ZASTANÓW SIĘ ZANIM ZDECYDUJESZ 1

Dylematy wyboru gimnazjalisty Decyzja dotycząca wyboru szkoły ponadgimnazjalnej sięga swoimi skutkami w daleką przyszłość. Wybór odpowiedniego kierunku kształcenia będzie wyznacznikiem sukcesów zawodowych w dorosłym życiu, da Ci możliwość samorealizacji i zadowolenia. 2

Aby przygotować się do podjęcia decyzji powinieneś(1): Poznać siebie czyli rozpoznać swoje zainteresowania, uzdolnienia, umiejętności, mocne i słabe strony Określić swoje predyspozycje do wykonywania wybranego zawodu – ocenić stan zdrowia (szczególnie jeżeli wybierasz szkoły zawodowe i technika) 3

Aby przygotować się do podjęcia decyzji powinieneś (2): Poznać możliwości zdobycia w przyszłości wymarzonego zawodu, czyli zapoznać się z ofertą edukacyjną szkół ponadgimnazjalnych, poznać profile klas, bazę dydaktyczną, wymagania dotyczące stanu zdrowia 4

Aby przygotować się do podjęcia decyzji powinieneś (3): Dokonać analizy wyników nauczania i porównać je z wymaganiami branych pod uwagę szkół Zbierać informacje o poszukiwanych zawodach i tzw. zawodach przyszłości Nakreślić plan działania, który zapewni realizację wytyczonych celów 5

Pomogą Ci w tym: Nauczyciele Wychowawcy klas Specjaliści, w szczególności: psycholodzy pedagodzy doradcy zawodowi 6

Kim jest doradca zawodowy? To specjalista, który pomaga młodzieży i dorosłym w wyborze drogi kształcenia i zawodu 7

Schemat systemu edukacji do etapu szkoły ponadgimnazjalnej Przedszkole dzieci od 3 do 5 lat ostatni rok obowiązkowo Szkoła podstawowa 6 lat nauki Gimnazjum dla dorosłych Kursy dające kwalifikacje zawodowe Gimnazjum 3 lata nauki Liceum dla dorosłych Liceum ogólnokształcące 3 lata nauki Technikum 4 lata nauki Zasadnicza Szkoła Zawodowa 3 lata nauki Egzaminy potwierdzające kwalifikacje zawodowe dla ZSZ i techników Matura 8

Na obecnym etapie edukacji Możesz wybrać: technikum liceum ogólnokształcące zasadniczą szkołą zawodową 9

Co powinieneś wiedzieć dokonując wyboru? Nauka w liceum ogólnokształcącym trwa 3 lata (czasami 4 lata), w czasie których uczysz się przedmiotów ogólnokształcących, a drogę edukacji zawodowej rozpoczynasz po maturze. 10

Zasady wyboru przedmiotów w LO jeżeli nie wybrałeś/aś biologii, chemii, fizyki lub geografii w zakresie rozszerzonym, będziesz uczęszczać na zajęcia z przyrody ofertę zajęć realizowanych w zakresie rozszerzonym ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym wybierasz od 2 do 4 przedmiotów w zakresie rozszerzonym jednym z tych przedmiotów musi być: historia, biologia, geografia, fizyka lub chemia jeżeli nie wybrałeś/aś historii w zakresie rozszerzonym, będziesz uczęszczać na zajęcia z historii i społeczeństwa

Co powinieneś wiedzieć dokonując wyboru? Nauka w technikum trwa 4 lata i kończy się uzyskaniem dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu wszystkich egzaminów wymaganych w danym zawodzie Dyplom możesz odebrać z suplementem Europass, prezentującym umiejętności zawodowe i kompetencje w sposób czytelny w całej Unii Europejskiej. W technikum uczysz się również przedmiotów ogólnokształcących, możesz więc przystąpić do matury 12

Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie jest przeprowadzany w trakcie trwania edukacji zawodowej. Jest egzaminem zewnętrznym. Egzamin będzie obejmował zakresem tematycznym kwalifikację, czyli liczba egzaminów w danym zawodzie będzie zależna od liczby kwalifikacji wyodrębnionych w podstawie programowej kształcenia w zawodach. W praktyce będzie to jeden, dwa lub trzy egzaminy w danym zawodzie. 13

Uprawnienia W przypadku, gdy zdający zda egzamin, otrzymuje świadectwo potwierdzające kwalifikacje w zawodzie w zakresie jednej kwalifikacji wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną. Po zdaniu wszystkich kwalifikacji wymaganych w danym zawodzie otrzyma dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie. Dyplom wydaje okręgowa komisja egzaminacyjna. 14

Zasady wyboru przedmiotów w technikum Wybierasz 2 przedmioty w zakresie rozszerzonym związane z kształceniem w danym zawodzie Jednym z tych przedmiotów musi być: matematyka, biologia, geografia, fizyka lub chemia Przedmiotem uzupełniającym będzie najczęściej historia i społeczeństwo, ekonomia w praktyce oraz zajęcia artystyczne

Co powinieneś wiedzieć dokonując wyboru? Nauka w zasadniczej szkole zawodowej trwa 3 lata, w trakcie których odbywasz praktyczną naukę zawodu w zakładach pracy lub w Centrum Kształcenia Praktycznego Kończy się uzyskaniem tytułu czeladnika po zdaniu wszystkich egzaminów wymaganych w danym zawodzie Po ukończeniu szkoły możesz kontynuować naukę od drugiej klasy w liceum dla dorosłych 17

Dlaczego szkoła zawodowa? Szybkie usamodzielnienie Ciągłość edukacji Bezpłatna nauka Atrakcyjne zawody Praktyki - doświadczenie zawodowe Propozycje pracy Dodatkowe certyfikaty Dodatkowe kwalifikacje Suplement Europass

Zawody, w których możesz się kształcić to np : Zawody gastronomiczne, hotelarskie, turystyczne, ekonomiczne Technik żywienia i usług gastronomicznych Technik hotelarstwa Technik technologii żywności Kelner Technik obsługi turystycznej Technik ekonomista Technik handlowiec Technik organizacji reklamy Technik eksploatacji portów i terminali Technik logistyk Technik spedytor Cukiernik - ZSZ Kucharz – ZSZ Sprzedawca - ZSZ

Zawody, w których możesz się kształcić to np: Zawody elektryczne, elektroniczne, mechaniczne, informatyczne Technik elektryk Technik elektroenergetyk transportu szynowego Technik elektronik Technik informatyk Technik teleinformatyk Technik telekomunikacji Technik energetyk Technik awionik Technik mechanik lotniczy Technik mechatronik Elektryk – ZSZ Monter elektronik - ZSZ Zawody branży budowlanej Technik budownictwa Technik urządzeń sanitarnych Technik drogownictwa Monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie – ZSZ Zawody branży samochodowej Technik pojazdów samochodowych Lakiernik – ZSZ Mechanik pojazdów samochodowych - ZSZ

Zawody, w których możesz się kształcić to np: Zawody innych branż Technik geodeta Technik geolog Technik ochrony środowiska Technik architektury krajobrazu Technik analityk Technik usług fryzjerskich Fototechnik Technik księgarstwa Technik ortopeda Technik renowacji elementów architektury Technik procesów drukowania Technik procesów introligatorskich Technik cyfrowych procesów graficznych Technik technologii odzieży Technik ogrodnik Ogrodnik – ZSZ Fotograf – ZSZ Drukarz – ZSZ Fryzjer – ZSZ Złotnik – jubiler – ZSZ

Co po liceum ogólnokształcącym? Matura, jako przepustka na studia, jest pierwszą fazą kształcenia w kierunku zdobycia zawodu. Zanim podejmiesz decyzję o dłuższej drodze kształcenia powinieneś odpowiedzieć m.in. na takie pytania 23

Co po liceum gólnokształcącym? Czy jesteś przekonany co do słuszności decyzji o podjęciu studiów? Czy wyższe wykształcenie będzie Ci potrzebne do podjęcia wymarzonej pracy? Czy masz odpowiednią motywację i wytrwałość, by zrealizować swoje plany związane z długą drogą kształcenia w celu zdobycia wymarzonego zawodu? 24

Rodzaje studiów Jeżeli tak, to masz do wyboru bardzo wiele możliwości: Studia pierwszego stopnia – wykształcenie wyższe zawodowe – trwają 3 - 4 lata, po obronieniu pracy uzyskasz tytuł zawodowy licencjata lub inżyniera Uzupełniające studia magisterskie – trwają od półtora do dwóch lat, po obronie pracy uzyskasz tytuł zawodowy magistra (kierunek tych studiów może być inny od kierunku studiów pierwszego stopnia) 25

Rodzaje studiów Jednolite studia magisterskie – trwają 5 – 6 lat, po obronieniu pracy otrzymasz tytuł zawodowy magistra uprawniający do wykonywania konkretnych zawodów (np. farmacja, prawo, psychologia, weterynaria, konserwacja i restauracja dzieł sztuki) Studia podyplomowe Studia doktoranckie – mając tytuł zawodowy magistra możesz podjąć te studia, po obronieniu pracy uzyskasz stopień naukowy doktora (studia te mają bardzo indywidualny charakter) 26

Grupy kierunków studiów Artystyczne – scenografia, aktorstwo, architektura wnętrz Ekonomiczne – finanse, rachunkowość Filologie i językoznawstwo – filologia angielska, polska Humanistyczne – filozofia, archeologia Prawo i administracja – prawo i zarządzanie, gospodarka i administracja publiczna Przyrodnicze, biologiczne – biochemia, biotechnologia, geologia Teologiczne – etyka, teologia Turystyka – turystyka i rekreacja Wychowanie fizyczne – sport, wychowanie fizyczne Komunikacja, media – komunikacja europejska Informatyczne – teleinformatyka, matematyka z informatyką

Grupy kierunków studiów 28

Najbardziej oblegane kierunki studiów w roku 2012/2013 Informatyka - 30 639 osób Zarządzanie - 27 579  osób Prawo - 24 985 osób Budownictwo - 24 969 osób Pedagogika - 20 215 osób Ekonomia - 20 202 osób Inżynieria środowiska - 18 973 osób Zarządzanie i  inżynieria produkcji - 17 654 osób Finanse i rachunkowość - 17 642  osób Mechanika i budowa maszyn - 17 209 osób Łącznie w roku akademickim 2012/2013  przyjęto na studia 549 443 osób, z czego blisko połowę na najpopularniejsze kierunki 220 067 osób (dane MNiSW).

Najpopularniejsze kierunki studiów w roku 2013/2014 Uniwersytet Warszawski ekonomia, finanse , rachunkowość, ubezpieczenia, prawo, filologia angielska Najbardziej oblegane kierunki studiów: lingwistyka stosowana (język wiodący angielski, drugi włoski) – 23 os./ na miejsce, orientalistyka, sinologia - 18 os./miejsce, orientalistyka, japonistyka - 16 os./miejsce. Szkoła Główna Handlowa kandydaci na studia starają się o przyjęcie na uczelnię, a nie konkretny kierunek

Najpopularniejsze kierunki studiów w roku 2013/2014 Politechnika Warszawska najpopularniejszym kierunkiem studiów była architektura - 928 chętnych (11,6 os./ na miejsce). W rekrutacji na pozostałe kierunki na 6 425 miejsc oferowanych w tym roku na studiach stacjonarnych pierwszego stopnia wpłynęło łącznie 50 tys. aplikacji, co oznacza 7,9 aplikacji na jedno miejsce Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego najwięcej chętnych przyciągnęły kierunki: finanse i rachunkowość (ponad 1,2 tys. chętnych) weterynaria (900) logistyka (ponad 800 chętnych)

Zawody przyszłości czyli takie, które za kilka lat dadzą szerokie możliwości zatrudnienia i kariery zawodowej: 32

1. Informatyka, Telekomunikacja, Internet i Technologie Informacyjne 33

1. Informatyka, Telekomunikacja, Internet i Technologie Informacyjne grafik komputerowy projektant serwisu www programista administrator baz danych 34

1. Informatyka, Telekomunikacja, Internet i Technologie Informacyjne Inżynier obsługi systemów komputerowych administrator sieci informatycznej organizator pracy wirtualnej telepracownik – praca w domu za pośrednictwem Internetu 35

2. Biotechnologia i jej zastosowania 36

2. Biotechnologia i jej zastosowania biotechnolog farmaceutyczny biotechnolog środowiska bioinżynier chemiczny bioinżynier genetyczny 37

3. Ochrona środowiska 38

3. Ochrona środowiska projektant wnętrz i zieleni pielęgniarz drzew analityk stanu środowiska 39 39

3. Ochrona środowiska inspektor ochrony środowiska strażnik ochrony środowiska edukator ekologiczny doradca ekologiczny 40 40

4. Nowoczesne operacje finansowe, elektroniczna bankowość, handel elektroniczny 41 41

4. Nowoczesne operacje finansowe, elektroniczna bankowość, handel elektroniczny pracownik centrum interaktywnej obsługi klienta pracownik centrum elektronicznej obsługi klientów pracownik scentralizowanych systemów rozliczeniowych projektant pakietów usług finansowych 42 42

4. Nowoczesne operacje finansowe, elektroniczna bankowość, handel elektroniczny analityk finansowy specjaliści ds. budżetowania, analizy kosztów, zarządzania finansami specjaliści zajmujący się obsługą biznesu m.in. doradcy podatkowi i ubezpieczeniowi negocjator w dużych firmach i korporacjach 43 43

4. Nowoczesne operacje finansowe, elektroniczna bankowość, handel elektroniczny handlowiec motoryzacyjny handlowiec zagraniczny handlowiec on-line 44 44

5. Ochrona zdrowia, kształtowanie postaw prozdrowotnych, domowa opieka zdrowotna nad ludźmi starymi 45 45

5. Ochrona zdrowia, kształtowanie postaw prozdrowotnych, domowa opieka zdrowotna nad ludźmi starymi inżynier kliniczny koordynator badań klinicznych specjalista zdrowia publicznego asystent medyczny 46 46

5. Ochrona zdrowia, kształtowanie postaw prozdrowotnych, domowa opieka zdrowotna nad ludźmi starymi terapeuta oddechowy inspektor farmaceutyczny kontroler jakości świadczeń zdrowotnych technolog kardiochirurgiczny 47 47

6. Informacja, kultura popularna, przemysł rozrywkowy 48 48

6. Informacja, kultura popularna, przemysł rozrywkowy specjalista d.s. kultury specjalista d.s. marketingu sieciowego menedżer sieciowy menedżer wielokulturowości 49 49

6. Informacja, kultura popularna, przemysł rozrywkowy animator parków rozrywki specjalista d.s. marketingu społecznego specjalista od przygotowywania przemówień badacz rynku (rozrywki i czasu wolnego) 50 50

6. Informacja, kultura popularna, przemysł rozrywkowy pracownik środków masowego przekazu broker informacji 51 51

7. Turystyka (organizacja czasu wolnego), Rekreacja, Hotelarstwo, Gastronomia 52 52

7. Turystyka (organizacja czasu wolnego), Rekreacja, Hotelarstwo, Gastronomia organizator obsługi turystycznej pilot wycieczek przewodnik turystyczny ekspert od turystyki 53 53

7. Turystyka (organizacja czasu wolnego), Rekreacja, Hotelarstwo, Gastronomia kucharz kelner hostessa gastronom rozrywkowy 54 54

8. Administracja 55 55

8. Administracja urzędnik skarbowy kurator doradca finansowy 56 56

9. Marketing, reklama 57 57

9. Marketing, reklama specjalista ds. marketingu i zarządzania specjalista od reklamy specjalista d/s public relations twórca reklam 58 58

Najważniejsze czynniki przy wyborze szkoły i zawodu to : PAMIĘTAJ ! Najważniejsze czynniki przy wyborze szkoły i zawodu to : zainteresowania predyspozycje zawodowe cechy osobowości wyniki w nauce stan zdrowia 59 59

Pamiętaj! Zwróć uwagę również na: informacje w prasie, radiu i telewizji sytuację życiową rodziny miejsce zamieszkania możliwość wykonywania tzw. zawodu dziedziczonego opinię o szkołach 60 60

Pomocne adresy Mobilne Centra Informacji Zawodowej OHP – www.ohp.pl Biuro Edukacji Urzędu m.st. Warszawy (oferta szkół, informator o szkołach zawodowych, informacja o wolnych miejscach) – www.edukacja.warszawa.pl Okręgowa Komisja Egzaminacyjna www.oke.waw.pl informacje o zawodach, rankingi szkół www.perspektywy.pl przewodnik po zawodach www.koweziu.edu.pl informacje o zmianach w kształceniu zawodowym Oświatowe ABC-KOWEZiU- google informacje o szkołach, kształceniu zawodowym i ogólnym www.ore.edu.pl informacje o rynku pracy www.psz.praca.gov.pl Centrum Rozwoju Doradztwa Zawodowego przy WCIES www.wcies.edu.pl Informacje o szkołach www.interklasa.pl Informacje o uczelniach, kierunkach studiów www.uczelnie.info.pl 61

Szkoła marzeń Pamiętaj – wybór dalszej ścieżki kształcenia i zawodu musi być wyborem świadomym i zgodnym z Twoimi zainteresowaniami. Powodzenia! 62 62