowano w 1936 roku. Pierwsze zajęcia odbyły się 20 kwietnia 1945 roku. (zapisanych było wtedy 540 uczniów). Od 1 września 1948 roku funkcjonuje w tym budynku Liceum Ogólnokształcące. W związku ze wzrostem liczby uczniów, szkołę nadbudowano na przełomie roku 1972/73. Od 1999 roku w budynku tym mieści się Publiczne Gimnazjum oraz Liceum Ogólnokształcące.

Hala Sportowa im. B. Z. Blautów W 2007 roku oddano do użytku pierwszą pełnowymiarową halę sportową w Gminie Gogolin. Hala ta jest nie tylko obiektem o charakterze sportowym. W budynku tym odbywa się wiele imprez kulturalnych, np. koncerty, jarmarki świąteczne, spotkania z ciekawymi ludźmi, bale, itp.

Życie kulturalne

Jarmark Mikołajkowy Co roku w Hali Sportowej odbywa się Jarmark Mikołajkowy. Na licznych stoiskach można podziwiać i kupić różne ozdoby świąteczne przygotowane przez placówki oświatowe. Oczekiwanie na Mikołaja umilają występy uczniów oraz zespołów tanecznych. Spotkanie z Mikołajem mija w przyjemnej atmosferze.

Jarmark Wielkanocny Rokrocznie przybywa do Hali Sportowej wielu gości na Jarmark Wielkanocny. We wczesnych godzinach popołudniowych odbywa się konkurs kroszonkarski. Na jarmarku można zobaczyć świąteczne potrawy regionalne oraz kupić ozdoby świąteczne.

Koncerty 4 stycznia 2008 roku w Hali Sportowej B. i Z. Blautów gościła ELENI 9 stycznia 2009 roku podczas Gali Karnawałowej – „Serce za Serce” można było m.in. podziwiać piękne tańce i śpiew zespołów z Ukrainy.

Twórczyni ludowa - Grażyna Czekała Pani Grażyna Czekała zajmuje się zdobieniem porcelany, ozdób świątecznych (bombek) oraz jajek. Jest zdobywczynią wielu prestiżowych nagród. Bierze udział w wystawach oraz imprezach o charakterze folklorystycznym.

Zespół folklorystyczny: Szwarne Dziołchy Zespół powstał w 1898 r. dzięki staraniom pani Waltraudy Wicher oraz burmistrza Gogolina pana Joachima Wojtali. Szwarne Dziołchy koncertują w kraju i za granicą. Zespół wydał już dwie płyty.

Zwyczaje i obrzędy DARCIE PIERZA WODZENIE NIEDŹWIEDZIA W zimowe wieczory kobiety drą (szkubią), pierze. Czynią to opowiadając różne opowieści oraz śpiewając piosenki. WODZENIE NIEDŹWIEDZIA Pod koniec karnawału grupa przebierańców wędruje od domu do domu, po czym wieczorem następuje obrzęd symbolicznego „zabijania niedźwiedzia”, który ponosi odpowiedzialność za wszystkie niepowodzenia, kłopoty, smutki, jakie zagościły w miejscowości.

Zwyczaje i obrzędy wielkanocne WIELKA ŚRODA W Wielką Środę „pali się żur”. W tym dniu pozbywa się wszystkiego co nie jest już potrzebne (gałęzie, stare rzeczy, itp). W „paleniu żuru” ogień symbolizuje radość i oczyszczenie. ZDOBIENIE JAJ WIELKANOCNYCH Techniki zdobienia jaj są różne. Z tego względu wyróżnia się m.in.: pisanki, malowanki, kroszonki.

Zwyczaje i obrzędy - Żniwniok Po zakończeniu żniw rozpoczynają się przygotowania koron i wieńców żniwnych. Wykonuje się je z kłosów czterech zbóż lub tylko z ich ziaren. Podczas „Żniwnioka” wszyscy dziękują Bogu za największy dar – za dar chleba.

Strój Śląska Opolskiego Galanda – wianek z kwiatów, koralików, szerokich wstążek, zdobi głowę dziewczyny. Czepiec – nakrycie głowy zamężnej kobiety. Czerwone korale Kabotek – płócienna bluzka ozdobiona u szyi i na rękawach haftowaną koronką. Mazelonka – suknia z ciemnej tkaniny. Nakładano ją na kabotek. Mazelonka ma granatowy haftowany płaskim ściegiem oplecek. Zapaska – jedwabny fartuszek.

Śląski niedzielny obiad Śląski obiad składa się z II dań. I danie: zupa z makaronem II danie: rolada czerwona kapusta kluski z dziurkami w środku

Bibliografia: Broszurka wydana z okazji stulecia istnienia Parafii pod wezwaniem Najświętszego Serca pana Jezusa Gogolin – Rys historyczny” w: Kalejdoskop Samorządowy (2005) str. 9 f A. Jackowski: „Wierna piosneczko śląska” w „Kurier nr 77 (30.11.2004) B. Jaskólska: „Uroczyste otwarcie Hali Sportowej im. Bernarda i Zygfryda Blautów” w: Kalejdoskop Samorządowy 2007, s. 5 ff Regina Kalla – Szulc: „Z dziejów cegielni w Krępnej”, Krapkowice, 2009 Regina Kalla- Szulc „150 lat Cmentarza Żydowskiego w Gogolinie” w: „Kalejdoskop Samorządowy (2006) str. 61 ff Kalejdoskop Samorządowy (2006) str. 30-312 Kalejdoskop Samorządowy (2008) str. 175 -183 Kalejdoskop Samorządowy (2008): „Kapliczka na bagnie w Gogolinie” , str. 170 Kronika Zakonna Sióstr Boromeuszek w Gogolinie (Fragment)

Bibliografia Kserokopie znajdującej się w Gminnej Bibliotece Publicznej w Gogolinie. Źródło nieznane. Materiały udostępnione przez panią Adelę Dyga Józef Szulc: „Cudowne miejsce na ziemi gogolińskiej” w: „Panorama Ziemi Gogolińskiej”, styczeń 2002 r, str. 4 D. Wandrowski: „Z historii poczty w Gogolinie” w: Kalejdoskop Samorządowy 2008 r., s.183 ff Rafał Zając, „Kolej w Gogolinie w latach 1942 – 1946” w: „Panorama Ziemi Gogolińskiej”, styczeń 2002 r., str. 13 Rafał Zając, „Kościół i szkoła ewangelicka w Gogolinie” w: „Panorama Ziemi Gogolińskiej”, Luty 2000 r., str. 4 http://lo.gogolin.com.pl/ http://www.gogolin.pl http://www.wodip.opole.pl/opolszczyzna/gminy/gogolin/lo_gogolin/kultura.html

Opracowanie: Wielkoludy Opiekun: Bernadeta Konieczna