Analiza możliwości zwiększenia konkurencji na rynku sprzedaży energii elektrycznej w Polsce Prezentacja wyników raportu analitycznego Tomasz Dobkowski, Audytel SA Grzegorz Bernatek, Audytel SA Warszawa, 12 marca 2015 r. Wszelkie prawa zastrzeżone © Audytel SA

Plan prezentacji Informacje o Audytel S.A. Ceny energii elektrycznej – co nas czeka? Cele i założenia raportu Jakie są bariery rozwoju konkurencji na rynku sprzedaży energii elektrycznej? Scenariusze rozwoju sytuacji w latach 2015-2020 Ile to będzie kosztowało? Porównanie scenariuszy Bilans dobrobytu społecznego dla scenariusza konkurencyjnego Co jeszcze można zyskać? Podsumowanie

Audytel – o firmie Wartości Misja NIEZALEŻNOŚĆ i NEUTRALNOŚĆ TECHNOLOGICZNA – Audytel to niezależna firma doradcza, nie pośrednicząca w sprzedaży rekomendowanych rozwiązań, PERSPEKTYWA KLIENTA – audytujemy, doradzamy, wchodzimy w procesy implementacji rozwiązań – zawsze po stronie naszego Klienta, PROFESJONALNA JAKOŚĆ – stałe kształcenie oraz śledzenie globalnych rozwiązań i lokalnego rynku pozwala nam zapewnić jakość usług doradczych i analitycznych i audytowych, EFEKTYWNOŚĆ - staramy się aby efekty naszej pracy były mierzalne, przez co jesteśmy zaufanym partnerem wielu przedsiębiorstw i organizacji, ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPOŁECZNA – wspieramy na rzecz zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska naturalnego. Misją naszej firmy jest optymalizacja procesów biznesowych i informacyjnych Kluczową wartością naszej firmy z punktu widzenia Klienta jest neutralność i niezależność Audytel to niezależna firma doradczo-audytorska, nie pośrednicząca w sprzedaży rekomendowanych rozwiązań, neutralna wobec operatorów, dostawców rozwiązań i technologii 3 3

Audytel – wybrane referencje W ciągu 12 lat istnienia firmy Audytel nasi Klienci zaoszczędzili ponad 600 milionów złotych na kosztach energii elektrycznej, logistyce i usługach teleinformatycznych!” 4

Iloraz PKB per capita do ceny 1 MWh energii elektrycznej w 2013 r. Ile MWh energii elektrycznej może kupić statystyczny mieszkaniec Europy? [MWh] Iloraz PKB per capita do ceny 1 MWh energii elektrycznej w 2013 r. Źródło: EU ENERGY IN FIGURES – POCKETBOOK 2014. 5 5

Czekają nas kolejne podwyżki cen energii? Średnioważony indeks kursu miesięcznego BASE [zł/MWh] Mniejszy popyt na energię elektryczną doprowadził do erozji cen w 2013 r. Na wzrost cen w kolejnych latach wpłyną: Ożywienie gospodarcze Sytuacja międzynarodowa (polityka klimatyczna) Koszty modernizacji źródeł energii elektrycznej, a także sieci przesyłowej i dystrybucyjnej Spadek indeksu wyniósł w 2013 r. ponad 10% W 2014 r. indeks wzrósł o 22%! Źródło: Towarowa Giełda Energii S.A. 6 6

Czy rynek energii elektrycznej jest konkurencyjny? Od 1 lipca 2004 r. na mocy nowelizacji ustawy Prawo odbiorcy mają możliwość swobodnego wyboru dostawcy energii, czyli spółki obrotu. Zakup energii odbywa się w modelu TPA (ang. Third Party Access). Na koniec listopada 2014 roku zmiany sprzedawcy energii dokonało 278 tys. gospodarstw domowych oraz 122 tys. w grupach taryfowych skierowanych do klientów instytucjonalnych (A, B, C). To daje tylko 2,4% wszystkich klientów. W 2013 r. OSD wypracowały kolejny produkt mogący zwiększyć konkurencyjność na rynku sprzedaży energii elektrycznej – kompleksową umowę na sprzedaż i dystrybucję energii elektrycznej (dalej „GUD-K”) Można szacować, że w 2014 r. spółki obrotu podpisały około tysiąc umów z klientami na bazie GUD-K… Podczas gdy na rynku telekomunikacyjnym na koniec 2014 r. przedmiotem usług hurtowej odsprzedaży linii telefonicznych oraz internetu było prawie 1,5 mln linii.

Cele i założenia raportu Wskazanie obszarów możliwości zwiększenia konkurencji na rynku sprzedaży energii elektrycznej Analiza barier wynikających z obecnej Generalnej Umowy Dystrybucyjnej Kompleksowej (GUD-K) Zbudowanie scenariusza alternatywnego – zniesienia barier rozwoju konkurencji, Prognoza zmian cen w scenariuszu alternatywnym, Zwymiarowanie kosztów i korzyści, Analiza jakościowa scenariusza alternatywnego.

Jakie są bariery rozwoju konkurencji na rynku sprzedaży energii elektrycznej? Brak możliwości stworzenia konkurencyjnej cenowo oferty na kompleksową sprzedaż energii elektrycznej ze względu na: przenoszenie w całości kosztów opłat dystrybucyjnych na alternatywnych sprzedawców energii (brak rabatów hurtowych); liczne problemy w pozyskiwaniu informacji od OSD; konieczność utrzymywania wysokich zabezpieczeń finansowych. Stwierdzono znamiona nadużywania pozycji rynkowej przez Operatorów Systemów Dystrybucji (OSD) – w porównywalnych okolicznościach oferują podmiotom z własnych grup kapitałowych lepszych warunków współpracy niż alternatywnym sprzedawcom energii (niezachowanie zasady niedyskryminacji). Zidentyfikowano stosowanie przez OSD obstrukcji względem alternatywnych sprzedawców energii, tj. działań utrudniających podpisywanie umów z klientami oraz późniejsze świadczenie usług.

Dlaczego w GUD-K powinien być rabat? Obowiązki sprzedawcy energii elektrycznej dla umowy kompleksowej odciążają w dużej mierze OSD. Przejmuje on na siebie między innymi: koszty zawarcia i obsługi umowy, w tym obowiązki umieszczenia w umowach szczegółowych zapisów korzystania z usługi oraz ich egzekwowanie (dotyczące zobowiązań klienta oraz warunków świadczenia umowy kompleksowej); koszty fakturowania klienta (przetworzenie danych w systemie rozliczeniowym, wystawianie faktur VAT, wysyłka faktur, utrzymywanie kont bankowych, przyjęcia i rozliczenia należności); koszty windykacji; koszty obsługi reklamacji; koszty obsługi klienta (infolinia, kontakty drogą elektroniczną i listową, elektroniczne i klasyczne biura obsługi abonenta); koszty marketingu oraz informowania o zmianach warunków świadczenia usług.

Scenariusze rozwoju sytuacji w latach 2015-2020 Analizowane scenariusze: Scenariusz 1 (bazowy): utrzymanie obecnej sytuacji. Scenariusz 2 (konkurencyjny): zniesienie barier rozwoju konkurencji. Założenia do prowadzonych analiz scenariuszowych: możliwość obniżenia cen energii dla usługi kompleksowej przez sprzedawców alternatywnych o 15% oraz uzyskanie 20% udziału w rynku w perspektywie 2020 r. pominięcie wpływu zmian w konsumpcji energii elektrycznej w latach 2015-2020, w tym także wynikających z ewentualnych zmian cen – przyjęto stałą wartość wolumenu energii elektrycznej oraz cen w scenariuszu bazowym; pominięcie wpływu zmian zamożności gospodarstw domowych w Polsce; pominięcie wpływu zwiększania efektywności energetycznej gospodarki; pominięcie wpływu zmian w podaży na rynku energii elektrycznej; pominięcie pośrednich efektów społecznych i wpływu na inne gałęzie gospodarki;

Porównanie scenariuszy Kategoria Koszty i korzyści w latach 2015-2020 (w mln zł) Scenariusz bazowy Scenariusz konkurencyjny Odbiorcy Gospodarstwa domowe (z VAT) 112 441 113 796 Odbiorcy niebędący gospodarstwami domowymi (z VAT) 219 307 216 283 Pozostali uczestnicy rynku Spółki obrotu oraz OSD 305 792 303 937 Skarb Państwa 25 956 26 142 BILANS DOBROBYTU 5 328

Bilans dobrobytu społecznego dla scenariusza konkurencyjnego

Co jeszcze można zyskać na zwiększeniu konkurencji Zwiększenie efektywności wewnętrznej działania OSD w wyniku konieczności otwarcia na konkurencję. Zwiększenie zakresu oferty dla klientów końcowych w zakresie sprzedaży energii elektrycznej (poprzez jej sprzedaż m.in. przez operatorów telekomunikacyjnych, banki itp.). Rozwój punktów usługowych oraz całej gałęzi biznesu związanej z obsługą sprzedaży energii elektrycznej. Zwiększenie konkurencyjności polskiej gospodarki.

Podsumowanie Ceny energii elektrycznej będą rosły i konieczne są działania, które ograniczą wpływ tego czynnika na sytuację gospodarstw domowych i przedsiębiorstw. Możliwość rozwoju konkurencji na rynku sprzedaży jest możliwa, ale wymaga likwidacji ograniczeń: zidentyfikowano brak możliwości stworzenia konkurencyjnej cenowo oferty na bazie GUD-K ze względu na przenoszenie w całości kosztów opłat dystrybucyjnych na alternatywnych sprzedawców energii; stwierdzono znamiona nadużywania pozycji rynkowej przez OSD – w porównywalnych okolicznościach oferowanie podmiotom z własnych grup kapitałowych lepszych warunków współpracy niż alternatywnym sprzedawcom energii (niezachowanie zasady niedyskryminacji); opisano stosowanie przez OSD obstrukcji względem alternatywnych sprzedawców energii. Eliminacja powyższych barier daje szansę na obniżenie cen dla odbiorców średni prawie 1,69%. Spowodowałoby to zwiększenie bilansu dobrobytu społecznego w latach 2015- 2020 o kwotę około 5,3 mld zł.

Dziękuję za uwagę! Audytel SA ul. ks. I. Skorupki 5 00-546 Warszawa fax: (22) 537 5051 e-mail: info@audytel.pl web : http://www.audytel.pl