Chmury

Czym jest chmura? Chmura składa się z milionów małych kropelek wody (albo kryształków lodu, gdy temperatura jest bardzo niska) utrzymujących się w powietrzu. Chmura może się utworzyć, gdy para wodna zamienia się w ciecz, czyli, gdy wilgotne powietrze zostaje ochłodzone i dochodzi do kondensacji pary wodnej na niewielkich cząstkach stałych. Tworzenie się chmur zależy od kilku różnych procesów.

Czym jest konwekcja? Gęstość powietrza zależy od temperatury. Ciepłe powietrzne, jako mniej gęste, unosi się, a zimne opada. Naukowcy nazywają to konwekcją. Konwekcja jest jednym z procesów, dzięki któremu mogą powstawać chmury. Kiedy świeci Słońce, powietrze znajdujące się przy powierzchni Ziemi, zawierające parę wodną, jest ogrzewane i zaczyna się unosić. W miarę wzrostu wysokości powietrze to ochładza się. Chmury powstają, gdy wilgotne powietrze ochłodzi się do określonej granicznej temperatury: wtedy woda kondensuje na małych zawieszonych w powietrzu cząstkach stałych i tworzą się kropelki chmur.

Rzeźba terenu Innym czynnikiem wpływającym na tworzenie się chmur są przeszkody orograficzne, np. góry albo wzgórza. Powietrze, aby pokonać taką przeszkodę musi się unieść. Podczas unoszenia powietrze ochładza się. Jeśli osiągnie temperaturę punktu rosy, następuje kondensacja i woda zawarta w powietrzu staje się widoczna jako chmura. Tworzy się zachmurzenie orograficzne. Gdy dana masa powietrza przemieszcza się nad pasmem górskim i po stronie dowietrznej powstaje zachmurzenie, to na pewnej wysokości n.p.m. mogą wystąpić opady atmosferyczne, a powietrze nadal się podnosi. Następnie przekracza pasmo górskie i opada po drugiej stronie przeszkody orograficznej. Jest wtedy znacznie bardziej suche i ciepłe. Ta różnica w temperaturze i wilgotności po obu stronach pasma górskiego jest nazywana efektem fenowym.

Czym jest front atmosferyczny? Nie tylko góry mogą wymusić unoszenie się powietrza: powietrze ciepłe musi przemieszczać się do góry, gdy na swojej drodze napotyka masę cięższego, zimnego powietrza. Granica między ciepłym i chłodnym powietrzem jest nazywana frontem atmosferycznym. Gdy ciepłe powietrze unosi się, dochodzi do jego ochłodzenia, co może doprowadzić do powstawania chmur. To zjawisko umożliwia latanie ptakom i samolotom.

Czym jest adwekcja? Poziomy ruch mas powietrza to adwekcja. Czasami ciepła i wilgotna masa powietrza napływa nad jakiś obszar. Jeśli podłoże jest chłodniejsze niż powietrze, wtedy powietrze samo ochładza się i dochodzi do kondensacji pary wodnej. Prowadzi to do powstawania mgły. Taka sytuacja zdarza się często u wybrzeżu kontynentów.

Rodzaje chmur

Podział chmur Chmury można podzielić na różne sposoby: ze względu na wysokość występowania na: chmury wysokie, chmury średnie, chmury niskie, ze względu na kształt na: chmury pierzaste, chmury warstwowe, chmury kłębiaste, ze względu na budowę wewnętrzną: chmury o rozciągłości poziomej, chmury rozbudowane w pionie, ze względu na sposób powstania: chmury falowe, chmury konwekcyjne, chmury frontowe.

Piętro niskie Stratus (St) - chmury niskie warstwowe Stratocumulus (Sc) - chmury kłębiasto- warstwowe Nimbostratus (Ns) - chmury warstwowo-deszczowe

Piętro średnie Altostratus (As) - chmury średnie warstwowe Altocumulus (Ac) - chmura średnie kłębiaste

Piętro wysokie Cirrus (Ci) - chmury pierzaste Cirrocumulus (Cc) - chmury pierzasto- kłębiaste Cirrostratus ( Cs) - chmury warstwowo- pierzaste

Piętro niskie o budowie pionowej Cumulus (Cu) - chmury kłębiaste Cumulonimbus (Cb) - chmury kłębiaste deszczowe

Wykonał: Wojciech Zarychta