Systemy zapisywania liczb: SYSTEM RZYMSKI

Drogi czwartoklasisto z tej prezentacji dowiesz się: Kiedy powstał rzymski system zapisywania liczb. Jak wyglądają cyfry w systemie rzymskim. Jakie są zasady tworzenia liczb w systemie rzymskim.

Dawno… dawno temu… No właśnie. Rzymski system zapisywania liczb powstał ponad 2000 lat temu.

Teraz odwołam się do posiadanej już przez Ciebie wiedzy. Myślę, że świetnie pamiętasz podstawowe cyfry rzymskie, odpowiedniki cyfr 1, 5, 10. Zastanów się przez chwilę, a następnie sprawdź na kolejnym slajdzie, czy miałeś rację 

Cyfry rzymskie: 1 I 5 V 10 X

W systemie rzymskim używa się jeszcze następujących cyfr (liter): 50 L 100 C 500 D 1000 M

Teraz mam dla Ciebie pierwsze zadanie. Na pewno zauważyłeś, że liczby 50, 100, 500 i 1000 są wyrażone w systemie rzymskim literami L, C, D, M. Wymyśl, zapisz w zeszycie i przedstaw na następnej lekcji zdanie lub wyrażenie, w którym kolejne wyrazy będą się zaczynały od liter L, C, D, M. – Przekonasz się, że to świetny sposób na zapamiętanie.

Zapisując liczby w systemie rzymskim pamiętaj o kilku regułach.

Reguła pierwsza. Jeśli w liczbie zapisanej w systemie rzymskim cyfry występują od największej do najmniejszej, to aby odczytać tę liczbę, dodajemy wartości tych cyfr. Przykład: CXVII to 100+10+5+1+1=117 MMXVI to 1000+1000+10+5+1=2016

Reguła druga: Jeśli cyfra mniejsza poprzedza cyfrę większą, to liczba zapisana w systemie rzymskim odpowiada różnicy tych cyfr. Przykład: IV to 5-1=4 MCMIX to 1000+(1000-100)+(10-1)=1909

Uwaga: Obok siebie mogą występować kolejno co najwyżej trzy cyfry I, trzy cyfry X, trzy cyfry C, trzy cyfry M. Pozostałe cyfry mogą wystąpić w danej liczbie tylko jeden raz.

Uwaga: Cyfra mniejsza może poprzedzać cyfrę większą tylko w następujących wypadkach: IV 4 IX 9 XL 40 XC 90 CD 400 CM 900

Teraz mam dla Ciebie zadanie drugie. Zapisz w zeszycie cyframi rzymskimi liczby od 1 do 30. Zadanie sprawdzimy na lekcji. Jestem pewna, że sobie z nim poradzisz. Wszelkie wątpliwości wyjaśnimy na lekcji. 

Na zakończenie zadanie trzecie: Wyjaśnij, dlaczego uczymy się odczytywania i zapisywania liczb w systemie rzymskim. Gdzie współcześnie można spotkać liczby zapisane w systemie rzymskim? W razie problemów skorzystaj z encyklopedii lub poszukaj w podręczniku od matematyki. Odpowiedź zapisz w zeszycie od matematyki.

Dziękuję Ci za zapoznanie się z treścią prezentacji.  Opracowano na podstawie podręcznika: Matematyka z plusem dla kl. IV, GWO. Autor: Agnieszka Kuncewicz