1). Objawy wstrząśnienia mózgu (3 podstawowe) 2) 1). Objawy wstrząśnienia mózgu (3 podstawowe) 2). Objawy wskazujące na zagrożenie wgłobieniem 3). Zasady wentylacji pacjenta z obrzękiem mózgu i zagrożonego gwałtownym ↑ICP 4). Minimalne i optymalne RR przy ↑ICP 5). Odruch Cushinga

URAZY KRĘGOSŁUPA

ZAGADNIENIA Anatomia i fizjologia kręgosłupa Przegląd urazów kręgosłupa Ocena stanu pacjenta Postępowanie w urazach kręgosłupa Problemy specyficzne dla urazów kręgosłupa

ANATOMIA KRĘGOSŁUPA I RDZENIA KRĘGOWEGO

ANATOMIA KRĘGOSŁUPA Wyrostek poprzeczny Wyrostek kolczysty Krąg Rdzeń kręgowy Wyrostek poprzeczny Wyrostek kolczysty Krąg

MECHANIZMY TĘPYCH URAZÓW KRĘGOSŁUPA Nadmierne odgięcie Nadmierne przygięcie Kompresja Rotacja Uraz boczny Rozciągnięcie

URAZ RDZENIA KRĘGOWEGO Pierwotny uraz rdzenia Uszkodzenie jest natychmiastowe i nieodwracalne Rdzeń zostaje przecięty, rozerwany, zgnieciony lub traci dopływ krwi Wtórny uraz rdzenia Uraz rdzenia rozwija się później z powodu: Niedotlenienia, obrzęku, niedociśnienia tętniczego, ucisku od obrzęku lub krwawienia dookoła rdzenia Prawidłowe postępowanie z poszkodowanym powinno zminimalizować uraz wtórny

Cechy wskazujące na możliwość uszkodzenia rdzenia kręgowego 1. MECHANIZM URAZU: Tępy uraz powyżej obojczyków Skok do wody Wypadek motocyklowy lub rowerowy Upadek Rana przenikająca w okolice kręgosłupa 2. CHORY SKARŻY SIĘ NA: Ból szyi lub pleców Zaburzenia czucia- drętwienia, mrowienia Zaburzenia ruchowe- osłabienie lub brak ruchów czynnych 3. OBJAWY PRZEDMIOTOWE: Ból przy ruchach lub obmacywaniu okolicy kręgosłupa Wyraźne zniekształcenia lub rany pleców Napinanie mięśni przy próbie ruchów kręgosłupa Ubytki czucia Porażenie wiotkie Brak kontroli pęcherza moczowego lub zwieracza odbytnicy Priapizm ( przedłużony wzwód) Wstrząs rdzeniowy

Wskazania do szybkiego wydobycia chorego, mimo ryzyka uszkodzenia rdzenia kręgowego 1. ocena miejsca zdarzenia wskazuje na bezpośrednie zagrożenia chorego lub ratownika ze strony czynnika uszkadzającego: pożar, lub zagrożenie zapłonem niebezpieczeństwo wybuchu niebezpieczeństwo utonięcia budowa mogąca się zawalić ekspozycja na środki trujące

Wskazania do szybkiego wydobycia chorego 2. Wstępne badanie chorego wskazuje na stan wymagający niezwłocznej interwencji, której nie można przeprowadzić bez wydobycia chorego: niedrożność dróg oddechowych, utrzymująca się mimo zastosowania toalety jamy ustnej i zmodyfikowanego wysunięcia żuchwy zatrzymanie krążenia lub oddechu obrażenia klatki piersiowej lub dróg oddechowych, wymagające niezwłocznego wspomagania oddechu głęboki wstrząs lub krwawienie, którego nie udaje się kontrolować

POSTĘPOWANIE PRZY PODEJRZENIU URAZU KRĘGOSŁUPA Ocena miejsca zdarzenia Oceń mechanizm wypadku pod kątem urazu kręgosłupa Ręczna stabilizacja odcinka szyjnego Poproś pacjenta o poruszenie stopami i dłońmi przed i po wydobyciu z pojazdu

POSTĘPOWANIE PRZY PODEJRZENIU URAZU KRĘGOSŁUPA Wstępne badanie urazowe Zanotuj, na co się uskarża pacjent Zanotuj objawy uszkodzeń kręgosłupa z szybkiego badania urazowego Zawsze zakładaj obecność urazu kręgosłupa u poszkodowanego nieprzytomnego

OCENA OBJAWÓW NEUROLOGICZNYCH - BADANIE SZCZEGÓŁOWE Pacjenci przytomni Czucie — dotknij palców rąk i nóg Motoryka — poproś pacjenta o poruszanie palcami Pacjenci nieprzytomni Mogą lokalizować ból przy uszczypnięciu palców rąk lub nóg Zanotuj i powtarzaj co 5 min.

Masz wątpliwości -unieruchom Masz wątpliwości -unieruchom

KONTROLA DRÓG ODDECHOWYCH A UNIERUCHOMIENIE KRĘGOSŁUPA Ustabilizuj w pozycji neutralnej Udrożnij i zabezpiecz drogi oddechowe - w razie potrzeby Załóż kołnierz szyjny Stabilizuj głowę dopóki pacjent nie jest w pełni unieruchomiony we właściwy sposób Jedna osoba zawsze musi być odpowiedzialna za drogi oddechowe W razie konieczności intubacji: stabilizacja ręczna w osi podczas procedury

NIEPRZYTOMNI PACJENCI URAZOWI W 15-20% PRZYPADKÓW MAJĄ URAZ KRĘGOSŁUPA

WSTRZĄS NEUROGENNY Brak stymulacji naczyń krwionośnych=> rozszerzenie naczyń=> ↓ RR, skóra ciepła i sucha Brak stymulacji serca=> ↓ HR

WSTRZĄS NEUROGENNY Nadnercza produkują katecholaminy Katecholaminy regulują RR przez wpływ na rytm serca i napięcie naczyń krwionośnych Utrata przewodzenia nerwowego do nadnerczy powoduje wstrząs neurogenny Niskie RR, tętno w normie lub wolniejsze, ciepła, różowa i sucha skóra

POSTĘPOWANIE WE WSTRZĄSIE NEUROGENNYM 100% tlen Pełne unieruchomienie kręgosłupa Jedna osoba odpowiedzialna za drogi oddechowe Ładuj i jedź, pozycja Trendelenburga Płyny i.v. w celu utrzymania skurczowego RR 90-100 mmHg (przy urazie głowy 110-120 mmHg)

PODSUMOWANIE Ocena miejsca wypadku pod kątem diagnozy urazu kręgosłupa Manualne zabezpieczenie kręgosłupa szyjnego Badanie urazowe BTLS ABC Wywiad ukierunkowany na okoliczności urazu Zbadaj kark i plecy poszkodowanego Wskazane unieruchomienie kręgosłupa? Decyzje dotyczące transportu Krytyczne interwencje