Edward Lazear Imperializm ekonomiczny Anna Kitka Warszawa 2007

Plan prezentacji Główne obszary zainteresowań ekonomistów Pojęcie imperializmu ekonomicznego Przykłady zastosowania ekonomii w dziedzinach nieekonomicznych Warszawa 2007

Trzy cechy odróżniające ekonomię od nauk społecznych Położenie nacisku na racjonalność jednostek (maksymalizacja) Występowanie pojęcia równowagi w niemal każdej teorii Poruszenie tematów związanych z efektywnością Warszawa 2007

Racjonalność jednostek Dotyczy osób lub organizacji Polega na maksymalizowaniu (np. użyteczności, zysków) Pozwala przewidywać zachowanie podmiotów (?) Warszawa 2007

Równowaga Badanie zachowania w stanie równowagi Duże zainteresowanie samym stanem równowagi, podobne naukom ścisłym Warszawa 2007

Efektywność Ekonomiści dużo pracy wkładają w poszukiwanie efektywnych rozwiązań Szczególne znaczenie ma założenie, że równowaga konkurencyjna jest efektywna Dążenie jednostek do maksymalizacji ich użyteczności pociąga za sobą rozwiązanie optymalne społecznie Warszawa 2007

Ekonomia Siłą ekonomii jest oparcie na analizie i dyscyplina Powoduje to konieczność upraszczania, co zawęża horyzont Utrudnia to stawianie pytań, ale ułatwia udzielanie odpowiedzi Warszawa 2007

Imperializm ekonomiczny Polega na rozszerzeniu analizy ekonomicznej poza obszary tradycyjnie przyporządkowane ekonomii, takie jak wybór konsumenta, teoria producenta, badanie rynków, makroekonomia, czy inne, związane z powyższymi. Warszawa 2007

Idea Zajrzeć do „czarnej skrzynki”, np. przyglądając się relacjom wewnątrz firmy Imperializm ma sens tylko jeśli przechodzi weryfikację na rynku Warszawa 2007

Skład atomu Do części analiz wystarczą klasyczne teorie ekonomiczne Imperializm ekonomiczny stosuje się tam, gdzie nie można tłumaczyć zjawisk tradycyjnymi metodami Warszawa 2007

Ekonomia gospodarstw domowych Funkcja użyteczności gospodarstwa domowego uzależniona od zasobu czasu i ilości dóbr Inne preferencje osób o różnym poziomie zarobków Warszawa 2007

Modelowanie rodziny Dobór par małżeńskich i trwałość związków można modelować Do analizy włączone są dzieci Altruizm wobec dzieci, czyli uzależnienie własnej krzywej użyteczności od ich krzywych użyteczności Warszawa 2007

Interakcje społeczne Uzależnienie krzywej użyteczności od zachowania ludzi w grupie odniesienia Interakcje mogą mieć wpływ na wytworzona równowagę rynkową Przydatne np. do modelowania przestępczości Warszawa 2007

Demografia Teoria Malthusa- zależność pomiędzy dochodem a dzietnością Nie sprawdzała się w XX wieku Becker- teorie demograficzne właściwe dla zjawisk XX-wiecznych Większy nacisk na wybór wielkości rodziny Warszawa 2007

Analiza dyskryminacji Analiza dyskryminacji za pomocą krzywych użyteczności Np. czerpanie większej użyteczności z zatrudniania białych niż czarnych Równowaga na rynku i „nadwyżka dyskryminacyjna” Dyskryminacja mimo to utrzymuje się w długim okresie Warszawa 2007

Zachowania religijne Różne podejścia ekonomiczne do badania zachowań religijnych: Modelowanie użyteczności Problem niepewności (czy „pójdę do Nieba?”) Warszawa 2007

Teoria producenta Analiza wnętrza firmy- badanie zależności pomiędzy agentami Interesujące stają się sposoby maksymalizacji zysku, nie sama maksymalizacja Ważna staje się dogłębna znajomość przedmiotu działalności firmy Warszawa 2007

Rola ekonomii w biznesie Biznes jest w dużej mierze oparty na stosunkach międzyludzkich, nie na kalkulacji Nie pozostaje on bez wpływu ekonomii, która często prowokuje określone zachowania (analiza techniczna) Warszawa 2007

Zasoby ludzkie Koszt alternatywny czasu poświeconego na naukę jest mniejszy dla osób młodych, co tłumaczy edukację w młodym wieku Edukacja jest rodzajem inwestycji, która ma się opłacać Warszawa 2007

Podsumowując Imperializm ekonomiczny polega na tłumaczeniu zjawisk leżących poza tradycyjnymi obszarami zainteresowania ekonomii, przy pomocy rozumowania ekonomicznego Ma to wprowadzić większy porządek i więcej ścisłości w badania Warszawa 2007

Wątpliwości Czy można badać działalność nieekonomiczną przy pomocy narzędzi ekonomicznych? Czy upierając się, aby stosować ścisłe metody badania nie tracimy wielu cennych informacji? Czy imperializm ekonomiczny daje dobre rezultaty w prognozowaniu zachowań? Czy tłumaczenie zachowań religijnych lub uczuć na język zysku i straty jest etyczne? Warszawa 2007

Dziękuję za uwagę! Warszawa 2007