DOBÓR MIKROBIOLOGICZNYCH METOD ROZPOZNAWANIA GRUŹLICY U OSÓB HIV/AIDS REKOMENDACJE Dr n. wet. Natalia Zalewska-Schönthaler, lek.wet. Joanna Schönthaler-Humięcka PRACOWNIA MYKOBAKTERIOLOGII KLINICZNEJ WOJEWÓDZKI SZPITAL ZAKAŹNY WARSZAWA

MIKROBIOLOGICZNE ROZPOZNAWANIE ZAKAŻENIA PRĄTKIEM GRUŹLICY STANOWI W DALSZYM CIĄGU PODSTAWOWE OGNIWO W WALCE Z GRUŹLICĄ

DOSTARCZA NIEZBĘDNYCH INFORMACJI KLINICYSTOM O STANIE ZAKAŻENIA CHOREGO EPIDEMIOLOGOM – WSKAZUJE ŹRÓDŁO ZAKAŻENIA ORAZ AKTUALNY STAN ZAKAŻENIA POPULACJI ORGANIZACJOM ZDROWIA PUBLICZNEGO DO PROGRAMOWANIA EFEKTYWNEJ WALKI Z GRUŹLICĄ

EFEKTYWNOŚĆ MIKROBIOLOGICZNEJ DIAGNOSTYKI ORAZ SKUTECZNOŚĆ SYSTEMU KONTROLI I WALKI Z GRUŹLICĄ W DUŻYM STOPNIU ZALEŻY OD: WYKORZYSTANIA WSZYSTKICH MOŻLIWOŚCI NOWOCZESNEJ DIAGNOSTYKI DOBORU WŁAŚCIWYCH MATERIAŁÓW I METOD DO BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH PRAWIDŁOWEJ WSPÓŁPRACY LABORATORIUM Z KLINICYSTĄ PROWADZĄCYM PACJENTA WŁAŚCIWEGO PRZEPŁYWU INFORMACJI Z OŚRODKÓW DIAGNOSTYCZNYCH DO OŚRODKÓW WALKI Z GRUŹLICĄ

EFEKTYWNE WYKRYWANIE GRUŹLICY TO: natychmiastowa izolacja pacjenta od otoczenia skuteczne leczenie krótszy pobyt pacjenta w szpitalu niższe koszty hospitalizacji

CZYNNIKI POZA LABORATORYJNE WPŁYWAJĄCE NA WYNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH: JAKOŚĆ MATERIAŁU - plwocina 3 – 6 próbek, pobranych przez kolejne dni /ok.. 2ml./ - aspiraty oskrzelowe /20 -50ml/ należy traktować jako materiał skąpoprątkowy - popłuczyny żołądkowe u dzieci /bezwzględnym warunkiem jest szybkie wykonanie badania do 4godz. ze względu na niszczące oddziaływanie kwasu solnego na prątki/.

REKOMENDOWANE PRZEZ FDA I CDC AKTUALNE METODY MIKROBIOLOGICZNEJ DIAGNOSTYKI GRUŹLICY ORAZ CZAS NIEZBĘDNY DO UZYSKANIA WYNIKU

PREPARAT BEZPOŚREDNI < 24 godz. metoda fluorescencyjna metoda Ziehl-Nielsena /ZN/ Metoda Kinyouna / zmodyfikowana met. ZN, barwienie na zimno Czułość metod mikroskopowych jest stosunkowo niska i waha się w granicach 40%-60%.

POZYTYWNY WYNIK BADANIA MIKROSKOPOWEGO (AFB+) WYMAGA POTWIERDZENIA ZAKAŻENIA M.tuberculosis complex TESTEM NAA /nucleic acid amplification assey/ Z MATERIAŁU BEZPOŚREDNIEGO

METODY GENETYCZNE < 48 godz. MTD Gen Probe – wykrywa rRNA M.tbc. complex, rekomendowany do badania plwociny i aspiratów płucnych zarówno bogato jak i skąpoprątkowych (czułość dla materiałów AFB+ 100%, AFB- 98,7% specyficzność 100%).

WSKAZANIEM DO STOSOWANIA MTD JEST SZERZENIE GRUŹLICY WŚRÓD ZAGROŻONEJ POPULACJI PRZEZ OSOBY PRĄTKUJĄCE.

INNE REKOMENDOWANE TESTY GENETYCZNE AMPLICOR, Roche Molecular System – wykrywa DNA M.tbc.complex i jest rekomendowany do badania materiałów płucnych bagatoprątkowych (AFB+). Real-Time, wykrywa DNA/RNA, przydatność testu do diagnostyki gruźlicy jest aktualnie w trakcie testowania (czułość testu wykazano na poziomie 86,3% dla materiałów LJ+ i specyficzność 100%.

UJEMNY WYNIK BADANIA MIKROSKOPOWEGO I PRÓBY GENETYCZNEJ NIE WYKLUCZA ZAKAŻENIA M. tuberculosis complex

METODY HODOWLANE < 14 dni Hodowla na podłożach płynnych w systemie: MB/BacT < 15dni dla AFB+ i 20dni dla AFB- Bactec MGIT 960 /system fluorescencyjny/ < 14dni dla AFB+ oraz 20,4dni dla AFB-

Hodowla na podłożu stałym L-J dla materiałów AFB+ średnio 28dni, dla AFB- 37dni – rekomendowana w dalszym ciągu przez CDC w rutynowej diagnostyce gruźlicy z uwagi na wybiórczy metabolizm niektórych szczepów M.tbc. complex.

IDENTYFIKACJA WYIZOLOWANYCH MYKOBAKTERII < 21dni Accu Probe (M.tbc.complex, M.avium intracellulare, M.kansasii, M.gordonae). Czułość i specyficzność metody jest na poziomie 100% HPLC (chromatografia cieczowa wysokociśnieniowa) identyfikuje szczepy w oparciu o posiadane wzorce.

LEKOWRAŻLIWOŚĆ WYIZOLOWANYCH SZCZEPÓW PODSTAWOWA (INH, STR, RMP, EMB) < 30dni od wyizolowania szczepu ROZSZERZONA (OFLO, CAP, CS, ETA) < 4 tygodnie od zlecenia badania

WYNIKI BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH POWINNY BYĆ PRZESYŁANE DO ADRESATA ELEKTRONICZNIE LUB FAKSEM PO KAŻDYM UKOŃCZONYM ETAPIE BADANIA

PODANE REKOMENDACJE DOTYCZĄ RÓWNIEŻ GRUŹLICY POZA PŁUCNEJ, Z TĄ RÓŻNICĄ, ŻE NA OBECNYM ETAPIE FDA I CDC NIE REKOMENDUJE STOSOWANIA METOD GENETYCZNYCH DO BADANIA MATERIAŁÓW SPOZA UKŁADU ODDECHOWEGO

BADANIA GENETYCZNE MTD Opracowany model diagnostyki gruźlicy w Pracowni Mykobakteriologii Klinicznej - KLINICZNIE PODEJRZANY O GRUŹLICĘ MATERIAŁ KLINICZNY BADANIA GENETYCZNE MTD Wykonać w nast. przypadkach: dodatniego preparatu BK+ kontaktu z Tbc lub wcześniejszego przechorowania badania punktatu lub bioptatu neuroinfekcji o niewyjaśnionej etiologii Czas uzyskania wyniku 4 godz. BAKTERIOSKOPIA Wykonać z każdej przesłanej próby. Średni czas uzyskania wyniku 30 min. do 2 godz. HODOWLA Badanie w syst. MB/BacT: każdy poj. materiał (PMR, bioptat, wymaz, krew) jedną próbkę plwociny z trzech badanych. wyniku 14 dni. Posiew na podłoże LJ i Stonebrinka: każdy otrzymany materiał wyniku 27 dni. POZYTYWNA IDENTYFIKACJA LEKOWRAŻLIWOŚĆ PACJENT

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA EFEKTYWNOŚĆ MIKROBIOLOGICZNEGO ROZPOZNAWAMIA GRUŹLICY: 1. właściwe pobieranie i przechowywanie materiału 2. czułość zastosowanych metod - bakterioskopowej – od 40% - 60% - hodowlanej średnio 80% - genetycznej średnio 90% (inhibitory polimerazy).

TECHNOLOGIA PRZYSZŁOŚCI QUICKLAB® – BIOLABORATORIUM NA CHIPIE WIELKOŚCI KARTY PŁATNICZEJ Nagroda przyszłości 2004 Z Wydziału Technologii Krzemowych Instytutu Fraunhofera

MOLEKULARNY SYSTEM DIAGNOSTYCZNY ROZPOZNAJE W KILKA MINUT

MOLEKULARNY SYSTEM DIAGNOSTYCZNY ROZPOZNAJE W KILKA MINUT - CZYNNIK CHOROBOTWÓRCZY (WIRUSY, BAKTERIE, GRZYBY itp.) - CZYNNIK GENETYCZNY (DNA) - CZYNNIK TOKSYCZNY - SKUTECZNOŚĆ DZIAŁANIA NOWEGO LEKU

PRÓBĘ MOŻE WYKONAĆ LEKARZ NA MIEJSCU W KILKA MINUT PRZEWIDUJE SIĘ ZASTOSOWANIE W MEDYCYNIE KLINICZNEJ 2008 - 2009 ROK

DOBÓR MIKROBIOLOGOCZNYCH METOD ROZPOZNAWANIA GRUŹLICY U OSÓB HIV/AIDS REKOMENDACJE Dr n. wet. Natalia Zalewska-Schönthaler, lek.wet. Joanna Schönthaler-Humięcka PRACOWNIA MYKOBAKTERIOLOGII KLINICZNEJ WOJEWÓDZKI SZPITAL ZAKAŹNY WARSZAWA Dziękuję