Dobra publiczne Varian roz. 35.1-35.8, 32.6 Mgr Agata Kocia
Dobra publiczne (1) Dobra, ktόre są dostarczane w tej samej ilości wszystkim konsumentom znajdującym się w strefie ich oddziaływania Aby poprzez nabycie dobra publicznego wystąpiła poprawa w rozumieniu Pareta wkład jaki każda osoba wnosi w zakup dobra publicznego musi być _______ od sumy jaką osoba gotowa jest zapłacić za zakup dobra publicznego (od ceny granicznej tej osoby) Warunek konieczny do poprawy w rozumieniu Pareta
Dobra publiczne (2) Skłonność każdej osoby do zapłaty za dobro publiczne musi ___________ sumę wkładόw potrzebnych do pokrycia kosztόw zakupu dobra publicznego Warunek wystarczający do poprawy w rozumieniu Pareta
Dobra publiczne (3) Wystąpienie poprawy w rozumieniu Pareta zależy od: ________ każdej osoby do zapłaty za dobro publiczne i wielkości kosztu/ceny zakupu ________________________ pomiędzy osobami Uwaga: Gdy preferencje osόb są quasi-liniowe zapewnienie dobra publicznego może być niezależne od rozkładu zasobόw
Różny poziom dóbr publicznych (1) Jeśli możemy nabyć rόżną ilość dobra publicznego to alokacja efektywna występuje wtedy, gdy położenie osoby pierwszej jest najlepsze z możliwych przy danym poziomie użyteczności osoby drugiej Warunek optymalności jest spełniony jeżeli ____ między dobrem publicznym i prywatnym dla dwu konsumentόw rόwna się ____ dostarczenia dobra publicznego
Różny poziom dóbr publicznych (2) Inaczej mόwiąc, ____ wyraża krańcową skłonność do płacenia za dodatkową jednostkę dobra publicznego, a wtedy warunek efektywności mόwi, że suma krańcowych skłonności do zapłacenia _____ się krańcowemu kosztowi dostarczenia dodatkowej jednostki dobra publicznego
Różny poziom dóbr publicznych (3) Dla przypomnienia: w przypadku dobra prywatnego _____ każdej osoby rόwna się ____; rόżne osoby mogą konsumować rόżną ilość lecz wszyscy “na krańcu” wyceniają dobro tak samo W przypadku dobra publicznego suma ____ rόwna się ____; wszystkie osoby muszą konsumować taką samą ilość lecz każdy może wyceniać dobro inaczej “na krańcu”
Różny poziom dóbr publicznych (4) Gdy preferencje są quasi-liniowe wszystkie sposoby podziału można znaleźć poprzez redystrybucję dobra prywatnego ponieważ ilość dobra publicznego pozostaje stała na efektywnym poziomie
Free ride (1) Sytuacja w ktόrej każda osoba ma nadzieję, że druga osoba nabędzie dobro publiczne na swόj koszt Może być optymalne z _____________ punktu widzenia lecz z punktu widzenia ____________ nie jest spełnione kryterium efektywności w sensie Pareta Inne nazewnictwo: “jazda za darmo”, “jazda na gapę”, “pieczenie przy cudzym ogniu”
Free ride (2) W warunkach rόwnowagi dobrowolnej (free ride) ilość dobra publicznego będzie zbyt mała w porόwnaniu z efektywną podażą dobra
Mechanizm głosowania (1) Varian, Rys. 35.3, s. 658 W wyniku głosowania, jeśli preferencje konsumentόw mają jeden wierzchołek, zostanie wybrana _________ wydatkόw tzn. taki poziom wydatkόw, przy ktόrym połowa ludności chce wydawać więcej a połowa mniej
Mechanizm głosowania (2) Głosowanie z reguły nie spełnia zasady efektywności ponieważ nie uwzględnia informacji “o ile większe/mniejsze” jest zapotrzebowanie na dobro publiczne
Tragedia wspόlnego Przykład: nadmierna eksploatacja łowisk międzynarodowych – rybak ma mały wpływ na całkowity zasόb ryb, ale skumulowany połόw tysięcy rybakόw prowadzi do wyniszczenia populacji ryb Inny przykład: ____________________________________ Nieefektywność pojawia się wtedy, gdy nie ma sposobu _________ innych z używania czegoś
A teraz przejdziemy do zadań …