Publiczny wizerunek starości Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Kluczowe problemy, mające wpływ na obecnie funkcjonujący obraz starości Brak neutralnego języka w mówieniu o starości. Perspektywa ograniczonej sprawności w komunikacji z osobami starszymi. Brak akceptacji starzejącego się ciała Starzenie się społeczeństwa rozumiane jako problem, negatywne zjawisko. Niewielka obecność i stereotypowe przedstawianie osób starszych i tematyki starości w mediach, reklamie, kulturze popularnej. Niewielka obecność osób starszych w przestrzeni publicznej Brak zagadnień na temat starości i dialogu pokoleń w programach szkolnych Stereotypowe postrzeganie starszych pracowników przez pracodawców Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

1. Brak neutralnego języka w mówieniu o starości brakuje niewartościującego języka mówienia o starości jako o naturalnym etapie życia człowieka z jednej strony - językowa ucieczka od starości (wiecznie młoda, młoda duchem, trzeci wiek, druga młodość, wcześnie urodzeni itp.) z drugiej strony – zbytnie spoufalanie się z osobami starszymi (babciu, dziadku – mówione do każdej osoby starszej) z trzeciej strony - negatywne określenia, a nawet wulgaryzmy. Skąd się biorą trudności językowe? są widocznym przejawem „niewidzialności” starości, brakiem miejsca i akceptacji dla tego okresu życia starość jest silnie powiązana ze śmiercią, która jest tematem tabu Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej 2. Perspektywa ograniczonej sprawności w komunikacji z osobami starszymi język infantylny, „dziecinny” stosowany do seniorów utrwala on stereotyp osoby starszej jako bezradnej, zależnej, o obniżonej sprawności intelektualnej. m.in. zwracanie się do nich per babciu/dziadku przez personel szpitala, a także zwracanie się w urzędach czy u lekarza do towarzyszącego osobie starszej członka rodziny, z pominięciem samej osoby starszej. tzw. strategia „naduprzejmej” komunikacji opiera się na przekonaniu, że każda osoba starsza ma ograniczoną sprawność umysłową, stąd należy mówić głośno, wolno, krótkimi prostymi zdaniami, unikać poważnych tematów. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

3. Brak akceptacji starzejącego się ciała ciało osób starszych - nieprzystające do kulturowo obowiązującego modelu ciała młodego i gładkiego bardzo rzadko eksponowane w wytworach kultury popularnej (w sposób naturalny, nieretuszowany) nieadekwatność własnego fizycznego wyglądu do wizerunku „powinnościowego”, promowanego w mediach przyczynia się do stanów lękowych hamujących samorealizację i pozytywną motywację do działania. niedostrzeganie piękna i atrakcyjności ludzi starych. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej 4. Starzenie się społeczeństwa rozumiane jako problem, negatywne zjawisko umacnia to poczucie lęku i przekonanie, że proces starzenia się społeczeństwa ma charakter zagrażający i przekłada się na negatywne postawy wobec starości i ludzi starych fakt, iż z roku na rok przybywa osób starszych, jest przedstawiany w dyskursie publicznym jako problem, a nie osiągniecie cywilizacyjne powiązane z wydłużaniem się naszego życia i poprawą jego jakości. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej 5. Niewielka obecność i stereotypowe przedstawianie osób starszych i tematyki starości w mediach, reklamie, kulturze popularnej Jeśli już osoby starsze pojawiają się w mediach, są najczęściej przedstawiane w kontekście ekonomicznym (emerytura, wiek emerytalny); zdrowotnym (choroby, niepełnosprawność, zależność) ; rodzinnym (babcia, dziadek). Dwubiegunowość w prezentowaniu seniorów: obciążenie nadaktywność Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej 6. Niewielka obecność osób starszych w przestrzeni publicznej ; brak okazji do spotkań międzypokoleniowych w wielu miejscach publicznych (np. w kawiarniach, na wystawach, w kinie, na uczelni czy na stadionie) starość jest małwidoczna, małoobecna; w sferze publicznej często dochodzi do swoistej sektoryzacji przestrzeni oraz inicjatyw dla młodych i starych; tworzą się „getta” wiekowe brak okazji do spotkań międzypokoleniowych. Możliwość bezpośredniego spotkania, obserwacji ludzi starszych w przestrzeni publicznej jest ważnym komunikatem, sytuacją „uczenia się starości”, przełamywania stereotypów. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej 7. Brak zagadnień na temat starości i dialogu pokoleń w programach szkolnych w Polsce programy edukacyjne o starości praktycznie nie są realizowane brak inicjatyw międzypokoleniowych, brak działań, które umożliwiałyby współpracę dzieci i młodzieży z osobami starszymi (czy to w formie zajęć, zbierania wspomnień czy wolontariatu). Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

8. Stereotypowe postrzeganie starszych pracowników przez pracodawców opór, lęk pracodawców przed zatrudnianiem osób w wieku przedemerytalnym; jeden z większych lęków osób starszych – stracić pracę tuż przed emeryturą nieznajomość metod i narzędzi zarządzania wiekiem w firmie, w instytucji publicznej. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

„Smutny autobus” Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej