Lampa plazmowa
Agenda Cel Pomoce Kolejność czynności Działanie Galeria Informacje dodatkowe
Cel Zbudowanie układu pozwalającego zmienić zwykłą żarówkę w lampę plazmową Zademonstrowanie i wyjaśnienie zjawiska zwanego plazmą
Pomoce :: 2 POTENCJOMETRY MONTAŻOWE 100kΩ (PR1, PR2) :: OPORNIK 10 kΩ (R1) :: OPORNIK 4,7 kΩ (R2) :: OPORNIK 100 Ω (R3) :: 2 KONDENSATORY 100 nF (C1, C4) :: 2 KONDENSATORY 4700 uF/50V (C2, C3) :: KONDENSATOR 100 uF/16V (C5) :: KONDENSATOR 10nF (C6) :: KONDENSATOR 1 nF (C7) :: MOSTEK PROSTOWNICZY 4A (BR1) :: UKŁAD NE555 + PODSTAWKA POD NIEGO (IC1) :: STABILIZATOR NAPIĘCIA 7812 (IC2) :: TRANZYSTOR IRF840 (T1) :: 2 ZŁĄCZA 5mm (ARK) :: PŁYTKA DRUKOWANA :: RADIATOR Z WENTYLATORKIEM :: TRANSFORMATOR 12-16V/20-50W :: 1,5m IZOLOWANEGO KABLA ŚREDNICY OKOŁO 1mm :: TRANSFORMATOR WYSOKONAPIĘCIOWY Z TV
Kolejność czynności POWYŻEJ WYMIENIONE ELEMENTY POTRZEBNE SĄ DO ZBUDOWANIA UKŁADU ELEKTRONICZNEGO STERUJĄCEGO PRACĄ LAMPY. WSZYSTKO NALEŻY ZLUTOWAĆ NA KUPIONĄ PŁYTKĘ MIEDZIANĄ – JEDNAK W NASZYM PRZYPADKU W CELU LEPSZEGO ZOBRAZOWANIA BUDOWY I DZIAŁANIA LAMPY, UKŁAD ZOSTAŁ ZESTAWIONY NA PŁYTCE MODELOWEJ NIE WYMAGAJĄCEJ LUTOWANIA. PONIŻEJ PRZEDSTAWIONO SCHEMATY NIEZBĘDNE DO WYKONANIA NASZEGO UKŁADU: Schemat 1 Schemat 2 Schemat 3 NALEŻY PAMIĘTAĆ O UZIEMIENIU UZWOJENIA WTÓNEGO, NP. PODPINAJĄC GO DO KALORYFERA.
Powyższy układ zbudowano w oparciu o łatwo dostępne materiały: Zasilacz komputerowy (źródło stabilizowanego prądu stałego) Transformator wysokiego napięcia (ze starego telewizora) Modelową płytkę umożliwiającą złożenie układu bez lutowania Drobne elementy elektroniczne ze sklepu elektrycznego
Transformator wysokiego napięcia DO NASZYCH CELÓW NIEZBĘDNA BYŁA MODYFIKACJA UZWOJENIA PIERWOTNEGO. STANDARDOWE UZWOJENIE PIERWOTNE ZOSTAŁO USUNIĘTE I ZASTĄPIONE NOWYM. W MIEJSCE USUNIĘTEGO UZW. PIERWOTNEGO NAWINIĘTO 10 ZWOI GRUBEGO IZOLOWANEGO KABLA (ZWIĄZANE JEST TO Z PRZEKŁADNIĄ TRANSFORMATORA, CZYLI STOSUNKIEM ILOŚCI ZWOJÓW UZWOJENIA WTÓRNEGO DO PIERWOTNEGO). PO TEJ MODYFIKACJI MOGLIŚMY PRZYSTĄPIĆ DO MONTAŻU UKŁADU.
Działanie Jesteśmy w stanie zaobserwować iskry w zwykłej żarówce (jest powszechnie najdostępniejszą bańką wypełnioną gazami innymi niż powietrze oraz nieco obniżonym ciśnieniu). Wszystko sprowadza się do dwóch transformatorów i układu elektronicznego sterującego pracą jednego z nich: jeden transformator zmienia napięcie sieciowe na ok. 12-16V po czym prąd jest prostowany (zmieniany na stały), zastosowanie układu elektronicznego umożliwia zamianę prądu stałego na przemienny o dużej częstotliwości (ok. 20-40 kHz), przepływ prądu o takiej częstotliwości jest inaczej odczuwany gdyż prąd nie wnika tak głęboko do organizmu lecz płynie po jego powierzchni (nie ma skurczu mięśni). Jest więc w miarę bezpieczny, drugim transformatorem napięcie jest podnoszone do kilkunastu kV i doprowadzane do żarówki, na skutek termicznych ruchów jonów, elektronów, atomów lub cząsteczek powstaje plazma (chaotyczne, chwilowe niejednorodności przestrzennego rozmieszczenia ładunków). Te niejednorodności wywołują szereg specyficznych zjawisk. Jedno ze zjawisk obserwujemy w żarówce. Zjawisko jest podobne do wyładowania atmosferycznego (podczas burzy) z taką różnicą że w lampie jest to ciągłe, a podczas burzy chwilowe.
Galeria
Plazma – zjonizowana materia o stanie skupienia przypominającym gaz, złożona zarówno z cząstek naładowanych elektrycznie, jak i obojętnych. Mimo że plazma zawiera swobodne cząstki naładowane, to w skali makroskopowej jest elektrycznie obojętna. Dokładniejsza definicja plazmy zależy od kontekstu badań. * Plazma tworząca gwiazdy * Plazma kwarkowo-gluonowa * Plazma zimna * Plazma wyładowania pierścieniowego
Schemat 1
Schemat 2
Schemat 3
Dziękujemy za uwagę