Badanie mediów społecznościowych Gender and safety on the internet Anna Dryjańska, Fundacja Feminoteka asysta Aleksandra Sontowska

Metodologia 32 profile na Facebooku wybrane przypadkowo z najpopularniejszych stron fanowskich w Polsce (socialbakers.com) 16 dziewcząt i 16 chłopców w wieku 14-20 lat analiza treści wszystkie profile przebadane z pozycji osoby nieznajomej

Rzadko zdarzały się osoby, które swobodnie udostępniały swój numer telefonu

Jednak na podstawie dostępnych w profilu danych często można ustalić związki rodzinne

Obce osoby są w stanie ustalić status „związkowy” młodej osoby

Nawet jeśli w karcie informacji ukryta jest informacja o szkole, to często zdradza ją publicznie dostępna informacja o przynależności do grupy

Listy znajomych są dostępne dla obcych osób

Zainteresowania młodych ludzi są widoczne dla wszystkich

Dziewczęta częściej niż chłopcy ujawniają na Facebooku romantyczne zainteresowania

Młodzi ludzie dzielą się także swoimi zdjęciami z dzieciństwa

Zdjęcia profilowe dziewcząt często przedstawiają je z ustami ułożonymi w tzw. „dziubki”

Odrębna kategoria zdjęć profilowych: belieber, czyli nastolatka „wierząca” w piosenkarza Justina Biebera

Dziewczęta eksponują swoje ciała upozowane w seksualny sposób

Ale piersi eksponują również chłopcy, którzy jednak nie wdzięczą się do kamery

Chłopcy którym daleko do takich sylwetek ozdabiają swoje profile fotografiami „twardzieli”

Dziewczęta zamieszczają zdjęcia sugerujące związki seksualne między kobietami

Ale chłopcy są ostentacyjnie homofobiczni wobec innych chłopców

Homofobia wyrażana jest w sposób nieskrępowany i pod byle pretekstem

Chłopcy na zdjęciu w tle często eksponują zainteresowanie piłką nożną

Dziewczęta mają bardziej różnorodne tła, w tym te o charakterze erotycznym

Ale zdarzają się także tła z mocnym przesłaniem

Kopalnią wiedzy o młodych są publicznie dostępne odpowiedzi na pytania

Nie trzeba znać młodej osoby by dowiedzieć się, co dzieje się u niej w domu i w szkole

Wszyscy mogą dowiedzieć się, w jakim stanie emocjonalnym jest młoda osoba

Chłopcy też nie robią tajemnicy ze swoich przeżyć uczuciowych

Pojawiają się też postawy kontestacyjne wobec instytucjonalizacji okazywania uczuć

Dzień Kobiet budzi ambiwalentne reakcje – tu są klasyczne życzenia

A tu szarmancki brak życzeń

Dzień Kobiet – pół żartem, pół serio

Dzień Kobiet - dziewczyny jako alternatywa wobec masturbacji

Uroda jest niezwykle ważną kwestią

Tzw. słitfocie służą zaprezentowaniu własnej atrakcyjności

Reakcje na słitfocie (samojebki) są sprawdzianem popularności towarzyskiej

Słitfocie są linkowane przez znajomych do stron zbierających zdjęcia osób uznanych za ładne

Ta słitfocia zebrała niemal 200 lajków

Jednak reakcje na słitfocię nie zawsze są przychylne Jednak reakcje na słitfocię nie zawsze są przychylne. Tu przykład nękania w sieci jednej dziewczyny przez drugą, któremu przyklaskują znajomi

Młodzi ludzie niezależnie od płci nie kryją swojej aprobaty dla nadużywania alkoholu

Palenie, picie i branie narkotyków przez młodzież nie jest już nawet tajemnicą poliszynela

Dziewczyny przejmują chłopięce atrybuty – przeklinają, chcą uchodzić za groźne

Szkoła jest w oczywisty sposób jednym z głównych tematów wpisów nastolatków

Dziewczęta zamieszczające „dziubkowe” zdjęcia potrafią być autoironiczne

Uprzedmiotowienie kobiet często jest wyrażane w żartobliwej konwencji

Chłopcy dyscyplinują swoich kolegów, by nie odbiegali od heteronormatywnej męskości

Wśród młodych osób popularne są łańcuszki służące nawiązaniu kontaktu z rówieśnikami i potwierdzeniu atrakcyjności towarzyskiej

Komentarze nierzadko mają charakter obrazkowo – tekstowy Komentarze nierzadko mają charakter obrazkowo – tekstowy. Młodzież obraca w żart popkulturę, ale też wstrząsającą dokumentację katastrof humanitarnych

Jeśli już młodzież zamieszcza jakieś artykuły, to są to zazwyczaj teksty dotyczące relacji damsko-męskich i seksualności

Młodzież (1/2) Wygląd jest podstawą pozycji w grupie Muzyka jest ważna Ustawienia prywatności są dziurawe Komentarze to często jedno zdanie, emotikony lub obrazki Słitfocie to sposób na animację interakcji i potwierdzenie własnej wartości

Dzieli się swoimi przeżyciami i nastrojami z całym światem Młodzież (2/2) Dzieli się swoimi przeżyciami i nastrojami z całym światem Lubi używać aplikacji, które polegają na odpowiadaniu na pytania osobiste Nie ukrywa, że alkohol, papierosy i narkotyki to używki popularne wśród młodych Incydenty cyberagresji zdarzają się, ale rzadko w sposób publiczny, na wallu Wszem i wobec ogłasza informacje o wejściu w heteroseksualny związek, milczy o związkach jednopłciowych

Gender Dziewczęta Częściej zamieszczają słitfocie, pozują z ustami ułożonymi w dziubek Równają do chłopców wulgarnym słownictwem Eksponują zainteresowanie muzyką i różnymi innymi sprawami Podkreślają przynależność do grupy rówieśniczej Heteroseksualistki zamieszczają zdjęcia homoerotyczne Chłopcy Publikują zdjęcia swojej muskulatury, nie wdzięczą się do kamery Ich wygląd jest oceniany, a oni sami nazywani są „dupeczkami Eksponują zainteresowanie piłką nożną (czynne lub bierne) i muzyką Ostentacyjnie i pod byle pretekstem okazują homofobię wobec mężczyzn

Wnioski Pozorna ochrona prywatności Choć rzadko zdarzają się sytuacje, że ktoś ujawnia swój numer telefonu, to wiele ważnych informacji można zebrać sprawdzając przynależność do grup lokalnych i grup zainteresowań. Są to dane dostępne nawet dla osoby z zewnątrz, nieznajomej. Gender i orientacja seksualna Zacierają się różnice genderowe – dziewczęta przeklinają, chłopcy są oceniani za wygląd tak jak koleżanki. Mniejszościowe orientacje seksualne są tabu – poklask zdobywają erotyczne zdjęcia par kobiet, ale za to zwykła uprzejmość między chłopcami budzi podejrzenia o homoseksualizm. Chłopcy dyscyplinują się do heteronormatywności.

Aneks: „dupeczki” i (czasami) „ciacha”

„Sexolatki” to jedno z łagodniejszych określeń nastoletnich dziewcząt „Sexolatki” to jedno z łagodniejszych określeń nastoletnich dziewcząt. Strona prezentująca półnagie nastolatki szybko zdobywa popularność – niemal 1.000 osób w 4 dni

Popularniejsze określenie na dziewczęta i młode kobiety to „dupeczki” Popularniejsze określenie na dziewczęta i młode kobiety to „dupeczki”. Istnieje dużo popularnych polskojęzycznych stron, które są galeriami kobiecych ciał. „Ruchałbym” czy „jebałbym” to często spotykane komentarze użytkowników. Jako motywacji do uczestnictwa w uprzedmiotowieniu kobiet administratorzy używają m.in. homofobii. Ta strona ma ponad 7.000 fanów

Zdjęcia dziewcząt w wieku 13-16 lat, często o charakterze erotycznym, są wrzucane (nierzadko bez ich zgody) na strony wprost nazwane „Dupeczki z Gimnazjum X”. Strony te mają od kilkudziesięciu do nawet kilkudziesięciu tysięcy fanów, nie tylko w wieku gimnazjalnym

„Wyślij JEJ zdjęcie”

„Dupeczki z Technikum” to strona mająca aż 123. 000 fanów „Dupeczki z Technikum” to strona mająca aż 123.000 fanów. Administrator zachęca osoby trzecie do wysyłania zdjęć dziewcząt na jego adres e-mail. Zdjęcie „Kamili 17 lat” polubiło blisko 6.000 osób

Typowe komentarze do zdjęcia z „dupeczkowej strony” Typowe komentarze do zdjęcia z „dupeczkowej strony”. Mieszanka uznania (lajki) i agresywnej krytyki zarówno ze strony użytkowników jak i użytkowniczek Facebooka. Warto zwrócić uwagę na symptomatycznie seksistowskie komentarze, np. „Jebałbym, aczkolwiek szmacicho”.

Zdjęcia nastolatek pojawiają się na „dupeczkowych” stronach również bez ich wiedzy i zgody

Czasami chłopcy i młodzi mężczyźni też są określani mianem „dupeczek”, ewentualnie nazywani są ciachami. Jednak nie można doszukiwać się tu symetrii z uprzedmiotowieniem kobiet w skali zjawiska i reakcjach

Odrębną kategorią stron są fanpage typu „Hated” czy „Hated & Spotted” Odrębną kategorią stron są fanpage typu „Hated” czy „Hated & Spotted”. Są używane jako narzędzie rówieśniczej kontroli społecznej…

…ale również mogą służyć cyberprzemocy, np …ale również mogą służyć cyberprzemocy, np. wyśmiewaniu czyjegoś wyglądu