Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

Das Weltall. Przestrzeń kosmiczna.

Im Weltall schwirren die riesigen Galaxien umher Im Weltall schwirren die riesigen Galaxien umher. Um unsere Sonne kreisen 8 Planeten und um sie herum kreisen Monde. Außerdem kreisen noch Asteroide und Kometen um die Sonne. W przestrzeni kosmicznej wirują wielkie galaktyki. Dookoła naszego Słońca krąży 8 planet a wokół nich krążą księżyce. Ponadto wokół słońca wirują też asteroidy i komety. Man schätzt das Alter unseres Sonnensystems auf 4 ½ Milliarden Jahre. Wiek naszego systemu słonecznego szacuje się na 4 ½ miliardów lat.

Die Planeten stehen keineswegs fest irgendwo im All, sondern sind in ständiger Bewegung. Sie wandern in fast kreisrunden Bahnen um die Sonne. Planety nie tkwią wcale w stagnacji gdzieś w kosmosie, lecz są w ciągłym ruchu. Obracają się po prawie okrągłych torach wokół słońca. Kein Planet und kein Mond sind so wie die anderen Planeten und Monde. Żadna planeta i żaden księżyc nie są takie same jak inne planety i księżyce.

Die Sonne ist ein Stern, der einzige in unserem Sonnensystem Die Sonne ist ein Stern, der einzige in unserem Sonnensystem. Sie ist 147 - 152 Millionen km von der Erde entfernt. Sein Durchmesser beträgt 1.390.000 km. Auf der Sonne passieren riesige Explosionen und sie hat die Flecken. Słońce jest gwiazdą, jedyną w naszym systemie słonecznym. Oddalone jest od ziemi 147 - 152 mln km. Jego średnica wynosi 1.390.000 km. Na słońcu zdarzają się wielkie eksplozje i ma ono plamy. Temperatur der Oberfläche beträgt 5.527°C und Temperatur des Kernes 15.599.726°C. Temperatura powierzchni wynosi 5.527 °C a temperatura rdzenia 15.599 °C.

Der Merkur trägt den Namen des römischen Götterboten (griechisch: Hermes). Er sieht fast wie unser Mond aus und ist der Planet, der unserer Sonne am dichtesten kommt. Wie der Mond ist er voll von kleinen und großen Kratern. Merkury nosi nazwę rzymskiego posłańca bogów (greckiego Hermesa). Wygląda prawie jak nasz księżyc i jest planetą, która znajduje się najbliżej słońca. Jak księżyc pełen jest mniejszych i większych kraterów. Er ist von der Sonne 46-70 Mio km und von der Erde 80-220 Mio km entfernt. Er hat den Durchmesser 4.878 km. Jest oddalony od Słońca 46 -70 mln km a od Ziemi 80 - 220 mln km. Ma średnicę 4.878 km.

Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. im Weltall - w przestrzeni kosmicznej sie kreise um die Sonne - krążą dookoła Słońca man schätzt - szacuje się das Sonnensystem - system słoneczny stehen nicht fest - nie stoją nieruchomo in ständiger Bewegung - w ciągłym ruchu der einzige Stern - jedyna gwiazda sein Durchmesser - jego średnica die riesigen Galaxien - wielkie galaktyki die Temperatur der Oberfläche - temperatura powierzchni er sieht wie der Mond aus - wygląda jak księżyc

Ein Stern ist der Himmelskörper - eine selbstleuchtende Gaskugel Ein Stern ist der Himmelskörper - eine selbstleuchtende Gaskugel. Sterne sind selten isoliert, sondern sind überwiegend Bestandteile eines Systems. Sie haben die unterschiedliche Größe und Leuchtkraft. Gwiazda jest ciałem niebieskim - świecącą się samodzielnie kulą gazową. Gwiazdy występują rzadko w izolacji lecz są przeważnie częścią systemu. Mają różną wielkość oraz moc światła.

Die Venus trägt den Namen der römischen Göttin der Liebe und Schönheit Die Venus trägt den Namen der römischen Göttin der Liebe und Schönheit. Sie ist auch "Morgenstern" genannt. Sie ist fast so groß wie die Erde. Ein Tag auf der Venus dauert fast 8 Monate. Auf der Oberfläche der Venus ist es + 500 °C. Wenus nosi imię rzymskiej bogini miłości i piękności. Nazywana jest również "gwiazda poranną". Jest ona prawie tak duża jak ziemia. Dzień na Wenus trwa prawie 8 miesięcy. Na powierzchni Wenus jest + 500°C. Die Venus ist der einzige Planet, der sich im Uhrzeigersinn dreht. Wenus jest jedyną planetą, która obraca się zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Sternschnuppen sind eine besondere Form der Meteore Sternschnuppen sind eine besondere Form der Meteore. Sie werden von Teilchen erzeugt, die von einem Millimeter bis einem Zentimeter groß sind. Sie sind so klein, dass sie beim Eintritt in die Erdatmosphäre vollständig verglühen. Gwiezdny pył to szczególna forma meteorów. Wytworzony jest przez cząsteczki o wielkości od jednego milimetra do jednego centymetra. Są one tak małe, że przy zetknięciu z atmosferą ziemską całkowicie gasną.

Der Kern der Erde besteht aus einer Nickel- Eisen-Mischung Der Kern der Erde besteht aus einer Nickel- Eisen-Mischung. Er ist von einem dicken flüssigen Mantel, und einer Kruste aus Gestein umgeben. Im Innersten des Erdkerns befindet sich ein Gemisch aus Wasserstoff und Helium. Jądro Ziemi składa się z mieszaniny niklu i żelaza. Jest otoczone płynnym płaszczem i skorupą ze skały. We wnętrzu rdzenia znajduje się mieszanka wodoru i helu. Fast 2/3 der Erdoberfläche sind mit Wasser bedeckt. Die Erde ist von der Sonne 147-152 Mio km enfernt. Prawie 2/3 powierzchni Ziemi pokryte jest wodą. Odległość Ziemi od Słońca wynosi 147 - 152 mln km.

Der Mond ist das nächste Objekt zur Erde. Er ist 384 Der Mond ist das nächste Objekt zur Erde. Er ist 384.403 Kilometer von uns entfernt. Er ist das größte und hellste Gestirn für die Erde neben der Sonne. Wie die anderen Planeten reflektiert er nur das Licht der Sonne. Księżyc jest obiektem położonym najbliżej Ziemi. Jest oddalony od nas 384.403 km. Jest największym i najjaśniejszym dla Ziemi ciałem niebieskim, obok Słońca. Tak jak inne planety tylko odbija światło słoneczne. Jeden Monat durchläuft der Mond seine Phasen: vom Neumond bis hin zum Vollmond. Co miesiąc przechodzi Księżyc swoje fazy: od nowiu aż do pełni.

Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. der Himmelskörper - ciało niebieskie eine selbstleuchtende Kugel - świecąca się samodzielnie kula die Gaskugel - kula gazowa überwiegend - przeważnie die Bestandteile eines Systems - części składowe systemu unterschiedliche Größe - różna wielkość die Leuchtkraft - moc światła die römische Göttin - rzymska bogini ein Tag dauert - dzień trwa die Erdatmosphäre - atmosfera ziemska der Kern der Erde - jądro ziemi

Unter Sternschnuppen befinden sich auch hellere Objekte, die als große Leuchtkugeln über den Himmel ziehen, die Boliden genannt sind. Wśród gwiezdnego pyłu znajdują się też jaśniejsze obiekty przesuwające się po niebie niczym wielkie świecące kule, które nazwane są bolidami.

Der Mars trägt den Namen des römischen Kriegsgottes Der Mars trägt den Namen des römischen Kriegsgottes. Das ist der einzige rote Planet. Der Grund für rote Farbe liegt darin, dass er aus sehr viel Eisen besteht. Ein Tag auf dem Mars dauert eine halbe Stunde länger als auf der Erde. Mars nosi imię rzymskiego boga wojny. Jest to jedyna czerwona planeta. Powodem czerwonej barwy jest to, że zawiera ona w sobie dużo żelaza. Dzień na Marsie trwa pół godziny dłużej niż na Ziemi. Die Atmosphäre um den Mars besteht hauptsächlich aus Kohlendioxid (ca. 95%). Atmosfera wokół Marsa składa się głównie z dwutlenku węgla (ok.95%).

Am Rande unseres Sonnensystems kreisen ebenfalls größere und kleinere Gesteinsbrocken des gesamten Systems. Einige davon kommen ziemlich dicht an die Sonne heran und durchkreuzen die Bahnen der Planeten. Das sind die Kometen. Na obrzeżach naszego Układu Słonecznego krążą również większe lub mniejsze odłamki z całego systemu. Niektóre z nich zbliżają się do Słońca i krążą po orbitach planet. Są to komety.

Der Jupiter trägt den Namen des römischen Göttervater (griechisch: Zeus). Er ist der größte Planet in unserem Sonnensystem. Am beeindruckendsten ist das "Rote Auge" auf seiner Oberfläche. Dieses "Auge" ist fast doppelt so groß wie unsere Erde. Jupiter ma imię rzymskiego ojca bogów (greckiego Zeusa). Jest największą planetą w naszym systemie słonecznym. Największe wrażenie robi "Czerwone Oko" na jego powierzchni. To "Oko" jest dwa razy większe od naszej Ziemi. Er besteht aus demselben Material wie die Sonne, er ist nur nicht so heiß wie sie. Składa się z tego samego materiału co Słońce tylko nie jest tak gorący jak ono.

Der Saturn ist im Durchmesser fast 10 mal so groß wie die Erde Der Saturn ist im Durchmesser fast 10 mal so groß wie die Erde. Er ist ein Gas-Planet, der keine feste Oberfläche hat. Durch den Saturn ziehen gelblich-bräunliche Wolken. Ihre Temperatur liegt bei -125° C. Saturn ma średnicę prawie dziesięć razy większą od Ziemi. Jest planetą składającą się z gazów, która nie ma stałej powierzchni. Przez Saturn przesuwają się żółtawo - brązowe obłoki. Ich temperatura sięga -125°C. Hell erleuchtet die Ringe des Saturns. Das Material der Ringe ist ein Gemisch aus Staub und Eisbrocken. Hel rozświetla pierścienie Saturna. Materiał pierścieni jest mieszaniną pyłu i kawałków lodu.

Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. der einzige rote Planet - jedyna czerwona planeta der Grund für...ist - powodem... jest sehr viel Eisen - bardzo dużo żelaza eine halbe Stunde länger - o pół godziny dłuższy sie besteht aus Kohlendioxid - składa się z dwutlenku węgla hauptsächlich - głównie am Rande - na obrzeżach die Bahnen der Planeten - orbity planet er ist doppelt so groß - jest dwa razy większy die feste Oberfläche - trwała powierzchnia die Ringe - pierścienie

Der Uranus wurde erst im Jahre 1690 entdeckt Der Uranus wurde erst im Jahre 1690 entdeckt. Er besteht zum größten Teil aus Felsmaterial und verschiedenen Eisarten. Die Temperatur auf dem Uranus liegt bei -216 °C. Bei diesen Temperaturen würde Sauerstoff zu Eis erstarren. Uran został odkryty dopiero w roku 1960. Składa się przeważnie z materiału skalnego i różnego rodzaju lodu. Temperatura na Uranie sięga -216 °C. Przy tych temperaturach tlen zmieniłby się w lód. Etwa 11 Ringe umgeben den Uranus. Sie bestehen aus Millionen Brocken. Około 11 pierścieni otacza Uran. Składają się one z milionów odłamków.

Zwischen Mars und Jupiter umkreisen die Sonne Millionen von kleinen und großen Gesteinsbrocken aus Felsen und Eis. Sie bewegen sich auf gleicher Bahn, so dass sie zusammen einen Ring bilden, den man Asteroidengürtel nennt. Manchmal verläßt ein Asteroid seine Bahn und fliegt z.B. auf die Erde zu. Między Marsem i Jupiterem krążą dookoła Słońca miliony małych i dużych odłamków skał i lodu. Poruszają się po tej samej drodze, tak że razem tworzą pierścienie zwane pasem asteroidów. Czasami opuszcza asteroid swój tor i spada np. na Ziemię.

Neptun besteht zum größten Teil aus Felsmaterial und verschiedenen Eisarten. Rund 15% des Neptuns besteht aus Wasserstoff. Die Winde erzeugen dünne lange weiße Wolken, die um den Planet kreisen. Neptun składa się w przeważającej części z materiału skalnego i różnego rodzaju lodu. Około 15% Neptuna składa się z wodoru. Wiatry wytwarzają cienkie, długie, białe obłoki, które krążą wokół tej planety. Neptun hat einen felsigen Kern etwa so groß wie die Erde. Neptun posiada skaliste jądro, które jest wielkości ziemi.

Der Pluto trägt den Namen des römischen Gottes der Unterwelt (grieschisch: Hades). Dieser Planetoid besteht zu 70% aus Felsen und zu 30% aus Wasser-Eis. Die Temperaturen auf Pluto liegen um -230 °C. Pluton nosi imię rzymskiego boga podziemia (po grecku Hadesa). Ta planetoida składa się w 70% ze skał i w 30% z wody - lodu. Temperatury na Plutonie wahają się w granicach -230 °C. Der Pluto hat dunkle und helle Flecken. Die hellen Flecken bestehen aus gefrorenen Stickstoff (98%) und Methan. Pluton posiada ciemne i jasne plamy. Jasne plamy składają się z zamarzniętego azotu i metanu.

Ein planetarischer Nebel ist ein astronomisches Objekt Ein planetarischer Nebel ist ein astronomisches Objekt. Es besteht aus Gas und Plasma. Planetarische Nebel existieren meist einige zehntausend Jahre. Im Vergleich zu einem durchschnittlichen „Sternenleben“, das mehrere Milliarden Jahre dauert, ist diese Zeitspanne sehr kurz. Mgławica planetarna jest astronomicz- nym obiektem. Składa się z gazu i plazmy. Mgławice planetarne egzystują przeważnie kilkadziesiąt tysięcy lat. W porównaniu z przeciętnym "życiem gwiazd" wynoszącym wiele miliardów lat okres ten jest bardzo krótki.

Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. das Felsmaterial - materiał skalny der Sauerstoff - tlen zu Eis erstarren - zamarznąć na lód die Brocken - odłamki die Sonne umkreisen - krążyć dookoła Słońca aus Felsen - ze skał der Asteroidengürtel - pas asteroidów der Wasserstoff - wodór weiße Wolken - białe obłoki die hellen Flecken - jasne plamy der Stickstoff - azot