DIALIZA OTRZEWNOWA ZARYS Jacek Różański

Rys historyczny 1923 – Ganter – piersza dializa otrzewnowa [DO] u zwierząt 1945 – Selingman – kliniczne zastosowanie DO 1968 – Tenckhoff – cewnik silastikowy 1975-1977 – Popovich, Nolph, Oeropoulus - CADO

Rys historyczny - Polska 1935 – Orłowski, Nielubowicz 1979 – Wańkowicz, Twardowski – CADO 1992 – DO – 1.2% 2000 – DO – 10.6% 2001 – DO – 11.1%

Dializa otrzewnowa Rolę filtra spełnia naturalna błona półprzepuszczalna – otrzewna, przez którą usuwane są toksyny moczni-kowe, nadmiar wody i elektrolitów. Do płynu dializacyjnego przechodzą także: białka, hormony, aminokwa-sy, witaminy, pierwiastki śladowe.

Dializa otrzewnowa Z płynu dializacyjnego do krwi i chłonki przenikają glukoza i mleczany. Substancje te wywołują jednocześnie gradient osmotyczny zapewniając odpowiednią ultrafiltrację. Powszechnie stosowane płyny zawie-rają glukozę w stężeniu 1.5g%, 2.5g% lub 4.5g%. Mleczany, metabolizowane w ustroju do dwuwęglanów maja wpływ na regulację RKZ.

Dializa otrzewnowa-płyn

Dializa otrzewnowa - PET Jakość transportu otrzewnowego oceniana jest za pomocą testu równoważenia otrzewnowego (PET – peritoneal equilibration test), który wyraża się stosunkiem Crdial/Crosocze Cztery rodzaje transportu otrzewnowego: niski, średni, średniowysoki i wysoki.

Dializa otrzewnowa - PET Wysoka przepuszczalność – niskie Crsur i Usur ale mają trudności z uzyskaniem odpowiedniej ultrafiltracji w wyniku szybkiego przechodzenia glukozy do organizmu Odwrotna zależność występuje u chorych z niską przepuszczalnością. Profil przepuszczalności zmienia się wielokrotnie podczas życia chorego.

Dializa otrzewnowa PET Przepuszczalność D/P Ultrafiltracja Klirens wysoka słaba Bardzo dobry Średnio wysoka dobra Dobry Średnio niska Dobra lub bardzo dobra Dobry lub słaby Niska Bardzo dobra słaby

Dializa otrzewnowa - PET

BSA-całkowita powierzchnia ciała

Dawka dializy-RRF>2ml/min D/P niskie D/P Nisko-średnie Wysoko-średnie Wysokie BSA Mała 3x2,5L + 2x2L lub 1x2,5L 2L 4x2L + 5x2L + BSA Średnia 3x3L + 2x2,5L lub 1x2,5L 3x2,5-3L + 2,5L 4x2,5 + 4x2,5L lub 5x2L + Duża 2x2,5L 3L 4x3L + 4-5x2,5L+

Dializa otrzewnowa – dostęp dializacyjny Cewnik do jamy brzusznej założony na stałe W Polsce najczęściej c. Tenckhoffa stabilizowany dwoma mufkami: w mięśniu prostym brzucha i w tk. Podskórnej, zakładany techniką chirurgiczną, laparoskopową lub z zastosowaniem trokaru.

Dializa otrzewnowa – dostęp dializacyjny

Dializa otrzewnowa - typy przerywana dializa otrzewnowa – PDO – wielogodzinne zabiegi przy użyciu cyklera w szpitalu kilka razy w tygodniu ciągła ambulatoryjna dializa otrzewnowa – CADO automatyczna dializa otrzewnowa - ADO

Przerywana dializa otrzewnowa Śr. co drugi dzień do 20 godz. Podeszły wiek Brak możliwości HD i CADO/ADO Niskie klirensy Wysoki koszt

Ciągła ambulatoryjna dializa otrzewnowa-CADO

Dializa otrzewnowa - CADO

Dializa otrzewnowa – CADO[DADO]

Automatyczna dializa otrzewnowa-ADO

Dializa otrzewnowa - cykler HomeChoice firmy Baxter Aparat walizkowy, waga 12 kg [z wózkiem 17 kg] Pozwala nastawić: czas dializy, całko-witą objętość, objętość napełniania, objętość ostatniego worka i stężenie glukozy w ostatnim worku. Samoczynnie oblicza: liczbę cykli, czas zalegania.

Dializa otrzewnowa - cykler

Automatyczna dializa otrzewnowa-ADO Wskazania: -niska UF na CADO -nieadekwatność CADO -słabe powłoki brzuszne [przepukliny] -problemy z samodzielnym wykonywaniem CADO -preferencje pacjenta -wysoka częstość z. otrzewnej -zespół wypalenia pomocnika

Dializa otrzewnowa – ADO[CCDO]

Dializa otrzewnowa – ADO[CCDO] Zalety: -wysoki klirens -niewielkie zużycie płynu Wady: -ujemna UF w czasie dziennej wymiany -obecność płynu w pozycji stojącej w czasie dnia

Dializa otrzewnowa – ADO[NDO]

Dializa otrzewnowa – ADO[NDO] Zalety: -dobra UF u chorych z nadprzepuszczalnością ptrzewnej -dializa w pozycji leżącej Wady: -niski klirens -wysokie zużycie płynu

Dializa otrzewnowa – ADO

Dializa otrzewnowa – ADO

Dializa otrzewnowa – ADO-TIDAL

Dializa otrzewnowa – ADO-TIDAL W czasie wymian nocnych tylko pewien procent objętości napełniania jest uzupełniany podczas wymiany [% tidal] Indywidualizowana w zakresie 50-0% tidal Zastosowanie: wzrost uzyskiwanych klirensów utrudniony drenaż

Dializa otrzewnowa - wskazania dzieci pacjenci > 65 rż pacjenci z cukrzycą [możliwość podawania insuliny wraz z płynem dializacyjnym] brak dostępu dializacyjnego choroby układu sercowo-naczyniowego duża odległość od ośrodka dializacyjnego potrzeb bardziej libealnego programu dnia

Dializa otrzewnowa - przeciwwskazania Przepukliny Rozległe zabiegi na jamie brzusznej Choroby zapalne jelit Upośledzenie wzroku Zła sprawność manualna Znaczne otępienie Brak higieny osobistej Złe warunki mieszkaniowe