Szwedzki naukowiec, wynalazca dynamitu, fundator Nagrody Nobla. Alfred Nobel Szwedzki naukowiec, wynalazca dynamitu, fundator Nagrody Nobla. 21.10.1833-10.12.1896 r. Przywitanie,

Rodzina, dzieciństwo i nauka Alfreda Jeśli mam tysiące pomysłów i choć jeden okazuje się dobry, jestem zadowolony.

Rodzina Ojcem Nobla był inżynier, wynalazca – Immanuel Nobel. Projektował budynki i mosty zbudowane w Sztokholmie. W związku z wykonywaną pracą eksperymentował z różnymi technikami wysadzania skał. Andriette Ahlsell – jego matka – pochodziła z zamożnej rodziny. Jego rodzina pochodziła od XVII-wiecznego szwedzkiego anatoma, lekarza, przyrodnika, pisarza i profesora uniwersytetu w Uppsali – Olofa Rudbecka.

Dzieciństwo i nauka Jego ojciec z powodów finansowych, które wynikały z niepowodzenia prac w Sztokholmie przeprowadza się do Rosji, do St. Petersburga, a w 1842 r. ściąga resztę rodziny. W Rosji Alfred uczony jest przez prywatnych nauczycieli. Jego nauka obejmowała: nauki przyrodnicze, języki i literaturę. W wieku 17 lat biegle władał językami: szwedzkim, rosyjskim, niemieckim, francuskim oraz angielskim. Jego zainteresowaniami były literatura angielska i poezja oraz chemia i fizyka.

Nauka Immanuel – jego ojciec – nie podzielał zainteresowań Alfreda. Chciał by wszyscy jego synowie dołączyli, jako inżynierowie, do jego firmy. Immanuel wysyła Alfreda na zagraniczne studia z inżynierii chemicznej. W tym czasie odwiedza: Stany Zjednoczone Ameryki, Francję, Niemcy oraz Szwecję. W Paryżu pracuje w laboratorium T. J. Pelouze’a, gdzie poznaje Ascanio Sobrero – twórcę nitrogliceryny. W USA poznaje Johna Ericssona.

Praca Nobla Mam nadzieję, że w dniu, w którym dwie armie będą mogły obrócić się w perzynę w ciągu jednej sekundy, wszystkie cywilizowane narody zaprzestaną wojen i rozwiążą swe wojska.

Praca w rodzinnym przedsiębiorstwie W 1852 r. Alfred został poproszony w dołączenie do rodzinnego biznesu, który wtedy przeżywał ogromny ‚boom’ dzięki kontraktowi z armią rosyjską podczas wojny krymskiej. Sytuacja zmieniła się po wojnie, kiedy zerwano kontrakt i przedsiębiorstwo upadło. Wraz z ojcem i bratem – Emilem- powrócili do Szwecji.

Pasja Alfreda W Szwecji w 1864 r. Albert postanowił udoskonalić nitroglicerynę. W serii wybuchów w 1864 r. zginął jego brat i kilka innych osób. Przekonało to władze Sztokholmu do wydania zakazu eksperymentowania z materiałami wybuchowymi na terenie miasta. Nobel był zmuszony przenieść swoje eksperymenty na barkę zakotwiczoną na jeziorze Melar.

Przełom i produkcja Momentem przełomowym było nasączenie ziemi okrzemkowej nitrogliceryną. W wyniku tego powstała pasta, która mogła być modelowana w pręty o wielkości otworów wiertniczych. W 1867 r. opatentował to i zastrzegł znak towarowy „dynamit”. Aby jego detonacja byłą możliwa wymyślił także zapalnik oraz detonator. Popyt na dynamit stale rósł. Fabryka w Krűmmel w okolicach Hamburga eksportowała nitroglicerynę do innych europejskich krajów, Ameryki oraz Austarlii.

Fabryki i laboratoria Po pewnym czasie założył fabryki i laboratoria w około 90 miejscowościach w ponad 20 krajach. Pomimo tego, że przez większość życia żył w Paryżu, nieprzerwanie podróżował. Gdy Nobel nie zajmował się podróżowaniem oraz interesami czas spędzał w laboratoriach, gdzie intensywnie pracował. W laboratoriach zajmował się nie tylko materiałami wybuchowymi ale także innymi materiałami np.: syntetyczną gumą i skórą, sztucznym jedwabiem itp. Do swojej śmierci Nobel zarejestrował 355 patentów.

Nagroda Nobla Mój dynamit lepiej przyczyni się do pokoju niż tysiąc światowych kongresów. Kiedy człowiek zrozumie, że całe armie mogą zostać unicestwione, to będzie mógł żyć w wiecznym pokoju.

Spisanie ostatniej woli i śmierć Alfred Noble swój testament spisał 27.11.1895 r. i podpisał go w Klubie Szwedzko-Norweskim w Paryżu. Zmarł 10.12.1896 r. na atak serca w swoim domu w San Remo we Włoszech. Wiele osób było zaskoczonych decyzją Nobla, że całą jego fortuna ma zostać przekazana na nagrody w dziedzinach: fizyki, chemii, medycyny lub fizjologii, pokoju i literatury.

Fragment testamentu Ja niżej podpisany, Alfred Nobel, oświadczam niniejszym, po długiej rozwadze, iż moja ostatnia wola odnośnie majątku, jest następująca. Wszystkie pozostałe po mnie, możliwe do zrealizowania aktywa, mają być rozdysponowane w sposób następujący: kapitał zostanie przez egzekutorów ulokowany bezpiecznie w papierach, tworzących fundusz, którego procenty każdego roku mają być rozdzielone w formie nagród tym, którzy w roku poprzedzającym przynieśli ludzkości największe korzyści.

Wątpliwości do testamentu Ostatnia wola Nobla była zwięźle sformułowana. Spadkobiercą majątku miała zostać Szwedzka Akademia Nauk. Testament został jednak zakwestionowany przez prawników spadkobierców Nobla oraz krytykowano go w Szwecji i Norwegii. Jednak nie wszyscy nie zgadzali się z jego testamentem. Dwoje ludzi przekonanych, że Nagroda była wynikiem długoletnich przemyśleń, a nie owocem przypadku. Byli to, wyznaczeni przez zmarłego, na egzekutorów: bratanek Alfreda – Emanuel Nobel i jego bliski współpracownik – Regnar Sohlmann.

Fundacja Nobla Dzięki staraniom egzekutorów 19.06.1900 r. zarejestrowano Fundacje Nobla, której zostały przekazane wszystkie środki Alfreda Nobla. Fundacja ta według testamentu zarządza dawnym majątkiem i przeznacza procenty od niego na fundowanie nagród jego imienia, mianowicie Nagrody Nobla.

Nadzieja jest zasłoną natury ukrywającą nagą prawdę. Wręczanie Nagród Nadzieja jest zasłoną natury ukrywającą nagą prawdę.

Wręczanie Nagród Nagrody Nobla wręczane są w Filharmonii Sztokholmskiej. Pierwszą nagrodę wręczono w Królewskiej Akademii Muzycznej w Sztokholmie w 1901 r. Od 1902 r. nagrody formalnie przyznaje król Szwecji.

Kategorie Nagród Każdego roku począwszy od 1901 r. Nagrody Nobla przyznawane są w poniższych dziedzinach: Fizyki, przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk; Chemii, przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk; Medycyny lub fizjologii, przez Instytut Karolinska; Literatury, przez Akademię Szwedzką; Pokojowa Nagroda Nobla, przez Norweski Komitet Noblowski Od 1968 r. Bank Szwecji przyznaje w dziedzinie ekonomii nagrodę, imienia Alfreda Nobla. W 1968 r. zadecydowano również, że nie będzie zwiększać się liczba dziedzin.

Wartość Nagrody Każdy z laureatów tej nagrody otrzymuje złoty medal i honorowy dyplom. Nagroda posiada jednak również wymiar finansowy. Laureat otrzymuje znaczną kwotę (dawniej 10 milionów koron szwedzkich (około 4,5 mln. złotych), a obecnie 8 milionów (około 3,6 mln. złotych)), która służy mu do kontynuowania badań bez konieczności zabiegania o dodatkowe fundusze.

Praca przygotowana przez Michała Stelmacha. W tej prezentacji wykorzystano zbiory dostępne w serwisach internetowych: encyklopedia.pwn.pl oraz wikipedia.org, Materiały związane z tą pracą można znaleźć w serwisie nauka.890m.com Podziękować za oglądanie oraz za uwagę.