Wisława Szymborska, czyli „poetycki Nobel”
1 lutego 2013 r. minęła pierwsza rocznica śmierci wybitnej polskiej poetki, laureatki literackiej Nagrody Nobla- Wisławy Szymborskiej.
Życiorys poetki Wisława Szymborska ur. 2 lipca 1923 na Prowencie– polska poetka, eseistka, krytyk literacki, tłumaczka, felietonistka; członkini założycielka Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (1989), członkini Polskiej Akademii Umiejętności (1995), laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1996), odznaczona Orderem Orła Białego . Wisława Szymborska debiutowała na łamach „Dziennika Polskiego” wierszem Szukam słowa w 1945. W 1952 w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik” wydała pierwszy tom poetycki Dlatego żyjemy, w tym samym roku została członkiem Związku Literatów Polskich. W latach 1953–1966 była kierownikiem działu poezji „Życia Literackiego”, następnie w latach 1967–1981 publikowała tam felietony Lektury nadobowiązkowe, które pisała do 2002. W 1983 nawiązała współpracę z „Tygodnikiem Powszechnym”. Od 1988 była członkiem Pen Clubu, od 2001 była członkiem honorowym Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury.
Twórczość literacka Pierwsze wiersze opublikowała w krakowskim "Dzienniku Polskim", następnie w "Walce" i "Pokoleniu". W tych czasach Szymborska była związana ze środowiskiem akceptującym socjalistyczną rzeczywistość. W latach 1947-1948 była sekretarzem dwutygodnika oświatowego "Świetlica Krakowska" i – między innymi – zajmowała się ilustracjami do książek. W 1949 roku pierwszy tomik wierszy Szymborskiej Wiersze (według innych źródeł Szycie sztandarów) nie został dopuszczony do druku, gdyż "nie spełniał wymagań socjalistycznych". Debiutem książkowym został wydany w roku 1952 tomik wierszy Dlatego żyjemy. Szymborska została przyjęta do Związku Literatów Polskich. Szymborska była nierozerwalnie związana z Krakowem i wielokrotnie podkreślała swoje przywiązanie do tego miasta. Była także członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Jej książki zostały przetłumaczone na 42 język.
Ordery, odznaczenia i nagrody Order Orła Białego (2011) Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1974) Złoty Krzyż Zasługi (1955, w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2005) Tytuł Człowiek Roku tygodnika Wprost(1996) Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa (1997) Dziecięca Nagroda SERCA za pomoc dla świdnickich dzieci.
Najważniejszy moment w życiu 17 lat temu, 10 grudnia 1996 r., Komitet Noblowski wręczył nagrodę Nobla w dziedzinie literatury Polce – Wisławie Szymborskiej. Na takie wyróżnienie rodzima literatura czekała od lat. Kraj ogarnęła euforia i tylko drobna laureatka nie dała się ponieść emocjom. Ze spokojem przyjmowała gratulacje z kraju i ze świata. Nasz noblistka zmarła w środę wieczorem we śnie w swoim domu w Krakowie. Wisławę Szymborską nagrodzono literacką Nagrodą Nobla „za poezję, która z ironiczną precyzją odsłania prawa biologii i działania historii we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”. Spośród Polaków uhonorowano wcześniej Henryka Sienkiewicza (1905), Władysława Reymonta (1924) i Czesława Miłosza (1980). Poetka z dnia na dzień stała się jedną z najsłynniejszych Polek. I choć szum wokół niej nie ustawał, ona zdawała się stać jakby z boku. Nagrodę odebrała 10 grudnia 1996. Laureaci, przed uroczystością w Filharmonii Sztokholmskiej, przeszli specjalne szkolenie, podczas którego uczono ich jak zachować się w obecności króla Szwecji. Uczestniczyła w nim również Wisława Szymborska. Tuż po gali wybitna poetka spokojnie zapaliła papierosa. Widać było, że czuje ulgę z faktu, że podniosła uroczystość już się skończyła. O dziwo nie była otoczona przez dziennikarzy i fotografów. Wręcz przeciwnie, bez przeszkód mogła udać się do samochodu.
Wisława Szymborska odbiera z rąk króla Karola XVI Gustawa literacką Nagrodę Nobla.
Siła poetki… "W Wisławie Szymborskiej Szwedzka Akademia chce uhonorować przedstawicielkę niezwykłej czystości i siły poetyckiego spojrzenia. Poezji jako odpowiedzi na życie, sposobu na życie, pracy nad słowem jako myślą i wrażliwością. Wiersze Wisławy Szymborskiej to perfekcja słowa, wysoce wycyzelowane obrazy, myślowe allegro ma non troppo, jak nazywa się jeden z jej wierszy. Jednak ciemności, której nie ulegają one bezpośrednio, wyczuwa się w nich tak, jak ruch krwi pod skórą".
Tomy wierszy Dlatego żyjemy, 1952, 1954 (2. wyd.) Pytania zadawane sobie, 1954. Wołanie do Yeti, 1957. Sól, 1962. Sto pociech, 1967. Wszelki wypadek, 1972. Wielka liczba, 1976. Ludzie na moście, 1986. Koniec i początek, 1993. Chwila, 2002. Dwukropek, 2005 (Nominacja do Śląskiego Wawrzynu Literackiego, kwiecień 2006; Nominacja do Nagrody Literackiej Nike, 2006). Tutaj, 2009. Wystarczy, 2012.
Zbiory poezji 101 wierszy, 1966 Wiersze wybrane, 1964 Poezje wybrane, 1967 Poezje: Poems (edycja dwujęzyczna polsko-angielska), 1989 Widok z ziarnkiem piasku, 1996 Sto wierszy – sto pociech, 1997 Rymowanki dla dużych dzieci, 2003 Miłość szczęśliwa i inne wiersze, 2007 Wiersze wybrane 2010 Milczenie roślin, 2011, 2012
Ostatnia wola… Fundacja Wisławy Szymborskiej została założona w kwietniu 2012 roku, na mocy testamentu pozostawionego przez Noblistkę. Zgodnie z Jej ostatnią wolą, w Zarządzie Fundacji zasiadają Teresa Walas, Michał Rusinek i Marek Bukowski. Fundacja dba o twórczość Wisławy Szymborskiej, od stycznia 2013 roku przyznawać będzie zapomogę twórcom, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej, a od września 2013 roku – międzynarodową nagrodę poetycką Jej imienia. Wraz z Insytutem Książki Fundacja będzie organizować konkurs im. Adama Włodka dla młodych twórców literatury – pisarzy, tłumaczy i krytyków. W planie są inne nagrody i szersza działalność związana z propagowaniem literatury polskiej. Fundacja Wisławy Szymborskiej współpracuje z Trzecim Programem Polskiego Radia i „Tygodnikiem Powszechnym”.
Śmierć wisławy szymborskiej W listopadzie 2011 Wisława Szymborska przeszła poważną operację. Zmarła 1 lutego 2012 w swoim domu w Krakowie w czasie snu. Informację o śmierci Szymborskiej przekazał jej sekretarz Michał Rusinek. Pogrzeb poetki odbył się 9 lutego 2012. Zgodnie z jej wolą urna z prochami została złożona w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Pogrzeb miał charakter świecki. Podczas pierwszej rocznicy śmierci Wisławy Szymborskiej. W celu uczczenia pamięci zmarłej poetki otworzona zostanie wystawa SZUFLADA SZYMBORSKIEJ, na której będzie można obejrzeć pamiątki po noblistce. Kilka miesięcy po śmierci poetki, w maju 2012 roku, ukazał się tomik ostatnich wierszy, nad którymi pracowała - "Wystarczy", ale okazuje się, że są jeszcze inne jej wiersze, nieznane czytelnikom.
„Nagrobek” Tu leży staroświecka jak przecinek autorka paru wierszy. Wieczny odpoczynek raczyła dać jej ziemia, pomimo że trup nie należał do żadnej z literackich grup. Ale też nic lepszego nie ma na mogile oprócz tej rymowanki, łopianu i sowy. Przechodniu, wyjmij z teczki mózg elektronowy i nad losem Szymborskiej podumaj przez chwilę. Wisława Szymborska
„Nic dwa razy się nie zdarza i nie zdarzy „Nic dwa razy się nie zdarza i nie zdarzy. Z tej przyczyny zrodziliśmy się bez wprawy i pomrzemy bez rutyny. ” Wisława Szymborska
Opracowały: Klaudia Polit Kaja Chora
Źródła http://pl.wikipedia.org/wiki/Wis%C5%82awa_Szymborska http://www.cytaty.info/autor/wislawaszymborska.htm http://www.se.pl/wislawa-szymborska,18413/ www.szymborska.org.pl http://tvp.info/magazyn/kartka-z-kalendarza/noblowska-sensacja-szymborska-uhonorowana/5401769