Karolina Niedźwiedź kl.304 Konserwanty

Co to są konserwanty? Konserwant (środek konserwujący) – związek chemiczny lub mieszanina związków, powodująca przedłużenie przydatności do spożycia (lub trwałości) produktów spożywczych i przemysłowych. Konserwanty mają za zadanie zapobieganie rozwojowi bakterii, grzybów i wirusów. Wszystkie konserwanty dodawane do produktów spożywczych znajdują się na tzw. "Liście E". Konserwanty mają zakres numerów E200–E299.

Jak działają konserwanty? Konserwanty dodawane do żywności poprawiają walory smakowe, wygląd zewnętrzny produktu, ale także przedłużają świeżość i czas ich przechowywania. Większość z tych chemicznych dodatków ma pozytywny wpływ na produkt, ponieważ niszczy rozwijające się bakterie, które powodują zatrucie organizmu. Dlatego niedodawanie ich do żywności jest praktycznie niemożliwe. Możemy jednak indywidualnie ograniczyć spożywanie takich produktów, ponieważ w nadmiarze są szkodliwe dla zdrowia.

Rodzaje konserwantów 200–209 sorbiniany 210–219 benzoesany 220–229 siarczany(IV) 230–239 fenole i mrówczany (metaniany) 240–259 azotany 260–269 octany (etaniany) 270–279 mleczany 280–289 propioniany (propaniany) 290–299 inne konserwanty

W jakich produktach znajdują się konserwanty? Konserwanty są dodawane do większości produktów spożywczych przetwarzanych przez człowieka.

Przykładowe konserwanty i produkty, w których występują E 200 – kwas sorbowy, dodawany m.in. do serów, sałatek i pieczywa E 201 – sorbinian sodu, dodawany m.in. do sałatek, wyrobów cukierniczych, pieczywa E 202 – sorbinian potasu, dodawany do pieczywa, serów, wina i czekolady E 203 – sorbinian wapnia, dodawany do  pieczywa, serów, twarogów i napoi bezalkoholowych E 210 – kwas benzoesowy, dodawany do napojów, gum, ciasta E 211 – benzoesan sodu, dodawany do napojów, margaryn, konserw rybnych  i przetworów warzywnych E 212 – benzoesan potasu, dodawany głównie do dżemów

E 213 -benzoesan wapnia, dodawany do napojów bezalkoholowych, margaryn, soków owocowych i gum do żucia E 220 – dwutlenek siarki, dodawany do win E 221 – siarczan sodu, dodawany do win E 222 – wodorosiarczan sodu, dodawany do przecierów owocowych, galaretek, dżemów, żelatyny, cukru, chrzanu, piwa, wina i musztardy E 224 – pirosiarczan potasu, dodawany do win, miodu, suszonych warzyw E 227 – wodorosiarczyn wapnia, dodawany do win i suszonych owoców E 228 – wodorosiarczyn potasu, dodawany do tapioki, suszonych produktów, orzechów, mięs i ryb E 233 – tiabendazol, dodawany do bananów i pomarańczy poprzez zamoczenie w roztworze

E 234 – nizyna, dodawana do serów E235 – natamycyna, antybiotyk E 236 – kwas mrówkowy, dodawany do miodów E 237 – mrówczan sodu, dodawany jako dodatek do pasz dla bydła E 249 – azotyn potas, dodawany do mięs i wędlin oraz kiełbas E 250 – azotyn sodu, dodawany do mięsa E 251 – azotan sodu, dodawany do mięsa E 252 – azotan potasu, dodawany do mięsa E 280 – kwas propionowy, dodawany do chleba i wyrobów ciastkarskich E 282 – propionian wapnia, dodawany przy produkcji pieczywa E 283 – propionian potasu, dodawany do pieczywa krojonego i słodkiego

Konserwanty niebezpieczne dla zdrowia Jednym z najbardziej szkodliwych związków, wpływającym niekorzystnie na układ trawienny jest dwutlenek siarki, wykorzystywany w przemyśle spożywczym podczas produkcji kiełbasy, warzyw przetworzonych i przetworów z grzybów. Aby uchronić się od schorzeń układu pokarmowego, które może wywołać ten związek, nie należy sięgać po produkty, których etykiety zawierają symbol E220.

Azotyny potasu i sodu czyli E 249 i E 250, powszechnie stosowane w peklowaniu mięsa, mogą prowadzić do zmian rakotwórczych w organizmie. Siarczany, oznaczone od E 220 do E 228, znajdują się m. in. w konserwach, sokach owocowych, winie, produktach ziemniaczanych, u osób wrażliwych wywołują nudności i bóle głowy. E 210 (kwas benzoesowy), który może podrażnić śluzówkę żołądka i jelit oraz wysypki. Znaleźć go można w galaretkach, sokach owocowych, napojach bezalkoholowych, margarynie, konserwach rybnych, warzywach marynowanych czy sosach owocowych i warzywnych.

Czy konserwanty są przyczyną nowotworów ? Naukowcy biją na alarm - 80 tys. osób w Polsce umiera rocznie na nowotwory. Zachorowaniu na raka jelita grubego, odbytnicy, trzustki, wątroby i żołądka, sprzyja zmiana zwyczajów żywieniowych, jaka dokonała się w ciągu ostatnich kilkunastu lat. Chodzi tu głównie o nadmierną ilość konserwantów i innych szkodliwych związków chemicznych dostarczanych do organizmu wraz z produktami spożywczymi. 

Jakie konserwanty rakotwórcze są dla nas najgorsze ? Najgorsze dla naszego przewodu pokarmowego są konserwujące azotany i azotyny zawarte między innymi w mięsie i wędlinach. Mają one za zadanie zapobiegać rozwojowi bakterii jadu kiełbasianego. Szczególne niebezpieczeństwo stanowią jednak ich związki pochodne, czyli nitrozaminy. Powstają one w dużych ilościach przy ogrzewaniu pożywienia i mają bardzo silne działanie rakotwórcze. 

Najbardziej szkodliwe dodatki do żywności, których należy unikać: E 127 erytrozyna – powoduje astmę, pokrzywkę, nadpobudliwość, podejrzana o działanie rakotówcze E 131 błękit pantotenowy – działa rakotwórczo E 142 zieleń S (brylantowa) – powoduje wysypki, astmę, bezsenność, działa rakotwórczo E 200 kwas sorbowy – powoduje reakcje alergiczne E 211 benzoensan sodu – powoduje reakcje alergizujące/uczulające, działa rakotwórczo E 220 powoduje zaburzenia pracy wątroby, niszczy wit. B12 E 221 siarczyn sodu – może niszczyć witaminy zawarte w żywności E 249 azotyn potasu – podejrzany o działanie rakotwórcze E 250 azotan (III) sodu – podejrzany o działanie rakotwórcze

E 251 azotan (V) sodu – podejrzany o działanie rakotwórcze E 310 galusan propylu – powoduje egzemę i problemy żołądkowe E 320 Butylohydroksyanizol (BHE) - działa rakotwórczo E 321 Butylohydroksytoluen (BHT) – powoduje uczulenia E 338 kwas fosforowy – może powodować uszkodzenie dróg pokarmowych E 414 guma arabska – powoduje uczulenia E 621 glutaminian sodu – działa rakotwórczo E 951 aspartam – działa rakotwórczo E 954 sacharyna – działa rakotwórczo

Konserwanty zagrażające zdrowiu: E 210 – kwas benzoesowy E 211 – benzoesan sodu E 212 – benzoesan potasu E 213 -benzoesan wapnia E 214 – p-hydroksybenzoesan etylu E 215 –  etylo-p-hydroksybenzoesan sodu E 216 – p-hydroskybenzoesan propylu E 217 – propylo-p-hydroksybenozoesan sodu E 218 – p-hydroksybenzoesan metylu E 219 – metylo-p-hydroksybenzoesan sodu E 220 – dwutlenek siarki E 222 – wodorosiarczyn sodu

E 223 – pirosiarczan sodu E 224 – pirosiarczan potasu E 225 – siarczyn potasu E 226 – siarczyn wapnia E 227 – wodorosiarczyn wapnia E 228 – wodorosiarczyn potasu E 230 – bifenyl E 231 – O-Fenylofenol E 232 – O-Fenylofenolan sodu E 233 – tiabendazol E 234 – nizyna E235 – natamycyna E 236 – kwas mrówkowy

E 237 – mrówczan sodu E 238 – mrówczan wapnia E 239 – urotropina E 240 – aldehyd mrówkowy E 242 – pirowęglan dimetylu E 249 – azotyn potas E 250 – azotyn sodu E 251 – azotan sodu E 252 – azotan potasu

Koniec