Nerwy czaszkowe - anatomia i objawy uszkodzenia I N. olfactorius Nerwy czaszkowe - anatomia i objawy uszkodzenia I N. olfactorius 1/ komórki węchowe w błonie śluzowej nosa (I neuron) 2/ n. węchowy 3/ opuszka węchowa (II neuron) 4/ droga węchowa 5/ boczna droga węchowa 6/ zakręt węchowy boczny Objawy uszkodzenia anosmia, hyposmia
II N. opticus 1/ siatkówka 2/ nerw wzrokowy 3/ skrzyżowanie wzrokowe 4/ pasmo wzrokowe 5/ ciało kolankowate boczne 6/ promienistość wzrokowa 7/ ośrodek korowy w płacie potylicznym Objawy uszkodzenia -N. wzrokowy - jednooczna homolateralna ślepota -Skrzyżowanie n. wzrokowego - niedowidzenie dwuskroniowe -Promienistość wzrokowa - niedowidzenie połowicze lub kwadrantowe po stronie przeciwnej -Płaty potyliczne - ślepota korowa (zespół Antona)
III N. oculomotorius 1/ część ruchowa do mięśni zewnętrznych g III N. oculomotorius 1/ część ruchowa do mięśni zewnętrznych g. ocznej i dźwigacza powieki górnej 2/ część parasympatyczna do zwieracza źrenicy i m. rzęskowego -jądro ruchowe w śródmózgowiu Objawy uszkodzenia 1/ gałka oczna ustawiona do kąta zew. i w dół, podwójne widzenie 2/ rozszerzenie źrenicy 3/ opadnięcie powieki
Łuk odruchowy źrenicy na światło: siatkówkan Łuk odruchowy źrenicy na światło: siatkówkan. wzrokowytractus retino-pretectalisregio pretectalisjądro Westphal-Edingera po tej samej stronie i po przeciwnejn. okoruchowyzwieracz źrenicy Łuk odruchowy źrenicy na akomodację: droga wzrokowakora płata potylicznegodrogi potyliczno-śródmózgowioweregio pretectalisjądro Perlij. Westhal-Edingera zwieracz źrenicy jądro n. okoruchowegom. prosty wewnętrzny
Zespół Hornera (uszkodzenie włókien sympatycznych) 1/ miosis 2/ ptosis 3/ endophtalnus 4/ anhidrosis na połowie twarzy 5/ rozszerzenie naczyń na połowie twarzy Źrenica Argyll-Robertsona (kiła, cukrzyca) 1/ brak odruchu źrenicy na światło 2/ zachowany odruch na akomodację 3/ wąskie, nieregularne źrenice
V N. trigeminus. 1/ część ruchowa do m V N. trigeminus 1/ część ruchowa do m. żwaczy, skroniowych, napinacza błony bębenkowej (m. tensor tympanii) i m. tensor palatini 2/ część czuciowa –wszystkie rodzaje czucia na twarzy, błonie śluzowej nosa, oponie twardej. Jądra: 1/ ruchowe w moście 2/ czuciowe w śródmózgowiu, rdzeniu przedłużonym Obwodowy podział n. trójdzielnego: V1 – gał. oczna, V2 – gał. szczękowa (podoczodołowa) V3 – gał. żuchwowa Klinicznie ważne odruchy: 1/ rogówkowy (V-VII) 2/ żuchwowy (V-V) Objawy uszkodzenia 1/ zaburzenia czucia w zakresie jednej lub kilku gałązek n. V 2/ brak odr. rogówkowego 3/ niedowład mm. żwaczy, napinacza błony bębenkowej i napinacza podniebienia
IV N. trochlearis unerwia m. skośny górny g IV N. trochlearis unerwia m. skośny górny g. ocznej jądro w śródmózgowiu Objawy uszkodzenia oko jest zwrócone ku górze, podwójne widzenie VI N. abducens unerwia ruchowo mięsień prosty boczny gałki ocznej jądro w moście Objawy uszkodzenia zez zbieżny, podwójne widzenie
VII N. facialis 1/ cz. ruchowa do mięśni mimicznych twarzy 2/ cz VII N. facialis 1/ cz. ruchowa do mięśni mimicznych twarzy 2/ cz. wydzielnicza – gruczoł łzowy, ślinianka podjęzykowa, podszczękowa 3/ smak na 2/3 przednich języka 4/ podniebienie, tylna jama nosa 5/ ucho Jądra: 1/ n. solitarius 2/ n. n. facialis w moście 3/ n. salivatorius Pień n. twarzowego składa się z : 1/ właściwego pnia ruchowego do mięśni mimicznych twarzy i do m. strzemiączkowego i m. platysma 2/ n. intermedius Wrisbung – włókna wydzielnicze i smakowe
Objawy uszkodzenia Obwodowe (jądrowe) 1/ porażenie mięśni mimicznych twarzy po stronie uszkodzenia 2/ zniesienie smaku na 2/3 przednich języka 3/ suche oko z powodu braku łez 4/ suche usta z powodu braku wydzielania śliny 5/ hyperacusis Ośrodkowe (nadjądrowe) Niedowład mięśni dolnej części twarzy po stronie przeciwnej
VIII Nerw przedsionkowo-słuchowy Jądra: a/ ślimakowe (grzbietowe i brzuszne) w moście Objawy uszkodzenia części ślimakowej (słuchowej) 1/ osłabienie słuchu lub głuchota 2/ szumy w uszach b/ przedsionkowe w moście Objawy uszkodzenia części przedsionkowej 1/ zawroty głowy z padaniem w kierunku uszkodzenia 2/ zaburzenia równowagi 3/ oczopląs i zamazane widzenie 4/ nudności i wymioty
IX Nerw językowo-gardłowy Unerwia: 1/ śliniankę przyuszną i m IX Nerw językowo-gardłowy Unerwia: 1/ śliniankę przyuszną i m. zwieracz krtani 2/ skórę ucha 3/ smak na 1/3 tylnej języka 4/ m. stylopharyngeus 5/ dotyk na 1/3 tylnej języka Jądra w opuszce (rdzeniu przedłużonym) czuciowe - n. tractus solitarius, główne trójdzielnego ruchowe - n. ambiguus, n. salivatorius inf. Objawy uszkodzenia 1/ porażenie podniebienia, zniesienie odr. podniebiennych i gardłowe 2/ dysfagia 3/ zniesienie odruchów z zatoki szyjnej 4/ zniesienie smaku na 1/3 tylnej języka
X Nerw błędny Unerwia: 1/ włókna ruchowe: podniebienie, gardło, krtań 2/ włókna parasympatyczne: do zwojów i splotów narządów kl. piersiowej i j. brzusznej 3/ błona śluzowa gardła, krtani, tchawicy, przełyku i narządów kl. piersiowej i j. brzusznej 4/ smak na nagłośni 5/ czuciowo małżowinę uszną
Jądra w rdzeniu przedłużonym czuciowe – n Jądra w rdzeniu przedłużonym czuciowe – n. solitarius, główne trójdzielnego ruchowe – n. ambiguus, n. dorsalis Objawy uszkodzenia 1/ dysfagia 2/ porażenie podniebienia 3/ chrypka 4/ zniesienie odruchów wegetatywnych z serca, ukł. oddechowego i przewodu pokarmowego 5/ zniesienie odr.sercowego z zatoki szyjnej
XI Nerw dodatkowy Unerwienie: ruchowe – m XI Nerw dodatkowy Unerwienie: ruchowe – m. mostkowosutkowoobojczykowy, górna część m. czworobocznego Jądra: 1/ tylna cz. n. ambiguus 2/ górna cz. j. rdzenia Objawy uszkodzenia 1/ osłabienie skręcania głowy 2/ osłabienie unoszenia barków 3/ niedowład strun głosowych, chrypka
XII Nerw podjęzykowy Unerwia: ruchowo – mm. języka Jądro n XII Nerw podjęzykowy Unerwia: ruchowo – mm. języka Jądro n. XII w dolnej cz. rdzenia przedłużonego Objawy uszkodzenia 1/ porażenie i zanik mm. języka 2/ dysartria (zaburzenie mowy) 3/ dysfagia (zaburzenie połykania)
Zespół opuszkowy Zespół rzekomoopuszkowy Uszkodzenie jąder nn. V, IX, X, XII Dyzartria Dysfagia Osłabienie (zniesienie) odr. żuchowowego Niedowład podniebienia i zniesienie odruchów podniebiennych, gardłowych Porażenie i zanik mm. języka Uszkodzenie obustronne dróg korowo-jądrowych Dyzartria Dysfagia Wygórowanie odr. żuchwowego Płacz (śmiech) przymusowy Objawy prymitywne (deliberacyjne)