Życie nad rzeką Jürgen Warrelmann Podróż fotograficzna poprzez naszą ekologiczną świadomość

Od 1987 żyjemy ponad stan, tzn zużywamy więcej zasobów naturalnych niż nasza planeta nam oferuje. Kryzys ekologiczny jest faktem. Ale dlaczego nie robimy nic, lub niewiele? Inaczej zachowujemy się w obliczu zagrożenia, które dotyka nas bezpośrednio. Podczas powodzi 2002, najstraszniejszej dla Niemiec w ostatnim stuleciu, mogliśmy zaobserwować ogromną solidarność i ofiarność obywateli: zbiórki pieniężne, pomoc przy sprzątaniu, oczyszczaniu terenów itp..

Ta katastrofa uświadomiła nam, że kryzys musi dotknąć nas wewnętrznie, abyśmy zareagowali. Psychoterapeuta Andreas Meißner pisze w swojej książce „Człowieku – i co teraz?” o emocjonalnym zaangażowaniu, które prowadzi do przewartościowania swojej filozofii życiowej. Właśnie tego dotyczy wystawa „Życie nad rzeką.” Posługuje się ona medium fotograficznym, aby nas wewnętrznie poruszyć. Są to obrazy nam dobrze znane – sytuacje z życia codziennego, wakacji, urlopu, czasu wolnego, które dopiero na drugi rzut oka zastanawiają, zmuszają do myślenia. W końcu stawiamy sobie pytanie: Jaki jest mój stosunek do kryzysu ekologicznego? Odpowiedzieć na to pytanie musi każdy sobie sam we własnym sumieniu. Wystawa składa się z fotografii z lat 2005 – 2009, które częściowo zostały przetworzone w programie Photoshop. Dołączone do nich również krótki komentarz, który ma zmusić do myślenia i dyskusji.

Niebieski cud Jak mogło się to stać? Drezno – dumna „Florencja nad Łabą” i równocześnie miasto symboliczne 20-go wieku (poprzez zniszczenia i odbudowę po II wojnie światowej) – przeżywa w sierpniu 2002 swój „niebieski cud”. Po powodzi rząd zwołuje specjalną konferencję, podczas której zostaje uchwalony 5-cio punktowy program zapobiegania i ochrony przed powodzią.

dysonans Dyrygujemy środowiskiem naturalnym. Albo wydaje się nam, że to robimy. Ale orkiestra nie chce grać dalej. Rozdźwięk coraz bardziej dochodzi do głosu.

borkum Czy nasz świat chwieje się w posadach? Zmiany dokonują się na pozór powolnie – a jednak zdecydowanie. Podniesienie poziomu morza dotknie nie tylko Bangladesz czy Indonezję, lecz także dobrze znane nam miejsca.

Masowe umieranie Kto jest ofiarą, a kto sprawcą? Owady są bardzo wrażliwe na zmiany w środowisku naturalnym. W 2007 w USA masowo umierały pszczoły, różne teorie krążyły w mediach, naukowcy podejrzewali, że powodem był wirus. Prawdziwe przyczyny pozostają jednak nie wyjaśnione. Owady zapylają wiele roślin użytkowych, które z kolei stanowią znaczną część naszych zasobów żywnościowych. Mamy powód się martwić?

Zachód słońca Czy koło może się odkręcić ? Zmiany klimatyczne rozpoczęły się i patrząc w przyszłość wydają się nam coraz trudniejsze do opanowania, bardziej niebezpieczne,

strach Co dzieje się wokół nas? Najpierw niezauważalnie, potem nagle i niepohamowanie nadciąga niepogoda. Niebo opada jak czarna zasłona. Przestraszone twarze kierują się ku górze. Zatroskane spojrzenie na morze. Czekanie. Daje się wyczuć niepokój. Jakieś dziecko zapłakało. Dalej czekanie. No i w końcu zaczęło się. Wszyscy tłoczą się na brzegu, spoglądając ukradkiem za siebie. W końcu twardy grunt pod nogami. La Gomera, Februar 2005. Częstotliwość i intensywność pewnych zjawisk pogodowych zmieniła się w ostatnim 50-cio leciu. (aus: 4. Sachstandsbericht des IPCC, 2007)

Zdjęcie chwili zmiany w środowisku naturalnym są procesami dynamicznymi, na które ma wpływ wiele czynników. Pobieżne lub stronnicze podejście do problemu może doprowadzić nas do fałszywych wniosków.

patogenny Przyroda sama znajdzie wyjście. Choroba nie spada jak grom z jasnego nieba, lecz jest prawidłowością, którą przyroda reaguje na atak zmian w środowisku naturalnym.

woda Jakie znaczenie ma czysta woda pitna? Prognozuje się, że już ograniczony dostęp do wody pitnej będzie nadal gwałtownie się zmniejszał. Podejrzewa się, że już w nie tak dalekiej przyszłości będzie dochodzić do wojen o wodę pitną. Ale czy umiemy naprawdę docenić jej wartość? Przeciętne kwota zużycia 1000 litrów wody pitnej wynosiła w 2007 w Niemczech pomiędzy 1,5 – 2 Euro. (Quelle: www.spiegel.de).

Światło dla świata Czym jest małe światełko naprzeciwko nieskończoności nieba nad nami? Oświetlony dom? Oświetlona wieś? Oświetlone miasto? Światło rozbłyska coraz mocniej: czynimy z nocy dzień. Zużycie energii wzrasta z każdym rokiem o 2 %.

Nowa Zelandia Oglądaliście się w gabinecie luster? Gdzie się nie spojrzy, pomieszczenie wydaje się nieskończenie duże – a przecież jego granice są tuż obok waszych stóp. Nasza ziemia jest ograniczona – i w nawet najbardziej odległym zakątku świata trzyma przed nami swoje lustro. Mirror Lake, Neuseeland, Oktober 2006.

Handel klimatyczny Ile kosztują nas zmiany klimatyczne ? Brytyjski ekonomista Nikolas Stern przedstawił, że skutki zmian klimatycznych mogą kosztować nawet 20% globalnego produktu brutto rocznie , jeżeli nie będzie się im przeciwdziałać. Gdyby ograniczyć emisje gazów cieplarnianych, możnaby zmniejszyć koszty o 1% rocznie).

Psychologia „nicnierobienia” Dlaczego zachowujemy się tak sprzecznie? Prawie każdy opowiada się za ochroną środowiska, ale niewielu angażuje się aktywnie w nią. Zgadzamy się z teorią zmian klimatycznych ale nie bierzemy za nie odpowiedzialności. Gdy staniemy wobec problemu twarzą w twarz, poczujemy pustkę w sobie i nie będzie nas tam, gdzie powinniśmy być.

Smocze drzewo Czy istnieje „respekt” wobec środowiska? Tubylcy zamieszkujący wyspy kanaryjskie, Guanchowie, czują respekt wobec smoczego drzewa – „drago” lecz umieją równocześnie wykorzystać jego sok, który pod wpływem powietrza zabarwia się na czerwono, jako środek leczniczy. Smocze drzewo jest symbolem współistnienia i harmonii pomiędzy niebezpieczną przyroda a podległym jej człowiekiem.

Czar istnienia Czy my i natura to jedno? Gdy spacerujemy po niekończąco długiej plaży i obserwujemy morze, potrafimy godzinami milczeć, nic nie myśląc, zanurzając się w nieskończoność i siłę żywiołów. (verändert nach Paulo Coelho, Der Alchimist).

przewartosciowanie Co mogę zrobić JA? Kryzys ekologiczny przesuwa współrzędne. Na naszej planecie . I w naszych umysłach. Zmieniam perspektywe myślenia – poruszam grunt – jestem poruszony – jestem przejęty. I nagle wiem, co mam do zrobienia. MOJA całkiem prywatna odpowiedź. Schmuckhof im Regentenbau, Bad Kissingen, Mai 2009

Życie nad rzeką Patrzymy na drugi brzeg i czujemy, że rzeka dzieli . Potem spoglądamy na prąd rzeki i zauważamy, że rzeka jednak łączy.